Şerê Balkanê yê Yekem
Di vê gotarê de agahiyên bingehîn ên li ser mijarê kêm in an jî nîn in.(gulan 2024) |
Şerê Balkanê yê Yekem | |
---|---|
Dema destpêkirinê | |
Dema bidawîbûnê | |
Beşdar |
|
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêre |
Şerê Balkanê yê Yekem şerek bû ku di navbera salên 1912 û 1913an de li nîvgirava Balkanê çêbû.
Împeratoriya Osmanî de li axên Balkan'a di sala 1929'an de Yewnanistan; di sala 1878'an de Serbistan, Montenegro û Romanya; di sala 1908'an de jî Bulgaristan serxwe bibû. Encax va dûgelên serxwe bûyî dixwastin ko axê xwe hinike din mezin bikin. Ru vê sedemê va şera bu.
Sedemên Şer
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- Yewnanistan, Serbistan, Montenegro û Bulgaristan dixwast ko erdên xwe mezin bikin.
- Dûgela Osmanîyan pir zixîf bibû.
Destpêkirina Şer
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Montenegro 8'ê Cotmeha 1912'an de êrîşe Dûgela Osmaniyan kir, du vî re Bulgaristan, Serbistan û Yewnanistan jî dijî Împeratoriya Osmanî re şer îlan kir.
Dûgela Osmaniyan serkeft nebu û dûgelên Balkanan Balkan, Rumelî û Giravên Ege'yê dagirkirin. Vê demê de Albanya jî serxwebuna xwe îlan kir.
Vê şerê dûgelên Balkanan qezenç kirin û Sonxwendina London'ê 30'ê Gulana 1913'an de hate îmzakirin.
Peymana London'ê
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- Rojavayê xeta Mîdye-Enez'ê dikê berdine dûgelên Balkana.
- Selanîk, Başûrê Makedonya û Girît dikê teve Yewnanistanê bê.
- Kawala, Dedeaxaç û xênce Gelibolu'yê hemû Trakya dikê teve Bulgaristanê bê.
- Navînê û Bakurê Makedonya dikê girêdayê Serbistanê bê.
- Sînorên Albanya û rewşa Giravên Ege'yê dikê dûgelên mezin qerer bidine.
Encamên Şer
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Dûgela Osmaniyan li Balkana hate paqij kirin.
Ev gotara kurt şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |