Kahû

Kahû

Kahû, kaho, loçik, xas an xes (navê zanistî yê latînî: Lactuca sativa) riwekeke xwarinê ye ji famîleya stêregulan (Asteraceae).

Bi havînê gupikên xwe vedike, heya 30 – 100 cm bilind dibe. Li Kurdistanê parêzgehên Dîlok, Riha, Îdir, Erzîrom, Wan, Mûşê bo firotinê çandiniya wê tê kirin. Xelk ji bo xwarina malbatê di bostanan de diacon. Ligel gelek vîtamîn û madeyên bikêr, tê de nîtrat jî heye ku ev ne baş e.

100 g Kahû kêm zêde vana dihewîne:

kcal.

Av

Proteîn

Karbonhîdrat

Don, tawaş

Kaliyûm

Kalsiyûm

Fosfor

Magnezyûm

Natriyûm

Hesin

Vîtamîn A

Vîtamîn B1

Vîtamîn B2

Vîtamîn C

Vîtamîn E

Niyacin

13

95g

1,3 g

2,2 g

0,2

224 mg

37 mg

33 mg

11 mg

32 mg

1,1 mg

0,24 mg

0,062 mg

0,078 mg

13 mg

0,57 mg

0,4 mg

Başûrê Ewropa, Hindistan, Asya nêzîk, bakurê Afrîka ji berê de cihên lê xas dihatiye çandin e. Di demên antîk de herwiha dihatibûya xwarin. Ji ber etenê zû kartû dibe, divê mirov bi tezeyî bikarbîne.

Li ser babetê

• Ruprecht Düll û Herfried Kutzelnigg: Taschenlexikon der Pflanzen Deutschlands - Ferhengoka riwekên Almanyayê. 2005, ISBN 3-494-01397-7

Çavkanî

• Nasandina floraya bakurê Amerîkayê. ^{Girêdana arşîvê 2012-03-14 li ser Wayback Machine} (îngl.)

Girêdanên derve

• Wim J. M. Koopman, Eli Guetta, Clemens C. M. van de Wiel, Ben Vosman and Ronald G. van den Berg : Phylogenetic relationships among Lactuca (Asteraceae) species and related genera based on ITS-1 DNA sequences in American Journal of Botany, 1998, 85, Seite 1517–1530. Online. (îngl.)
• Dave Hamilton: Lettuce - Lactuca sativa - Daisy family, 2005
• Eintrag bei Plants for a Future. (îngl.)