Amazîx (gel)

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
(Ji Berberî (gel) hat beralîkirin)
Amazîx

Ala
DewletMaroko, Cezayir, Nîjer, Malî, Lîbya, Burkîna Faso, Tûnis, Morîtanya, Misir Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Gelhe
24.000.000 Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêreBelge
Xelkê amazigh li Afrîkayê:
Beşa Tamazight
Beşa Taşelit (Tacelit)
Beşa Qebîlî (Teqbaylit)
Beşa Tûaregî (Tamceq [başûrî] û Tamahaq [bakurî])
Beşa Zenaga (Taznagt)
Beşa amazighên Waheya Siweyê (Tasawit)

Amazîx an xelkê berber an jî imazighen gelekî li Afrîkaya Bakur e. Ji zimanên wan re jî berberî tê gotin. Navê berberî bê guman ji peyva yewnanî barbar tê. Li Romaya kevnare barbar ji bo gelên Afrîkayê dihat bikaranîn.

Dîrok[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Hîmê berberiyan ne vebirî ye. Li gorî Herodot dîroka xwe de nivisandî şûna niha berberî lê dijîn Nûmîd, Garament, Maures, Lîbyan hebûn. Dibe ku hîmê berberiyan ewna bin.

Ziman[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Berberî zimanê berberî diaxivin. Ew zimaneki malbata zimanên afro-asyayî ye.

Hin gelên Cezayir, Maroko û Tûnis berberî ne. Lê ji bo eraban ve teva hev bûna niha hindik gelên wan welatan berberî ne. Li Lîbya, Morîtanya, Misir, Nîjer, Çad û Maliyê jî berberî hene.

Çand[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Berberî gelekî maderşahî bûn. Berberiyan rojnameyeke xwe heye ya ku li sala 950 b.z. dest pê dike. Ew berwara ku şahekî berberiyan derbaza textê Bubastiyan li Misirê bûbû, Bubastîs kiribû paytextê dewletê. Yên ku di çolê de dijîn, ji wan re tuareg dibêjin.

Îroj berberî bi gelemperî misilman in.

Welatê berberî lê dijîn[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Yekûn: 50 milyon.

Hin berberiyên navdar[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]