Mehmed Uzun

Mehmed Uzun
Jidayikbûn	1ê kanûna paşîn a 1953an Sêwereg, Riha
Mirin	11ê çiriya pêşîn a 2007an (54 salî) Amed (Tirkiye)
Pîşe	Romannivîs, helbestvan
Zimanê nivîsinê	Kurdî û tirkî
Netewe	Kurd
Şêweyê wejêyî	Roman, helbest
Berhemên navdar
Tu (roman, 1984) Antolojiya edebiyata kurdî (antolojî, 1995) Bîra qederê (roman, 1995) Hawara Dîcleyê 1 (roman, 2001)
Malper	mehmeduzun.org
biguhêre

Mehmed Uzun (jdb. 1ê kanûna paşîn a 1953 li Sêwreg (Riha) – m. 11ê çiriya pêşîn a 2007 li Amed, Bakurê Kurdistanê), nivîskarekî kurd bû.

Heft roman û gelek ceribandin, lêkolîn û helbest nivîsîne û weşandine. Helbesteka wî ya dirêj bi navê Destana Egîdekî ji layê hunermend Ciwan Hacoyî ve hatiye strandin. Mehmet Uzun tenê bi kurdî nanivîse, gelek berhemên bi zimanên tirkî û swêdî jî nivîsîne.

Îro hinek kes wî wekî serkêşê romana kurdî ya modern dipejirînin, her çiqas ev cihê nîqaşê be jî, lê rastî ew e ku ew ji wan kesan e ku berhemên wî herî zêde tên xwendin û hezkirin. Bi taybetî hêjayiya romana Siya evînê û Ronî mîna evînê tarî mîna mirinê gelek berçavtir e. Ji xwe ev herdû berhem bo zimanên biyanî jî hatine wergerandin.

Jînenîgarî

Abîdeya Mehmed Uzun li Îdirê

Mehmed Uzun li sala 1953ê li gundê Siwêreka ser bi Rihayê (Urfayê) hat dinyayê. Ji ber xebata wî ya nivîsîna bi zimanê dayikê çend caran ji aliyê desthelata tirkan ve hat zîndankirin. Her ji ber wan gefên li ser jiyana xwe, li havîna sala 1977ê ji Tirkiyê derket û heyameke dirêj li Swêdê ma.

Ew endamekî çeleng ê PENê û Yekîtiya Nivîskarên Swêdê ye. Wî li sala 2001ê xelata Torgny Segerstedt wergirt.

Ew li sala 2005ê vegeriya Tirkiyê û li Stembolê ma. Li dawiya wê salê (2005ê) ji aliyê wezareta rewşenbîriyê a hukmeta Herêma Kurdistanê ve li Hewlêra paytext hat xelatkirin.

Lê mixabin ko li 29ê meha gulana 2006ê hat zanîn ko tûşî nexweşiya giran a şêrpenceyê bûye. Li destpêkê, ew li nexweşxaneya zanîngeha Karolînskayê li Stokholma Swêdê hat nivandin. Ew ji bo çareserê ber bi Amerîkayê jî hat şandin.

Berî nexweşkevtinê, Mehmed Uzun mijûlî nivîsîna romaneke nû bi navê "Hêviya Auerbauch"î bû.

Mehmed Uzun di 11ê çiriya pêşîn a sala 2007an di saet dora 11.00an li Amedê ji ber nexweşiya xwe çû ser dilovaniya xwe.

Berhem

Gora Mehmed Uzun, li goristana Deriyê Mêrdînê, li Amedê

• Tu, Dengê Komal (roman, 1984)
• Mirina kalekî rind, Orfeus (roman, 1987)
• Siya evînê, Orfeus, (roman, 1989)
• Rojek ji rojên Evdalê Zeynikê, Orfeus (roman, 1991)
• Destpêka edebiyata kurdî (pirtûk), Beybûne, Ankara (lêkolîn, 1992)
• Hêz û bedewiya pênûsê, Weşanên Nûdem, (pexşan, 1993)
• Antolojiya edebiyata kurdî, 2 cild, Tüm zamanlar yayıncılık, Istanbul (antolojî, 1995)
• Bîra qederê, Sara, Stockholm / Avesta, Istanbul (roman, 1995) [ISBN 975-7112-67-4]
• Världen i Sverige (tevî Madeleine Grive), En bok för alla, Stockholm (antolojiya helbestan, 1995) [ISBN 91-7448-830-9]
• Nar çiçekleri (Kulîlkên Hinarê), (pexşan, bi tirkî, 1996)
• Ziman û roman, Weşanên Nûjen (hevpeyvîn, 1996)
• Ronî Mîna Evînê Tarî Mîna Mirinê, Weşanên Avesta (roman, 1998) [ISBN 975-7112-38-0]
• Dengbêjlerim (Dengbêjên Mi), Pexşan, Tirkî, 1998
• Hawara Dîcleyê 1, Avesta, Istanbul (roman, 2001)
• I skuggan av en förlorad kärlek (werg. Ingmar Björkstén), Ordfront förlag, Stokholm (antolojî, 2001) [ISBN 91-7324-716-2]
• Zincirlenmiş zamanlar zincirlenmiş sözcükler (Demên zincirkirî peyvên zincirkirî), (pexşan, bi tirkî, 2002)
• Dengbêjlerim (Dengbêjên min), Pexşan, Tirkî, 1998
• Hawara Dîcleyê 2, Avesta, Istanbul (roman, 2003)
• Ruhun gökkuşağı (qozaqara tînê) (bi tirkî)

Bi inglîzî

• Mehmed Uzun, "Words Washed by the Waters of the Euphrates", International Journal of Kurdish Studies, Vol.14, No. 1&2,pp. 36–40, 2000.
• Mehmed Uzun, The Kurdish Renaissance in Exile, The Journal of the International Parliament of Writers, Vol. 1, Jan. 2001, pp. 67–78.
• Mehmed Uzun, The Nature of Fiction, Index on Censorship Journal ^{Girêdana arşîvê 2007-03-11 li ser Wayback Machine}, vol.4, 2001.
• Mehmed Uzun, Diyarbakir: the slap in the face, International Journal of Kurdish Studies, Jan. 2003.

Bi almanî

• Im Schatten der verlorenen Liebe, Roman
• Einführung in die kurdische Literatur, St. Gallen 1994

Girêdanên derve

• MehmedUzun.com
• Deftera sersaxiyê ya Mehmed Uzun ^{Girêdana arşîvê 2007-10-12 li ser Wayback Machine}
• Jiyaneke fedayî wêje û zimanê kurdî: Mehmet Uzun, Azadiya Welat, Sal:2 Hejmar:395 Rûpel:7, 12 Kewçêr 2007, Amed
• Destana Egîdekî ^{Girêdana arşîvê 2004-06-20 li ser Wayback Machine}
• Kitêbên Mehmed Uzun li Amazon.comê
• Axaftina Mehmed Uzun ya li konferansa -Tirkiye li Aştiya Xwe Digere-
• Bi Mehmed Uzun re li welatê wî Diyarbekir- Gotara Oral Çalışlar-