Keyaniya Misirê
Keyaniya Misirê
| |
---|---|
30°03′Bk 31°13′Rh / 30.05°Bk 31.22°Rh | |
Sirûd: Eslami ya Misr | |
Parzemîn | Afrîka |
Paytext | |
Ziman | Erebî |
Dema avabûnê | |
Birêvebirin | |
• Awayê birêvebirinê | Padîşahiya destûrî, demokrasiya parlamenter |
Rûerd | |
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêre |
Keyaniya Misirê tevahiya dewleta împeratoriya Xanedaniya Mihemed Elî li Bakur û Rojhilatê Afrîkayê di faza xwe ya dawîn de di heyama 1922-1953 de vedibêje.
Keyanî di 28ê sibata 1922an de ji Keyaniya Yekbûyî ya Brîtaniya Mezin û Îrlendayê serbixwe bû û di 15ê adara 1922an de bi ragihandina a siltanê berê Fuad I wek key bû. Pêşiya vê yekê serhildanek gel a li dijî hêza mêtingehî di sala 1919an de bû. Piştî zêdetirî 2000 sal desthilatdariya biyanî ya di bin şêwazek hikûmetê ya keyîtî de, yekem car dewletek neteweyî ya Misirê ya serwer derket holê.
Keyaniya Misirê li ser xaka komarên îroyîn ên Misir, Sûdan û Sûdana Başûr belav bû û car caran beşek ji dewletên Lîbya (pir herêma dîrokî Kîrenakya) û Çad (herêmên Ennedî û Borkou) û Sêgoşeya Ilemî ya nakokî (niha ji hêla Kenyayê ve tê kontrol kirin) û heya nuha mezintirîn dewleta serdema nû ya Afrîkayê bû û di wê demê de, şeşem dewleta herî mezin a cîhanê bû.Bi zêdetirî 27 mîlyon niştecîh, padîşah di heman demê de welatê herî bingaşe ê Rojhilata Navîn bû.Di encamê de, welat di cîhana erebî û îslamî de xwedî bandorek siyasî û çandî ya mezin bû û bi vî rengî bi bandor şûna Împeratoriya Osmanî girt, ku di sala 1922an de hilweşiya û welat heta sala 1914an bi navgînî jê re bû, wekî hêza pêşeng a Sunî.
Çavkanî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Ev gotara kurt şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |