OPEC

Al

Navenda OPECê li Viyanayê

Endamên OPECê

OPEC, wekî Opek bixwîne, kurtiya îngilîzî ya Organization of the Petroleum Exporting Countries e, ango Rêxistina Welatên Dervefiroş ên Neftê yan jî Rêxistina Welatên Hinardekar ên Neftê, rêxistineke navneteweyî ye ku di navbera 10 û 14ê îlona 1960î de li Bexdayê hat damezrandin.

Ji sala 1965an de navenda vê rêxistinê li Viyanayê ye. Endamên destpêkê Iraq, Îran, Kuweyt, Erebistana Siyûdî û Venezuela bûn. Paşê heft dewletên din jî tevlî vê rêxistinê bûn: Qeter (1961), Îndonezya (1962), Lîbya (1962), Mîrnişînên Erebî yên Yekbûyî (1967), Cezayir (1969), Nîjerya (1971) û Angola (2007). Ekuador ji sala 1973 heta 1992an û Gabon jî ji sala 1975an heta 1992an endamên OPECê bûn. Ekuador piştî 15 salan navber, di 17ê çiriya paşîn a 2007an de dîsa vegeriya nav vê rêxistinê.

Dewletên endamên OPECê derdora 40% ji neftê ku li cîhanê tê berhemdan derdixin û derdora 75% ji nefta ku hatiye tesbîtkirin, di axa wan welatan de ye.

Endamên OPEC'ê

Afrîka

• Cezayir (tîrmeh 1969)
• Angola (adar2007)
• Lîbya (kanûna pêşîn 1962)
• Nîjerya (tîrmeh 1971)

Rojhilata Navîn

• Iraq (îlon 1960)
• Îran (îlon 1960)
• Qeter (kanûna pêşîn 1961)
• Kuweyt (îlon 1960)
• Erebistana Siyûdî (îlon 1960)
• Mîrnişînên Erebî yên Yekbûyî (adar 1967)

Amerîkaya Başûr

• Ekuador (çiriya paşîn 2007)Venezuela (îlon 1960)

Başûr-rojhilatê Asyayê

• Îndonezya (kanûna pêşîn 1962, bidawîanîna endametiya xwe ragihandiye)

Girêdanên derve

• (inglîzî) Malpera fermî ya OPEC'ê