Fluor
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Bi tevayî | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Nav, direfş, nimre | Fluor, F, 9 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kom, vedor, blok | 17, 2, p | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Cure | Halojen | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Tîrbûn | 1,6965 kg/m3 (273 K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Agahî | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Giraniya atomê | 18,9984 u | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Nîveşkêla atomê | 50 (42) pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Nîveşkêla kovalansê | 71 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Nîveşkêla Van der Waalsê | 147 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Rêzbûna elektronan | [He] 2s2 2p5 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Rewşa di germiya odê de | gaz | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Xala helînê | 53,53 K (-219,62 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Xala kelînê | 85,03 K (-188,12 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kabikê molî | 11,20 · 10−6 m3/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Derenceya bilindbûnê | -1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Elektronegatîfî | 4,0 (Pauling-Skala) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Îzotop | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Tevdîr girtin | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Nîşanên xeterê | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | Tu dikarî vê gotarê ji gotarên wekhev ên Wîkîpediyayên erebî, elmanî û îngilîzî bi riya wergerê berfireh bikî.
Ji bo dîtina rêzikên wergerandinê pê li [nîşan bide] bike.
|
Fluor [ˈfluːoːr] (bi latînî: fluorum, ji fluorite) elementek e. Direfşê xwe 9F e. Navî Fluor ji peyvê latînî fluor „çem“ tê. Elektronegatîvbûnê Fluor yê tewrî zêde di nav elementan da ye.
Dîrok[biguherîne | çavkaniyê biguherîne]
Di salê 1530 da Georgius Agricola Fluorît (CaF2) dît. Wê demê ew carê yekemîn bû, kû navê Fluor derket. Fluor dîsa zêde hêja bû di Şerê cihanê yê duyemîn. Di wê demê da ji çêkirinê bombî atomî ra Fluor girekbû. Îzotopzêdekirinê Ûranê bi rêya Ûranheksafluorîd (UF6) tê çêkirin.[1][2]
Bi tevayî[biguherîne | çavkaniyê biguherîne]
Fluorê avî zer e, Fluorê gazî zerî vekirî ye. Di cîhanê da Fluor bes wek molekul heye, F2. Ji bo elektronegatîvbûnê xwe yê herî mezin Fluor zû hevgirtina bi elementên din çêdike. Heta bi Ksênon, Radon û Krypton ra Fluor dikare hevgirtina çêke. Hevgirtinên din jî zêde zû bi Fluor ra distînin, wekî av, Ammonîak, Monozîlan, Propan û hwd. Nimûne: Bi rêkê fluor av tê perçekirin û Oksîjen (O2) û Fluorhîdrojen (HF) çêdibe.
Çavkanî[biguherîne | çavkaniyê biguherîne]
- ↑ Voegtlin C., Hodge H.C.: Pharmacology and toxicology of Uranium Compounds. With a section on the pharmacology and toxicology of fluorine and hydrogen fluoride, National Nuclear Energy Series, McGraw Hill Book Company, 1949
- ↑ Goldwhite H.: The Manhattan Project, in R. E. Banks, D.W.A. Sharp, J.C. Tatlow (eds.) Fluorine – the first hundred years, Elsevier, Lausanne & New York, 1986, S. 109 ff.