Okyanûsa Atlantîk

Okyanûsa Atlantîk

Okyanûsa Atlantîk li Okyanûsa Mezin şinda duwem mezintir Okyanûsa Cîhan e. Ewê navberê Ewropa û Efrîka di Emerîka de ye. Bi deryayên dor hevre 106,2 milon km² aqarê xwe heye. Xala tê de herî kûr bi 9.219 m Korta Porto Rîko ye. Ji bo ragihandinê navbera Ewropa û Emerîka de, ew deryaya herî pir li ser tê ragihandin e.

Nav

Navê xwe ji Mitolojiya Yewnan de tê. Di Yewnanî de navê xwe Atlantis thalassa ango Derya Atlas bû. Ew nava herî pêş de di Dîroka Herodot de hat dîn.

Sînorên Atlantîk

Atlantîk ê pir li nîvkadiya bakurê cîhanê ye. Sînorên xwe wiha ne; li bakur Cemsera Bakur û Okyanûsa Arktîk, li bakur rojhelat Ewropa, li başûr rojhelat Efrîka, li başûr Antartîka, li başûr rojava Emerîkaya Başûr, li bakur rojava Emerîkaya Bakur. Ji bo Atlantîk di bakur de derê başûr wek Atlantîka Başûr û Atlantîka Bakur jî tê par ve kirin.

Deryayên Derdorê

Deryayên dor Atlantîk gorî mezin bû ne xwe wiha ne:

Deryaya Bakura Ewropayê (1.380.000 km²), Deryaya Bakur (575.000 km²), Deryaya Rojhelat (413.000 km²), Deryaya Navîn (2.596.000 km²), Deryaya Reş ( 424.000 km²), Deryaya Navîn ya Emerîkayê (4.354.000 km²), kendava Hudson (1.230.000 km²), kendava Baffin û Deryaya Labrador.

Li cem wan deryayan bi kenalê çekirî jî radigîhê deryayan. Kenala Suweyşê Deryaya Sor radigîhîne Deryaya Navîn, Kenala Panama jî Deryaya Navîn ya Emerîkayê radigîhîne Okyanûsa Mezin.

Girav

Girava herî mezin a cîhan a di Okyanûsa Atlantîk de ye. Ew Grînlenda e. Hin giravên din ê mezin wek Îslenda, Giravên Brîtanî, Îrlenda û Girava Nû. Koma giravan yên di Atlantîk de jî Kanarya, Azor, Bahama, Antîl, Kap Verde û Giravên Falklandê. Çend giravên biçûkê wek Saint Helena jî hene.

Heta Emerîka hat dozkirin, hin mirovan zen dikir ku di Okyanûsa Atlantîk de parzemîneke bi navê Atlantîs heye.

Girêdanên derve

 Li Wikimedia Commons medyayên di warê Okyanûsa Atlantîk de hene.