Xelacî

Xelacî
Xelacî
Welatên lê tê axaftin	Îran Azerbaycan
Herêm	Astara (Azerbaycan) û Azerbaycana Rojhilat (Îran)
Axiverên zimanê zikmakî	42.100
Malbata zimanî	Zimanên hind û ewropî Zimanên hind û îranî Zimanên îranî Zimanên îranî yên rojava Zimanên îranî yên bakur-rojava Kurdî? Xelacî
Awayên kevn
Kodên zimanî
ISO 639-3	kjf

Xelacî an Hellacî navê zaravayekî kurdî yê li Azerbaycan û Îranê tê axaftin e. Xelacî wek zaravayekî kurdî yê îzole tê hesibandin.

Rewşa sosyolînguîstik

Xelacî îroyî li parêzgeha Azerbaycana Rojhilat li şehristana Şabestar û li parêzgeha Astara, gundê Şahağac, li başûrê rojavayê komara Azerbaycanê ji aliyê komeke biçûk ve tê axavtin. Ji axivên Xelecî qasî hezar kesan li Azerbaycanê yên din li Îranê dijîn. Xalecî li Azerbaycanê xwediyê tu statuyeke fermî ninin. Pirraniya wan xeynî zimanê xwe yê zikmakî talişî û azerî diaxivin. Heta nifşa nû tenê talişî û azerî diaxive. Jixwe di navbera xelacî û talişî bendekî kin heye. Li Îranê jî xelacî di nava civaka talişan de dijîn. Ji we yekê ye gelek çavkanî xelacî dipêwendînin.

Hevrastiyên bi zaravayên kurdî re

Ewil Ferdinand Justi diyar kir ku gelekî hevrastiyên xelacî bi dimilî re hene. Ev hevrastiyan ne tenê xwerista ferhengokî (leksik) ne. Ji vî nêrînê de hevrastî û manendî bi hemî zaravayên kurdî re hene. Mînakî paşbendikkirina lekêran wek di dimilî de bi -an'yê tê qedandin. Herwiha pêşbendiken dema bê jî wekî di kurmancî de bi- ne. Daçekên di û de yên ku mirov ji kurmancî nas dike, di xelacî de jî têne bikaranîn. Çend mînak ji xelacî ligel beranberiyên bi kurdî.

Xelacî	Dimilî	Kurmancî
agir	adir	agir
kenêk	kenêke	keç
cîr	cêr	jêr
îta	nika	îja
deh	dewe	gund
ber	ber	der
kî (ode)	keye (mal)	ode

Bide ber

• Zimanên îranî