Sîlîsyûm
Xuyakirin
Tu dikarî vê gotarê ji gotara wekhev a îngilîzî bi riya wergerê berfireh bikî.
Ji bo dîtina rêzikên wergerandinê pê li [nîşan bide] bike.
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Şeklê wê | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Bi tevayî | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Nav, direfş, nimre | Sîlîsyûm, Si, 14 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kom, vedor, blok | 14, 3, p | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Cure | Lajwerdokî (metaloîd) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Tîrbûn | 2,336 g/cm3 (25 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Agahî | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Giraniya atomê | 28,0855 u | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Nîveşkêla atomê | 110 (111) pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Nîveşkêla kovalansê | 111 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Nîveşkêla Van der Waalsê | 210 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Rêzbûna elektronan | [Ne] 3s2 3p2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Xala helînê | 1683 K (1410 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Xala kelînê | 2628 K (2355 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kabikê molî | 12,06 · 10-6 m3/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Derenceya bilindbûnê | −4, (2) +4 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Oksîdên xwe | SiO2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Elektronegatîfî | 1,90 (Pauling-Skala) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Îzotop | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Tevdîr girtin | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Nîşanên xeterê | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Sîlîsyûmê girs
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Sîlîsyûm (bi latînî: sicilium, ji bi latînî: silex "berheste") elementek û nîvmêtalek e.
Vedîtin
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Sîlîsyûm wek element di salê 1787 ji Antoine Lavoisier hate vedîtin. Sakata heder jahl.
Bikaranîn
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Îro Sîlîsyûm ji bêtonê, camê û elementên fotovoltayîk ra girîng e. Hên jî Sîlîsyûm ji bo şewtandinê di bomban da tê bikaranîn.[1]
Hebûn
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Nêzîkî 15 % ji erdê tevda bes sîlîsyûm e. 25,8 % ji rûyê (qaliqê) erdê ji sîlîsyûmê ye; wisa Sîlîsyûm elementê dûyeme bi pirbûnê di cîhanê da ye (piştî Oksîjenê).
Çavkanî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- ^ Koch, Ernst-Christian; Clément, Dominik: Special Materials in Pyrotechnics: VI. Silicon - An Old Fuel with New Perspectives[girêdan daimî miriye]. In: Propellants Explosives Pyrotechnics 32 (2007), Nr. 3, S. 205–212
| Ev gotara kurt şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |