Pezmijoka çol û deştan

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Pezmijoka çolê
Dabeşandina zanistî
Cîhan: Animalia
Filûm: Chordata
Çîn: Sauropsida
Kom: Squamata
Binekom: Lacertilia
Famîle: Varanidae
Cins: Varanus
Binecins: Psammosaurus
Cure: V. griseus
Navê zanistî yê latînî
Varanus griseus
(Daudin, 1803)

Pezmijoka çolê (bi latînî:Varanus griseus), cureyekî pezmijokan (Varanus)e.

Binecure[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Sê binecureyên pezmijoka çolê hatine nasîn.

  • Varanus griseus griseus (pezmijoka boz a çolê)
  • Varanus griseus caspius (pezmijoka çola Kaspiyanî)
  • Varanus griseus koniecznyi (pezmijoka çola Hindî).[1]

Şayes[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Kiloxa Varanus griseus

Dirêjiya pezmijoka çolê digihîje 1,5 metreyan e. Ev xijende yê taybet ji aliyê gel ve wekî cinawir dihatin binavkirin.

Belavbûn[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Destpêka belavbûna pezmijoka çolê ji Urdun, Tirkiye bi taybetî deştên Kurdistanê (ji Riha) [Eiselt (1970), Böhme (1973)],Mexrib, Cezayir, Tûnis, Lîbya, Misir, Filistîn, Îsraêl, Sûrî, Libnan, Iraq, Erebistana Siyûdî, Oman, Tirkmenistan, Qazaxistan, Ûzbêkistan, Tacîkistan, Qirgizistan, Çola Rojava, Morîtanya, Malî, Nîjer, Çad, Sûdan, Efxanistan, Îran, Pakistan ta Hindê diqedê.

Pirbûna[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Pezmijoka çolê hêlîna xwe di bin erdê de cêdike û di zivistanan de bi nivî pasîf e.

Xwarin[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Varanus griseus, pezmijokek e goştxwer e ku polek e berfireh ji movikdar û nemovikdaran weke mişk, mar, qirtîş , guhandarên biçûk, balinde, masî, kêzan û beqan dixwe.[2] Di rojên germ ên Rihayê de, ji cihê xwe derdikeve derve û bi hêkên cûkan û bi gumgumokên din ên biçûk xwe xwedî dike. Dîtina van ajalan gelek bi zehmet e. Dema ku ew xwe di tehlûkê de hîs dikin, karin hiskî birevin. Li gorî lêkolinên herî dawî ev ajal li derdorên sînora Riha û Suriyê dijî.

Rewşa parastinê[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Pezmijoka çolê an varana deştan, ku ji cinsê xwe herî kêm e û rewşa wê parastinê ne baş e. Ji ber mezinahiya wan mixabin ev ajalan heta neha ji aliyê gundiyan ve pir caran dihatin kuştin. Lê piştî perwerdeyeke bingehî,ev pezmijok ji aliyê heman gundiyan ve tê parastin.

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  1. ^ Mertens, R, "Über die Rassen des Wüstenwarans (Varanus griseus)", Senckenb. Biol. 1954, 35, 353-357
  2. ^ Bennett, D. ‘’Desert Monitor, Grey Monitor’’ Girêdana arşîvê 2016-03-03 li ser Wayback Machine, A Little Book of Monitor Lizards, Viper Press, 1995

Girêdanên derve[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]