Here naverokê

Bûşehr

(Ji Bûşêhr hat beralîkirin)
Bûşehr
بندر بوشهر Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Bajarê Îranê û bajarê mezin Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
بندر بوشهر Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Bûşehr li ser nexşeyê
Map
Bûşehr li ser nexşeya Îran nîşan dide
Bûşehr
Bûşehr
Koordînat: 28°58′8″Bk 50°50′12″Rh / 28.96889°Bk 50.83667°Rh / 28.96889; 50.83667
DewletÎran Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Li beşa îdarî
  • Central District Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Paytexta
Dema avabûnê1736 Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
DamezrînerNadir Şah Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Bilindahî
8 m (26 ft)
Nifûs
223.504 (2016) Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Dem
Koda postayê
75131–75461 Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Koda telefonê0771 Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Malperbushehr.ir Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêreBelge

Bûşehr (bi farisî: بوشهر) bajarekî bendergehê ye û navenda îdarî ya parêzgeha Bûşehrê ya Îranê ye.[1]

Bûşehr xwedan avhewayek nîv-ziwa germ e û bi şêwazek baranê ku dişibe avhewaya Deryaya Navîn, her çend ew hem pir germ û hem jî zuwa ye ji bo demek dirêj ku wekî weha were binav kirin, bi rêjeyek berfireh, ji ber ku bendavên avhewayên germ di warê barîna baranê de pir zêde ye.

Pêşveçûna nukleerî

[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Bûşehr 12 kîlometran dûrî cihê Santrala Nukleerî ya Bûşehrê ye ku bi hevkariya Rûsyayê tê çêkirin. Xebat ji aliyê fîrmaya Kraftwerk Union A.G. ji Bonn, Almanya, yekîneyeke Siemens AG, ku peymana avakirina du reaktorên nukleerî li ser bingeha girêbestek bi nirxa 4 heta 6 milyar dolarî ku di 1975an de hatibû îmzekirin, girêdide dest pê kir.

Kar di çileya 1979an de rawestiya, û fîrmeya Kraftwerk Union di tîrmeha 1979an de bi tevahî ji projeyê vekişiya, bi reaktorek 50% û reaktora din 85% temam bû. Wan got ku wan çalakiya xwe li ser nedana 450 milyon dolaran ji aliyê Îranê ve ji bo mûçeyên derengmayî bingeh girtiye. Şîrket 2,5 milyar dolar ji tevahiya peymanê wergirtibû. Betalkirina wan piştî Şoreşa Îslamî ya Îranê ya 1979an hat. Paşê Îranê daxwaz kir ku Siemens avakirina xwe biqedîne, lê Siemens red kir. Piştî demeke kin, Iraqê êrîşî Îranê kir û bernameya nukleerî heta dawiya şer hat rawestandin. Di navbera adar a 1984 û 1988an de reaktor bi gelek êrîşên asmanî yên iraqî hatin xerakirin.[2]

Di 1995an de, Rûsyayê peymanek îmze kir ku ji bo reaktorek ava sivik ji bo santralê peyda bike (tê bawer kirin ku girêbest di navbera 700 milyon û 1,2 milyar dolar de ye). Di peymanê de tê xwestin ku darên sotemeniyê yên ku hatine xerckirin ji bo ji nû ve hilberandinê ji Rûsyayê re werin şandin. Santrala di 3ê îlon a 2011an de dest bi zêdekirina elektrîkê li tora neteweyî kir, û di 12ê îlon a 2011an de bi merasîmekê bi fermî hat vekirin.[3]

Nifûs li gorî salan
SalNifûs±%
2016223.504—    
Çavkanî: 2016[4] Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
  1. ^ Habibi, Hassan (c. 2024) [Approved 21 June 1369]. Approval of the organization and chain of citizenship of elements and units of the national divisions of Bushehr province centered on Bushehr city. lamtakam.com (Report) (bi farisî). Ministry of the Interior, Political Defense Commission of the Government Board. Notification 82824/T138K. Ji orîjînalê di 24 nîsan 2024 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 24 nîsan 2024 – bi riya Lam ta Kam.
  2. ^ Pike, John. "Bushehr - Iran Nuclear Reactor". www.globalsecurity.org.
  3. ^ "Iranian nuclear power station 'begins generating electricity'". The Guardian. London. Reuters. 4 îlon 2011. Roja gihiştinê 4 îlon 2011.
  4. ^ "جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری" (bi zimanê farisî). Roja gihiştinê 29 çiriya pêşîn 2023.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (lînk)

Girêdanên derve

[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]