Şah Ebasê Yekê
Ebas I | |
---|---|
Navê rastî | |
Jidayikbûn | 27 kanûna paşîn 1571 |
Mirin | 19 kanûna paşîn 1629 Behşehr |
Sedema mirinê | Sedemên sirûştî |
Cihê goristanê | Imamzadeh Habib ibn Musa (Kashan) |
Hevwelatî | Dewleta Sefewiyan |
Meqam | |
Hevjîn | |
Partner | |
Zarok | |
Dê û bav | |
Malbat | Sefewiyan |
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêre |
Şah Ebasê Yekê (bi farisî: شاه عباس بزرگ Shāh ‘Abbās Bozerg) (1571-1629) yek ji şahên Îranê ji sinsileya Sefewiyan bû. Piştî mirina wî, lawikê xwe Sam Mîrza ketiye îxtîdarê.
Nav
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Jiber destkevtên wî yên mezin, di dîroka Îranê da bi navê Şa Ebasê Mezin dihêt binavkirin.
Siyasî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Wî li jiyê hejde saliyê desthilat girt destên xwe. Li destpêka desthilatdariya xwe, wî hindek ji axa Îranê bi dû Tirkên Osmanî û Ozbekan ra berda, da bikaribit piçekê hêzê kom bikit. Li heyameka kurt da, heta sala 1623'ê, şiya desthilata xwe li herêmeka berfireh, ji rûbarê Hindûs heta rûbarê Dicle, dabisepînit. Şa Ebbas rêveberekê gelek hosta û şehreza bû. Bazirganî, nijyarkarî anko mîmarî, wêje û dadwerî li dema desthilatdariya wî da gelek ber bi pêşçûn.
Îsfehan paytexta Sefewiyan li dema wî gelek avedantir bû.
Girêdanên derve
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Ev gotara kurt şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |