Nîtrojen: Cudahiya di navbera guhartoyan de
B r2.7.1) (robot zêdekirin:ba:Азот |
B r2.7.2) (Bot: yo:Nítrójínì yo:Nítrójìn olarak değiştiriliyor |
||
| Rêz 194: | Rêz 194: | ||
[[xal:Шүтөр]] |
[[xal:Шүтөр]] |
||
[[yi:אזאט]] |
[[yi:אזאט]] |
||
[[yo: |
[[yo:Nítrójìn]] |
||
[[zh:氮]] |
[[zh:氮]] |
||
[[zh-min-nan:Chit-sò͘]] |
[[zh-min-nan:Chit-sò͘]] |
||
Guhartoya 06:20, 7 kanûna pêşîn 2012
| |||||||||||||||||||||||||||||||
| Şeklê wê | |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
| Bi tevayî | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Nav, direfş, nimre | Nîtrojen, N, 7 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Kom, vedor, blok | 15, 2, p | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Cure | Nelajwerd | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Tîrbûn | 2,7 g/cm3 (25 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Agahî | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Giraniya atomê | 14,0067 u | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Nîveşkêla atomê | 65 (56) pm | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Nîveşkêla kovalansê | 71 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Nîveşkêla Van der Waalsê | 155 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Rêzbûna elektronan | [He] 2s2 2p3 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Rewşa di germiya odê de | gazî | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Xala helînê | 63,05 K (-210,1 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Xala kelînê | 77,36 K (-195,79 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Kabikê molî | 13,54 · 10-6 m3/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Derenceya bilindbûnê | −3, −2, −1, 1, 2, 3, 4, 5 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Oksîdên xwe | N2O, NO, N2O3, NO2, N2O5 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Elektronegatîfî | 3,04 (Pauling-Skala) | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Îzotop | |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
| Tevdîr girtin | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Nîşanên xeterê | |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Nîtrojen an azot elementek e. Direfşê Nîtrojênê N e, yek caran jî 7N tê bikaranîn. Nîtrojen di cîhanê da molekular e, yanî N2 e.
Dîrok
Carl Wilhelm Scheele di salê 1771 da têderxist ku ba ji Nîtrojenê ye jî. Carê yekemîn di salê 1774 da Ammonîak ji Joseph Priestley hate çêkirin.
Hebûn
Di sedsala 19'an da zanyar dizanîn, ku her şînayî ji nîtrojenê ne. Nîtrojen elementekî hêja ji protêînan, protêîdan û DNA ye. Ji ber ku wê jî her ensymek ji nîtrojenê ye.
Nîtrojen ji şînayiyan ra
78 % ji bê nîtrojenê molekular e. Şînayî nîtrojenê bi rêkê bê nikanin bikarwînin. Ew nîtrojenê bi rêkê Ammonîyûmê ya Nîtratê dibin. Nîtrojen ji mezinbûnê wan ra girîng e. Eger di şînayîyekê da pir hindik nîtrojen hebe, çilên wê zû zer dibin û dikevin. Hên jî çîçekên xwe dipeqin. Eger zêde nîtrojen ji şînayiyan ra hebe, çilên xwe reş-keskekî dibin, çîçekên xwe pir dereng dipeqin û ew şînayiya zû dikare nexaş bibe.
