Şanzdeh Keyanî
(Ji Pênc Hu Şanzdeh Keyanî hat beralîkirin)
Period of Chinese history from 304 to 439 | |
| Cih | Çîn |
|---|---|
| Pêk tê ji |
|
 | |
 | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| KEVNAR | ||||||||
| Neolîtîk d. 8500 – d. 2070 B.Z. | ||||||||
| Xia d. 2070 – d. 1600 B.Z. | ||||||||
| Shang d. 1600 – d. 1046 B.Z. | ||||||||
| Zhou d. 1046 – 256 B.Z. | ||||||||
| Zhou (Rojava) | ||||||||
| Zhou (Rojhilat) | ||||||||
| Serdema Bihar û Payiz | ||||||||
| Serdema Dewletên Şer Dikin | ||||||||
| ÎMPERATORÎ | ||||||||
| Qin 221–207 B.Z. | ||||||||
| Han 202 B.Z. – 220 P.Z. | ||||||||
| Han (Rojava) | ||||||||
| Xin | ||||||||
| Han (Rojhilat) | ||||||||
| Sê Împeratorî 220–280 | ||||||||
| Wei, Shu and Wu | ||||||||
| Jin 265–420 | ||||||||
| Jin (Rojava) | ||||||||
| Jin (Rojhilat) | Şanzdeh Keyanî | |||||||
| Xanedanên Bakur û Başûr 420–589 | ||||||||
| Sui 581–618 | ||||||||
| Tang 618–907 | ||||||||
| (Wu Zhou 690–705) | ||||||||
| Pênc Xanedan û Deh Keyanî 907–979 | Liao 916–1125 | |||||||
| Song 960–1279 | ||||||||
| Song (Bakur) | Xia (Rojava) | |||||||
| Song (Başur) | Jin | Liao (Rojava) | ||||||
| Yuan 1271–1368 | ||||||||
| Ming 1368–1644 | ||||||||
| Qing 1644–1912 | ||||||||
| MODERN | ||||||||
| Komara Çîn 1912–1949 | ||||||||
| Mançukuo 1932–1945 | ||||||||
| Komara Gel a Çînê 1949– | ||||||||
| Komara Çînê (Taywan) 1949– | ||||||||
Şanzdeh Şahî yan Şanzdeh Keyanî yan jî Şanzdeh Qiralî (çînî: 五胡十六国, Wǔ Hú Shí Liù Guó, 304 - 439) serdemeke dîrokî ya Çînê ye. Di sala 304an de Liu Yuan (bi eslê xwe Hun e) xanedana Han Zhao damezrand û ev serdem dest pê kir. Di sala 439an de Dewleta Wei ya Bakur bakurê Çînê yek kir û ev serdem bi dawî hat.
Di vê serdemê de, li deverên bakur û rojavayê Çînê, ji alîye gelên Hun, Sien-pi, Jie, Di, û Qiang va keyaniyên "Pênc Barbar" (五胡; Wǔ Hú) û ji alîyê gelê Han (Çîn) va 11 qralî hate damezrandin.
li deverên başûr û rojhelatê Çînê, Xanedana Jin (晉朝: Xanedana Jin ya Rojava: 西晉; 265 - 314), dema ku ji hêla xanedana Han Zhao têk çu, vekişîya rojhelat û Xanedana Jin ya Rojhilat (東晉; 317 - 420) ava kir.
Şazdeh Keyanî û yên din
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]| Keyanî | Avaker | Serdem | Gel |
|---|---|---|---|
| Qian Liang 前涼 | Zhang Gui 張軌 | 301 - 376 | Han |
| Han Zhao 前趙 | Liu Yuan 劉淵 | 304 - 329 | Hun |
| Cheng Han 成漢 | Li Xiong 李特 | 304 - 347 | Di |
| Hou Zhao 後趙 | Shi Le 石勒 | 319 - 351 | Hun(Jie) |
| Qian Yan 前燕 | Murong Huang 慕容皝 | 337 - 370 | Sien-pi |
| Qian Tsin 前秦 | Fu Jian 苻健 | 351 - 394 | Di |
| Hou Yan 後燕 | Murong Chui 慕容垂 | 384 - 409 | Sien-pi |
| Hou Tsin 後秦 | Yao Chang 姚萇 | 384 - 417 | Qiang |
| Xi Tsin 西秦 | Qifu Guoren 乞伏國仁 | 385 - 431 | Sien-pi |
| Hou Liang 後涼 | Lü Guang 呂光 | 389 - 403 | Di |
| Liang (Başûr) 南涼 | Tufa Wugu 禿髮烏孤 | 397 - 414 | Sien-pi |
| Liang (Bakur) 北涼 | Juqu Mengxun 沮渠蒙遜 | 397 - 439 | Hun (Lushui Hu) |
| Yan (Başûr) 南燕 | Murong De 慕容徳 | 400 - 410 | Sien-pi |
| Lyang (Rojava) 西涼 | Li Gao 李暠 | 400 - 421 | Han |
| Xia 夏 | Helian Bobo 赫連勃勃 | 407 - 431 | Hun (Tiefu) |
| Yan (Bakur) 北燕 | Feng Ba 馮跋 | 409 - 436 | Han |
| Padîşahî | Avaker | Serdem | Gel |
|---|---|---|---|
| Chouchi 仇池 | Yang Maosou 楊茂捜 | 296 - 506 | Di |
| Dai 代 | Tuoba Yilu 拓跋猗盧 | 315 - 376 | Sien-pi |
| Ran Vey 冉魏 | Ran Min 冉閔 | 350 - 352 | Han |
| Yan (Rojava) 西燕 | Murong Hong 慕容泓 | 384 - 394 | Sien-pi |
| Vey 翟魏 | Zhai Liao 翟遼 | 388 - 392 | Ding-ling |
| Hou Şu 後蜀 | Qiao Zong 譙縱 | 405 - 413 | Han |
| Yuven 宇文部 | Yuven Mogui 宇文莫圭 | 302 - 344 | Sien-pi |
| Duan 段部 | Duan Jilujuan 段日陸眷 | 310 - 357 | Sien-pi |
Binêre
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Çavkanî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- Ev gotar ji agahiyên naveroka gotara wekhev a Wîkîpediyaya tirkî pêk tê.
- Ev gotar ji agahiyên naveroka gotara wekhev a Wîkîpediyaya îngilîzî pêk tê.
| Danegehên kontrola otorîteyê: Neteweyî |
|---|
