Selim Dindar
 | Divê ev gotar ji aliyê rêziman, hevoksazî yan jî rastnivîsê ve were sererastkirin. (tîrmeh 2024) |
 | Dibe ku ev gotar rasterast an ji bi qismî bi makîneya wergerandinê hatibe çêkirin. Tê de xeletiyên wergerandinê hene. (tîrmeh 2024) |
Selim Dindar | |
|---|---|
| Jidayikbûn | Mehmet Selim Dindar 1ê kanûna paşîn a 1960an |
| Mirin | 2ê kanûna pêşîn a 2009an (49 salî) Bakırköy, Stembol, Tirkiye |
| Sedema mirinê | Bi guleyan mirin |
| Esil | Kurd |
| Hevwelatî | Tirkiye |
| Pîşe | Karsazê |
| Salên çalak | 1960-2009 |
| Zarok | Heja Dindar (kure) |
biguhêre | |
Mehmet Selim Dindar (jdb. 1ê kanûna paşîn a 1960an, Cizir, Şirnex, Bakure Kurdistanê - m. 2ê kanûna pêşîn a 2009an, Bakırköy, Stenbol, Tirkiye) karsazekî kurd bû ku di salên 1980î de li Zîndana Amedê rastî îşkenceyê hat. Wî îşkenceyên ku li Zîndana Amedê de dîtine di 2003an de ji rojnameya Radikal re[1] û di 2008an de jî ji Habertürkê re[2] vegotine.
Di 2ê kanûna pêşîn a 2009an de li navçeya Bakirkoya Stenbolê li derketina Komeleya Cizreliler rastî êrîşa çekdarî hat û li nexweşxaneya ku rakirine jiyana xwe ji dest da.[3][4]
Birayê parlamenterê Partiya Dad û Geşedanê (AKP) Mehmet Emin Dindar e. Kurê wî Heja Dindar jî muzîkjenekî rapê yê kurd e.
Jiyan
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Dindar li navçeya Cizîrê ya Şirnexê ya Bakurê Kurdistanê wekî zarokê malbateke seyyîdî û dewlemend a kurd ji dayik bû. Di Rojnameya Radîkalê de xwe wiha dide nasîn;
Wek malbat em Seyît in û ez jî kurê malbateke dewlemend im. Wê demê ez di şahiyê de dijiyam. Ti çalakiya min a siyasî tune bû. Jixwe berî ku ez hatim girtin jî ez ne siyasî bûm, piştî ku ez hatim girtin jî ne siyasî bûm. Lê helbet ez ji Cizîrê me û di 12ê îlona 1980an de li wir bûm loma min jî nesîbê xwe girt. Herêma me her tim PDKyî bûye. Malbata min jî wisa bû. Bi awayekî xwezayî sempatiya min jî ji bo partiya Barzanî hebû û min digot 'Ez jî PDKyî me'. Ji ber PDKê li min geriyan, li ser sînor hatim girtin û ceza li min birîn. Li Mêrdînê 78 rojan lêpirsîn li min kirin. Ji wir ez birim Amedê, birim edliyeyê û hatim girtin.[5]
— Selim Dindar
Îşkenceyên ku li Zîndana Amedê kirî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Heta êvarê perwerde hebû. Serê sibê em wek sed kesî li qefesê rêz kirin. Di dema helwesta xwe ya sereke de me sirûdên leşkerî digotin. Me zêdetirî 60 marş ezber kiribûn. Ev sirûda han bê lêdan derbas nebû ji ber ku te ew netemam an jî nerast got. Li her beşê îxbar û guhdan hebûn. Me nedikarî bi hev re bipeyivin, me nikarîbû rûnên. Em her tim rawestiyan. 24 saetan lêdan çêbûn. Di her kêliyê de, saet di 12'ê şevê de, saet di sê-çarê sibehê de, komek leşker dikaribûn bi ser dorhêlê de bigirin. Bi darên bi navê haydar, darbe û lûleyên avê li me xistin. Piştî nîvro jî cerdevan fermana 'Amadekariyên perwerdeyê' didan me. Wê demê her kesî ji tirsa xwe pêdiviya çûyîna tuwaletê dît. Em ditirsiyan ku em ji perwerdehiya li hewşa betonê ya li derve bi saxî venegerin. Ji ber ku ev perwerde di bin îşkenceyê de dihatin kirin. Di nîvê hewşê de hêlînek hebû. Kanalîzasyona girtîgehê an jî taxê ji wir diherikî. Her yek ji me yek bi yek di wê ava kanalîzasyonê de dihatin xwarê. Heta nefesa me rawestiya em di kanalîzasyonê de man. Li Girtîgeha Amedê her kesî ev yek dît. Kesê ku bibêje min ew ax venexwariye û nexwariye, ji ber serbilindiya xwe derewan dike. Em jî li hewşê li ser pişta xwe razan kirin. Me lingên xwe şeş santîmetre ji erdê dûr kirin. Piştî ku lingê wî jê ket, ji bo lêdanê ket rêzê. Zivistan bû, em bi şev hefteyekê li wê hewşa betonê di nav avê de razayîn. Me di avê de tiştê ku ji me re lazim bû dikir û hewl dida ku em germ bimînin. Li her beşê axaftvan hebûn. Her roj, me saetekê di rawestgeha sereke de li axaftina kaptan, serokê girtîgehê guhdarî dikir. Ew kesek nexweş bû. Ew zilamê Serfermandarê Hêza Heftemîn bû. Ji wir, wî cûre merivên ku dê ji bo zindanê bikujin hilbijart. Meriv qet fêhm nake ku piştî vê hovîtiyê êvarê zarokên xwe çawa xwarin an jî hembêz kirin.
— Selim Dindar
Heta êvarê perwerde hebû. Serê sibê em wek sed kesî li qefesê rêz kirin. Di dema helwesta xwe ya sereke de me sirûdên leşkerî digotin. Me zêdetirî 60 marş ezber kiribûn. Ev sirûda han bê lêdan derbas nebû ji ber ku te ew netemam an jî nerast got. Li her beşê îxbar û guhdan hebûn. Me nedikarî bi hev re bipeyivin, me nikarîbû rûnên. Em her tim rawestiyan. 24 saetan lêdan çêbûn. Di her kêliyê de, saet di 12'ê şevê de, saet di sê-çarê sibehê de, komek leşker dikaribûn bi ser dorhêlê de bigirin. Bi darên bi navê haydar, darbe û lûleyên avê li me xistin. Piştî nîvro jî cerdevan fermana 'Amadekariyên perwerdeyê' didan me. Wê demê her kesî ji tirsa xwe pêdiviya çûyîna tuwaletê dît.
— Selim Dindar
- Di hevpeyvînê de Selim Dîndar got ku dema ew çûye dadgehê û gotiye ku bavê siyasetmedar û nivîskar Altan Tan Bedii Tan jî rastî îşkenceyê hatiye û jiyana xwe ji dest daye, heta ku bêhiş bûye rastî lêdanê hatiye.
Mirin
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Selim Dindar di 2'ê Kanûna 2009'an de li navçeya Bakirkoya Stembolê li derketina Komeleya Cizîrîleran rastî êrîşê hatibû. Dîndar ê ku fîşekan lê ket, li erdê ket. Di 49 saliya xwe de li nexweşxaneya ku lê hatibû rakirin jiyana xwe ji dest da. Cenazeyê wî li Goristana Kazliçeşmeyê hat definkirin.
Çavkanî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- ^ Neşe Düzel (23 hezîran 2003). "Üç yılını 'cehennem'de geçirdi". Ji orîjînalê di 8 gulan 2012 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 13 tîrmeh 2016.
- ^ Balçiçek Pamir. ""Bir daha dünyaya gelsem Kürt olmak istemem"". Habertürk. Ji orîjînalê di 5 adar 2016 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 13 tîrmeh 2016.
- ^ Taner Yener (4 kanûna pêşîn 2009). "İşkenceyi anlatan Selim Dindar öldürüldü". Hürriyet Gazetesi. Ji orîjînalê di 2 tebax 2016 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 13 tîrmeh 2016.
- ^ "İşkencecisiyle oturup çay içen adam". Habertürk. 4 kanûna pêşîn 2009. Ji orîjînalê di 30 hezîran 2016 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 13 tîrmeh 2016.
- ^ "Sê sal li 'dojehê' derbas kir". Radikal.com. Ji orîjînalê di 8 gulan 2012 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 13 tîrmeh 2016.
| Ev gotara kurt şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |