Zimanê azerî

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
(Ji Zimanê azerbaycanî hat beralîkirin)
Ji bo maneyên din li Azerî binêre.
Azerî
Azərbaycan dili, آذربایجان دیلی, Азәрбајҹан дили
Welatên lê tê axaftin  Îran
 Azerbaycan
 Rûsya
 Gurcistan
 Tirkiye
 Îraq
 Sûrî
 Ûkrayna
 Qazaxistan
Axiverên zimanê zikmakî 25-38 milyon[1][2][3][4][5][6]
Malbata zimanî Zimanên tirkî
  • Azerî
Şiklê kevn
Rewşa fermî
Welatên lê zimanê fermî ye  Azerbaycan
 Rûsya (Daxistan)
Sazkerên zimên
Kodên zimanî
ISO 639-1 az
ISO 639-2 aze (B)  azb (T)
ISO 639-3 azeMacrolanguage
individual codes:
azj – Azerbaycaniya bakur
azb – Azerbaycaniya başûr

Zimanê azerî

Azerî (acemî û tatî jî jê re dibêjin [çavkanî pêwîst e]) yek ji zimanên tirkî. Digel Komara Azerbaycan, Îran, Tirkiye û Rusya. Li Gurcistan û raqê tê bikar anîn. 25-38 milyon kes bi azerî diaxivin.

Di dema YKSS´ê de ji bo zimên alfabeya kîrîlî hat bikaranîne, lê niha pirranî latînî bi kar tînin.

Hin agahiyên derbarê zimanê azerî de[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  • Cihên ku lê tê axavtin: Azerbaycan, Îran, Tirkiye, Îraq, Rûsya, Gurcistan, Sûrî, Ûkrayna, Qazaxistan
  • Axêv: 25-38 milyon
  • Zaravêy: Azeriya bakur, Azeriya başûr
  • Devok: Şemaxa, Salîani, Lənkorən, Qazax, Aîrym, Borcala, Terekeme, Qizilbaşça, Nuqa, Zaqatali (Mugali), Kutkas, Naxçevan, Ordubad, Qîrovabad, Şuşa, û Qarapapax.

Alfabeyên zimanê azerî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Alfabeya azerî bi tîpên kîrîlî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

А а, Ә ә, Б б, Ҹ ҹ, Ч ч, Д д, Е е, Ф ф, Ҝ ҝ, Ғ ғ, Һ һ, Х х, Ы ы, И и, Ж ж, К к, Г г, Л л, М м, Н н, О о, Ө ө, П п, Р р, С с, Ш ш, Т т, У у, Ү ү, В в, Ј ј, З з.

Alfabeya azerî bi tîpên latînî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

A a, B b, C c, Ç ç, D d, E e, Əə, F f, G g, Ğ ğ, H h, X x, I ı, İ i, J j, K k, Q q, L l, M m, N n, O o, Ö ö, P p, R r, S s, Ş ş, T t, U u, Ü ü, V v, Y y, Z z.

Pirtûkeke azerî yê ku li Azerbaycana Îranê hate çapkirin. Bi tîpên erebî ye.

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  1. ^ "Peoples of Iran" in Looklex Encyclopedia of the Orient. Retrieved on 22 January 2009.
  2. ^ http://www.terrorfreetomorrow.org/upimagestft/TFT%20Iran%20Survey%20Report%200609.pdf
  3. ^ "Iran: People", CIA: The World Factbook: 24% of Iran's total population. Retrieved on 22 January 2009.
  4. ^ G. Riaux, "The Formative Years of Azerbaijan Nationalism in Post-Revolutionary Iran", Central Asian Survey, 27(1): 45-58, March 2008: 12-20%of Iran's total population (p. 46). Retrieved on 22 January 2009.
  5. ^ "Iran", Amnesty International report on Iran and Azerbaijan people. Retrieved 30 July 2006.
  6. ^ Ethnologue total for South Azerbaijani plus Ethnologue total for North Azerbaijani

Girêdanên derve[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]