Victor Francis Hess
Jidayikbûn | |
---|---|
Mirin | |
Navê rastî |
Victor Franz Hess |
Hevwelatî | |
Perwerde |
University of Graz (en) |
Pîşe | |
Hevjîn | |
Karder |
Zanîngeha Viyanayê, University of Graz (en), Zanîngeha Innsbruckê (en), Fordham University (en) |
Qada xebatê | |
Partiya siyasî |
Fatherland Front (en) |
Endamê | |
Xelat |
Xelata Nobelê ya Fîzîkê () Lîsteya berfireh Fellow of the American Physical Society (d) Lieben Prize (en) () Xelata Nobelê ya Fîzîkê () Austrian Decoration for Science and Art (en) () |
Victor Franz Hess an Victor Francis Hess (jdb. 24ê hezîrana 1883an li Koşka Waldstein a nêzîkî Deutschfeistritz, Awistriya; m. 17ê kanûna pêşîn a 1964an li New York, DYA) fîzîknasekî awistriyayî bû. Sala 1936î Xelata Nobel a fîzîkê wergirtiye.
Wî bo cara yekem tîrêjên kozmîk keşfkiriye. Xelata Nobel jî ji ber vê bipêşxistina wî ya fîzîkê hatiye dayîn. Heya sala 1919î wekî profesorek ji rêzê bû. Dema diçe DYA'yê bala xwe berdide ser elementa radyûmê. Dema vedigere welêt êdî radyologekî navdar e. Ji ber ku li dijî faşîzm û dagirkeriya nazî derdikeve, bo demekê ji aliyê almanan ve tê girtin. Ew bi tundî li dijî neheqiyê derdikeve û teklîfên ku Almanya û dewleta Awistriya ya ku wê demê di bin dagirkeriya almanan de bû şûnde dike. Bi giranî nexweş dikeve di zîndanê de û tê berdan.
Dewlet nahêle ku ew bikeve wargehek starê bo xizanan jî. Di wê demê de xelata Nobel wî şad dike. Bi pereyê xelatê diçe DYAyê. Li wir li Zanîngeha Fordhamê dixebite û sala 1944î dibe hevwelatiyê DYAyê.
Ev gotara kurt şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |