Zimanê farisî: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Content deleted Content added
MikaelF (gotûbêj | beşdarî)
BKurteya guhartinê tine
SieBot (gotûbêj | beşdarî)
B robot guhêrandin: roa-tara:Lènga persiane
Rêz 194: Rêz 194:
[[qu:Pharsi simi]]
[[qu:Pharsi simi]]
[[ro:Limba persană]]
[[ro:Limba persană]]
[[roa-tara:Lènga Persiane]]
[[roa-tara:Lènga persiane]]
[[ru:Персидский язык]]
[[ru:Персидский язык]]
[[sco:Persie leid]]
[[sco:Persie leid]]

Guhartoya 09:26, 17 kanûna paşîn 2011

Zer: Cihê ku farisî zimanê zikmake ye.
Kesk: Cihên ku farisî zimanê duyem e.

Farisî an jî farsî zimanekî ji koma zimanên îndo-ewropî ye. Zimanzan farisî dixin beşa îndo-îranî û dibêjin ku farisî yek ji zimanên beşa başûrî rojavayê Îranê ye. Farisî bi kurdî re di warê ziman de ji nêz ve cîran e.

Farisî zimane gelê faris e. Hin afxanî û tacîk jî bi farisî wek zimanê duyem diaxivin.

Li Îranê 70 milyon, li Afxanistanê 20 milyon, li Tacîkistanê 5 milyon û li Ûzbêkistanê 7 milyon kes bi farisî diaxvin. yanî li dinyayë de 102 milyon kes farisî dizanin.

Hejmarên farisî

  • 1-yek
  • 2-do
  • 3-sê
  • 4-çar/çahar
  • 5-penc
  • 6-şiş/şeş
  • 7-haft
  • 8-haşt
  • 9-noh
  • 10-dah
  • 11-yazdah
  • 12-devazdah
  • 13-sîzdah
  • 14-çardah
  • 15-panzdah
  • 16-şanzdah
  • 17-hêvdah
  • 18-hêjdah
  • 19-nozdah
  • 20-bîst
  • 21-bîstoyek
  • 22-bîstodo
  • 30-Sî
  • 40-çehêl
  • 50-pencah
  • 60-şest
  • 70-heftad
  • 80-heştad
  • 90-neved
  • 100-sad
  • 200-divîst/do sad
  • 300-sised
  • 1000-hezar
  • 10000-deh hezar/tomen
  • 1000000-milyon
  • 1000000000-milyard

Rengên kurdî-farisî

  • hêşîn/avi-abî
  • sor-sorx/qermez
  • zer-zerd
  • kesk-sebz
  • qehweyî-qahvei
  • binefş-benefş
  • gewr-tusi
  • penbe-sureti/panba
  • narencî-narencî
  • spî-sepîd/sefîd
  • reş-siyah/meşki
  • lacwerd-lajeverd

Fêlên farisî-kurdî

  • ameden(biya)-hatin/hetin
  • reften(berow)-çûn
  • buden(baş)-bûn/bin
  • şoden(beşow)-bûn, çêbûn, çûn
  • kerden(bekon)-kirin/kirdin
  • şosten(beşuy)-şûştin
  • danisten(bedan)-zanîn
  • gereften(begir)-girtin
  • gîrîsten(begîr)-girîn
  • siteden(bestan)-standin
  • manden(beman)-man
  • dîden(bebîn)-dîtin
  • şeniden(beşinew)-bihistin
  • porsiden(bepors)-pirsin/pirs kirin
  • tersiden(beters)-tirsin/bizdin
  • xandiden(bexand)-kenîn
  • xasten(bexweh)-xwestin/wiştin
  • neveşten(benevis)-nivîsin
  • avixten(beavîz)-aliqandin
  • xerf zeden(bezen)-axaftin/peyivin/qisey kirin
  • goften(begu)-gotin/wutin
  • doşnam goften(begu)-dujin kirin
  • xanden(bexon)-xwendin/xuwendin
  • vakerden(vakon)-vekirin
  • fahmiden(befahm)-fehm kirin
  • bariden(bebar)-barin
  • suxten(besuz)-şewitin
  • hişten(behêl)-hiştin
  • mêkiden(bemêk)mêtin
  • nigêristen(benigêr)-nêrin/sêr kirin

Nimûneyên farisî

  • Namê şoma çist( axaftina rojane:Namê şoma çiye):Navê we çi ye?
  • Namê to çist( axaftina rojane: çiye):Navê te çi ye?
  • Ehlê kucai(axaftina rojane: kucaye):Ji kûderî?
  • Çetori?:Çawanî/Çitonî/Çitûyî/Çilûyî/Çerî/Çitolî?
  • Zebanê Farsi beledid?/Farsî midani?:Zmanê Farisî dizanî?/Farisî dizanî?
  • Belî beledem/Arê midanem:Erê dizanim
  • Nexeyr beled nistem/Ne, nemidanem:Na, Nîzanim(nizam)
  • saet çand ast ( axaftina rojane: çande):Gelo saet çi ye? /Gelo saet çend e?
  • To çand Sâle-yi : Tu çend salîyî?
  • To çend salegîyî?:Tu çend salîyî?
  • Se ruz e(-st) kê henuz cizi nexordem: Sê roj e ko ez hîn tiştek nexwar(nexward)
  • Destê to derd nebine(-d):Destê te derd nebîne, Mala te ava!

Danezana gerdûnî ya mafên mirov-bend 1

Zimanê farisî

"Heme merdom azad be donya miyayend o ez lehaze heysiyet o hoquq ba hem beraberend. Heme darayê hûş o vêcdan hestend o bayed be yekdiger ba ruhê beraderî reftar konend."

Zimanê kurdî

"Hemû mirov azad tên dinyayê û di weqar û mafan de wekhevin. Hemû xwedî hiş û vîcdan in û divê li hember hev bi ruhê bratiyê bilivin."