Peştûn

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Peştûn
Gelhe tevahî
50 milyon
Pakistan 35 milyon[1]
Efxanistan 15 milyon[2]
Ziman
Peşto
Baweriya dînî
Îslam (sunîtî)
Têkildarên komên etnîkî
Ariyan
Kurd, Belûç, Lûr, Taliş, Fars

Peştûn an Pextûn (bi peşto: پښتون) an ji Efxan (bi peşto: افغان)[3][4] gelêkî îranî ne ku xwecihên herêma Peştûnistan li başûrê rojhilatê Efxanistan û bakurê rojavayê Pakistan ne. Ew bi Zimanê peşto diaxivin û bi tevahî nêzî 50 mîlyon kes in. Li gorî texmînan 400 eşîr û eşîrên Peştûn hene.

Agahî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Xelkê Peştûn xelkê Îranê ne ku xwecihê herêmeke bi navê Peştûnistan e, ku li başûrê Efxanistanê û bakurê rojavayê Pakistanê dirêj dibe û piraniya nifûsa wan a cîhanî dihewîne. Zimanê wan peşto ye, zimanekî îranî ye ku ji şaxê hind-îranî yê malbata zimanên hind û ewropî ye. Zaravayê Darî yê Farisî zimanê duyemîn ê Peştûn li Efxanîstanê ye, lê Peştûn li Pakistan wekî zimanê xwe yê duyemîn Urdu diaxivin. Hejmar nêzîkî 50 mîlyon mirovî ye. Rêya jiyana wan bi navê Peştûnwalî ye.[5][6][7]

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  1. ^ https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/pakistan/
  2. ^ https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/afghanistan/
  3. ^ Sims-Williams, Nicholas. "Bactrian Documents from Northern Afghanistan. Vol II: Letters and Buddhist". Khalili Collectins: 19.
  4. ^ "Afghan and Afghanistan". Abdul Hai Habibi. alamahabibi.com. 1969. Roja gihiştinê 24 çiriya pêşîn 2010.
  5. ^ "Pakistan population: 187,342,721 [Pashtun (Pathan) 15.42%]". The World Factbook. Central Intelligence Agency (CIA). 2011. Ji orîjînalê di 6 kanûna paşîn 2019 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 10 sibat 2012.
  6. ^ "Afghanistan population: 30,419,928 (July 2012 est.) [Pashtun 42%] = 12,776,369". The World Factbook. Central Intelligence Agency (CIA). Ji orîjînalê di 7 hezîran 2017 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 20 îlon 2010.
  7. ^ Lewis, Paul M. (2009). "Pashto, Northern". SIL International. Dallas, Texas: Ethnologue: Languages of the World, Sixteenth edition. Roja gihiştinê 18 îlon 2010. Ethnic population: 49,529,000 possibly total Pashto in all countries.