Cirnîs

Cirnîs, tîmseh
Tîmsehên Nîlê
Dabeşandina zanistî
Cîhan:	Animalia
Filûm:	Chordata
Çîn:	Sauropsida
Kom:	Crocodilia
Famîle:	Crocodylidae Cuvier, 1807
Cinsên cirnîsan
Mecistops Crocodylus Osteolaemus

Bilavbûna cureyên cirnîsan li dinyayê

Cirnîs an tîmseh (Crocodylidae) famîleyek e canewerên bejavî yên mezin ji çîna Sauropsida, ji koma cirnîsan (Crocodilia), ku cureyên wek alîgator, kaymîn û gaviyalan tê de hene.

Belavbûn

Cirnîs di çem û beraviyan de dijîn, li Awistraliya, Asya, Afrîka û Amerîka.

Xwarin

Cirnîs masî, mar, kosî, beq û guhandaran dixwin.

Dabeşandin

• Jorekoma Crocodylomorpha
  • Koma Crocodilia
    • Jorefamîleya Gavialoidea
      • Famîleya Gavialidae - Gaviyal an gaviyala çemê Gangesê
    • Jorefamîleya Alligatoroidea
      • Famîleya Alligatoridae
        • Binefamîleya Diplocynodontinae (nemabûye)
        • Binefamîleya Alligatorinae - Alîgatoran
        • Binefamîleya Caimaninae - Kayman an cirnîsa başûrê Amerîkayê
    • Jorefamîleya Crocodyloidea
      • Famîleya Crocodylidae
        • Binefamîleya Mekosuchinae (nemabûye)
        • Binefamîleya Crocodylinae - Cirnîsên rast.

Filogenî

Kladogrameke li gor Brochu (1997).

Eusuchia
  ├──Hylaeochampsa
  └──┬──Allodaposuchus
     └──Crocodilia
          ├──Gavialoidea
          │     ├──Eothoracosaurus
          │     └──┬──Thoracosaurus
          │        └──┬──Argochampsa
          │           ├──Eosuchus
          │           └──Gavialidae
          └──┬──Borealosuchus
             └──┬──Pristichampsus
                └──Brevirostres
                    ├──Alligatoroidea
                    │   ├──Leidyosuchus
                    │   ├─?Deinosuchus
                    │   └──Globidonta
                    │       ├──Stangerochampsa
                    │       ├──Brachychampsa
                    │       └──Alligatoridae
                    └──Crocodyloidea
                        ├──Prodiplocynodon
                        └──┬──Asiatosuchus
                           └──┬──Brachyuranochampsa
                              └──┬──Harpacochampsa
                                 └──Crocodylidae

Girêdanên derve

• Crocodilian Online ^{Girêdana arşîvê 2011-07-08 li ser Wayback Machine}
• Crocodilian Biology Database
• Crocodile Attacks in Australia ^{Girêdana arşîvê 2006-06-23 li ser Wayback Machine}
• BBC news finds powerful agent in crocodile blood
• Crocodylidae