Şablon:GH/2025/11
Pangea, parzemîneke mezin ê yek perçeyê dinyayê bû ku di serdema paleozoyî ya paşîn û destpêka serdema mezozoyî de hebûye. Parzemîna Pangeayê yek ji yekîneyên parzemîn ên berê ya Gondwana, Ewroamerîka û Sîbîryayê bû ku di dema karbonîferî de bi qasî 335 milyon sal berê kom bûye û bi qasî 200 milyon sal berê, di dawiya serdema triyasî û destpêka serdema jûrasî (jûrayî) de dest bi perçebûnê kiriye. Berevajiya erdê niha û belavkirina erdê ya girseya parzemînê, Pangea li ser ekvatorê bû û ji aliyê superokyanûsên Panthalassa û Paleo-Tethys û piştre jî ji aliyê Okyanûsa Tethys ve hatibû dorpêç kirin. Pangea superparzemîna herî dawî ye ku hebûye û parzemîna yekem e ku parzemîn ji aliyê erdnasan ve ji nû ve awayê parzemînê hatiye derxistin. Erdnîgariya parzemînên ku sinorê Okyanûsa Atlantîkê ye yekem delîl in ku hebûna Pangaea diyar dike. Bi lihevhatina diyar ya nêzîk a peravên Amerîkaya Bakur û Afîkaya Başûr bi Ewropa û Afrîkayê re û bi dîtina nexşeya peravên re Pangea hatiye ferqkirin. (zêdetir...)