Ehvaz
Ehvaz
الاهواز  | |
|---|---|
Bajarê Îranê û bajarê mezin | |
| اهواز | |
 | |
Ehvaz li ser nexşeyê | |
  Ehvaz | |
| Koordînat: 31°19′8″Bk 48°41′3″Rh / 31.31889°Bk 48.68417°Rh | |
| Dewlet | Îran |
| Li beşa îdarî |
|
| Paytexta | |
| Qada rûerdê | |
| • Giştî | 528 km2 (204 sq mi) |
| Bilindahî | 23 m (75 ft) |
| Nifûs | 1.184.788 (2016) |
| Dem | |
| Koda postayê | 61000–61999 |
| Koda telefonê | 0611 |
| Malper | ahvaz |
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêre | |
Ehvaz (bi farisî: اهواز) bajarê herî mezin û navenda îdarî a parêzgeha Xûzistan a Îranê ye.[1] Li bajêr bi piranî fars dijîn,[2] lê hindikahiyên mezin weke ereb, kurd an qaşqayî jî tên dîtin.[3][4] Ehvaz di nav devera metropolê de zêdetirî 1.3 milyon mirovî ye. Encamên serjimariyê zêdebûnek domdar a nifûsê destnîşan dike.[5] Wekî çemê herî avî li Îranê,[6] çemê Karûnê di navenda bajêr re diherike, ku yek ji du çemên gemarî yên Îranê ye, li kêleka Şetelerebê.[7]
Ehvazê ji ber gelek pirên mezin ên ku li ser çemê Karûnê ji bo hêsankirina çûnûhatina di navbera rojhilat û rojavayê bajêr de hatine çêkirin,[8] wekê bajarê pîran hatiye binavkirin. Li gel bajarên din ên Parêzgeha Xûzistanê Evhaz ji sedsala 20an vir ve wekê paytexta neftê ya Îranê tê zanîn.[9]
Erdnîgarî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Cih û rê
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Ahvaz 100 kîlometre li bakur-rojhilatê Abadanê ye û ji bilî firokexaneyek yek rêgezê bi rêyên jêrîn ve tê gihîştin:
- Tehran-Xoremşehr Riya hesinî a netewî
Ahvaz-Abadan Otoban (145 kîlometre)
Ahvaz-Andimeshk Otoban (150 kîlometre)
Ahvaz-Bandar Imam Khomeini Şahrê (175 kîlometre)
Ehwaz ku mezintirîn bajarê parêzgehê ye, ji du navçeyên cihê pêk tê: beşa nû ya Ehvazê ku navenda îdarî û pîşesazî ye, ku li rexê rastê çemê Karûnê hatiye avakirin û deverên niştecihbûnê li beşa kevn a bajêr, li rexê çepê têne dîtin.
Avhewa
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Ehvaz xwedan avhewa çolê ya jêr-tropîkal a germ e, bi havînên dirêj, pir germ û zivistanên sar û kurt. Germahiya havînê bi rêkûpêk herî kêm 45 °C, carinan ji 50 °C derbas dibe,[10] bi gelek bahoz û tozê re ku di heyama havînê de hevpar in. Lêbelê, di zivistanan de, germahiya herî kêm dikare li dora 5 °C dakeve. Zivistanan li Ehvazê berf nema. Rêjeya barana salane dora 230 mm e. Di 29ê hezîrana 2017an de germahî gihîşt 54 °C.[11] Wekî din, xala dewê di 23 °C de derketiye ku ji bo germahiya hişk a gelemperî şil e. Digel ku li Ehvazê qet berf nebariyaye jî, di her mehên zivistanê de, di destpêka biharê û dawiya payîzê de serma tê tomarkirin û berê jî daketiye -7,0 °C.
Nifûs
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]| Sal | Nifûs | ±% |
|---|---|---|
| 2016 | 1.184.788 | — |
| Çavkanî: 2016[12] | ||
Çavkanî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- ^ Habibi, Hassan (26 tîrmeh 2014) [Approved 21 June 1369]. Approval of the organization and chain of citizenship of the elements and units of the national divisions of Khuzestan province, centered in the city of Ahvaz. rc.majlis.ir (Report) (bi farisî). Ministry of the Interior, Political and Defense Commission of the Government Board. Proposal 3233.1.5.53; Letter 907-93808; Notification 82830/T126K. Ji orîjînalê di 17 tîrmeh 2014 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 25 kanûna paşîn 2024 – bi riya Islamic Parliament Research Center.
- ^ "برگه داده های شهری(10)، اهواز - انسان شناسی و فرهنگ". web.archive.org. 22 tîrmeh 2019. Ji orîjînalê di 22 tîrmeh 2019 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 14 sibat 2025.
- ^ "Kurdish Tribes". Encyclopaedia Iranica. 20 tîrmeh 2004.
- ^ "کردهای خوزستان به مثابه پل ارتباطی ایران و جنوب عراق" [The Kurds of Khuzestan as a bridge between Iran and southern Iraq]. noormags.ir (bi farisî).
- ^ "Ahvaz, Iran Metro Area Population 1950-2025". www.macrotrends.net. Roja gihiştinê 16 sibat 2025.
- ^ "Water Resources and Quality in Iran". Fanack Water (bi îngilîziya amerîkî). Roja gihiştinê 29 kanûna paşîn 2025.
- ^ "Khuzestan (Iran): Counties & Cities - Population Statistics, Charts and Map". www.citypopulation.de.
- ^ "اهواز شهر پلهای زیبا/ وجود ۹ پل بر رودخانه کارون". خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency (bi farisî). 16 adar 2016. Roja gihiştinê 29 kanûna paşîn 2025.
- ^ Hein, Carola; Sedighi, Mohamad (1 îlon 2016). "Iran's Global Petroleumscape: The Role of Oil in Shaping Khuzestan and Tehran". Architectural Theory Review. 21 (3): 349–374. doi:10.1080/13264826.2018.1379110. ISSN 1326-4826.
- ^ "Where is the world's hottest city?". the Guardian. 22 tîrmeh 2015. Roja gihiştinê 3 adar 2016.
- ^ "Temperatures in Iranian city of Ahvaz hit 129.2F (54C), near hottest on Earth in modern measurements". The Independent. 30 hezîran 2017. Ji orîjînalê di 30 hezîran 2017 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 30 hezîran 2017.
- ^ "جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری" (bi zimanê farisî). Roja gihiştinê 29 çiriya pêşîn 2023.
{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (lînk)
Girêdanên derve
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
 | ||
| Neteweyî | |
|---|---|
| Cografî | |