Here naverokê

Pergala nîvserokatiyê

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Nexşeya dinyayê li ser sîstemên hikûmetê
Pergalên hikûmetê li cîhanê
Formên hikûmeta komarî:
     Pergala serokatiyê

     Pergala nîvserokatiyê      Pergala parlamenter      Parlamena bi rêveberiya tund û bişidet ve      Pergala yekpartiyî


Formên hikûmeta bi padîşah:

     Padîşahiya parlementer      Padîşahiya destûrî      Absolutîzm


     Hikûmeta meşrûtiyetê Derbe
(de facto pir caran Dîktatoriya leşkerî)
     Pergalên din
an di rewşên siyasî ku ne diyar in.

Hilwest: 2012

Yek pergala nîvserokatiyê an jî sîstema nîvserokatiyê (an: têkel sîstema serokatiyê-parlamanî yên hikûmetê) nîşana herdu hêmanên Parlementarîsmê û pergala serokatiyê dide.

Wek ku têgeha di sala 1980 de ji aliyê Maurice Duverger di pergala siyasî ya Fransayê di bin Komara Pêncemîn nasandin bû. Paşê dema bête ji bo danasîna formên hîbrîd hate dirêjkirin.

Di pergala serokatîyê, ku serokkomar ji aliyê hemwelatiyê hatine hilbijartin û divê hikûmet bêyî ku Parlamena form bigre ber pêkatiyên çavan. Dîvê lê dîsa jî gerek Serok bi parlamenê re hevkariyê bike, ji ber ku ew li ser qanûnê biryarê dide. Mînaka wek herî baş tê zanîn Dewletên Yekbûyî yên Amerîkayê ye. Di pergale parlamentarî, Parlamena berpirsiyar ne tenê ji bo qanûnan e, di heman demê de jî hikûmeta hildibijêre. Pergaleke bi vî rengî, serokê erk bi piranî di merasîman de derbasî dibe wek prototîpa Keyaniya Yekbûyî, jî Komara Federal a Almanyayê yek ji wan e. Di yek pergala nîvserokatiyê de ji pergala serokatiyê bi serokê hilbijartin rasteraste, ku ev karekî giring li pêkanîna hikûmeta nû bike. Hikûmet her çiqas girêdayî bawerîya ji parlamenê bibe jî, dikare bi tenê bi rêya ku birêvebirinê bike.