Jin, Jiyan, Azadî
Jin, Jiyan, Azadî
Jin, Jiyan, Azadî  | |
|---|---|
| |
 Li ser dîwarekî li Viyanayê
jineke kurd û dirûşma kurdî ya "Jin, jiyan, azadî" hatiye xêzkirin. | |
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêre |
Jin, Jiyan, Azadî, dirûşma siyasî û civakî ye ku cara yekem li Bakurê Kurdistanê ji aliyê jin ên kurd ve hatiye bikaranîn.[1] Slogan piştre jî di şerê li dijî DAÎŞê de û herî dawî di serhildana pê pêşengiya jinên kurd ve bi kurdî û ji aliyê jinên faris ve bi farisî di sala 2022an piştê kuştina keça kurd Jîna Emînî ku ji aliyê polîsên exlaqê ve li Tehranê hatiye kuştin, hatiye bikaranîn.[2]
Mijara bingehîn
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Tevgera Rizgariya Kurdistanê ya bi pêşengiya Neteweyên Yekbûyî û Abdullah Öcalan tevgera azadiya jinên cîhanê ye.[3] Öcalan di dîrokê de weke yekem neteweya koledar jin bi nav kir û piştî ku di sala 1998an de îdeolojiya azadiya jinê pêşkêş kir got, "Heta jin azad nebe civak azad nabe."[4]
Ev slogan pêşî ji aliyê şervanên jin ên kurd ve hate qêrîn û piştre di xwepêşandanên din ên li cîhanê de cih girt bi vî rengî ku di 25ê mijdara sala 2015an de, di kombûnên ku bi boneya Roja navneteweyî ya li dijî zordariya li ser jinan li gelek welatên Ewropayê hatin lidarxistin de hatiye bikaranîn.[4][3][3]
Belavbûna diruşmê li seranserê cîhanê
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
Efxanistan
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Di 20ê Îlona 2022an de, jinên efxanî di xwenîşandanekê de ji bo piştgirîkirina jinên ku li Îranê protesto dikin slogan qîriyan.[5][5]
Almanya
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Wezîra Derve ya Federal Annalena Baerbock di cotmeha 2022’an de di konferansa partiya Keskan de wiha gotibû: “Jin, jiyan, azadî.[6][7] Ew pîvana siyaseta me ye, divê ew pîvan ji bo hemî hikûmetên li çaraliyê cîhanê be."[8]
Fransa
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Di Festîvala Fîlman a Cannesê ya 2018an de, lîstikvanên fîlmê Keçên Rojê bi qîrîna dirûşma "jin jiyan azadî" qîriyan.[9] Rojnameya fransî Libération di îlona 2022an de li ser rûpela xwe ya pêşîn, li kêleka wêneyê jinên xwenîşanderên Îranî yên bê çarşef, slogan bi farisî û fransî (Femme, Vie, Liberté) çap kir.[10][11][12]
Îran
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Slogan di dema xwenîşandanên ku piştî mirina Jîna Emînî di Îlona 2022an de pêk hat, zêdetir deng veda. Pêşî di merasîma cenazeyê Emînî ya li Saqqezê de hate gotin û piştre di xwepêşandanên yekem ên piştî cenazeyê li Senandajê de hate bihîstin.[13][14][15] Di 21ê Îlonê de, xwendekarên Zanîngeha Tehranê qêriyan, [16] û di rojên piştî xwenîşanderan de li seranserê welêt hate qêrîn.[17][18] Di 28’ê Îlonê de û di xwepêşandanên piştre de, xwendekarên Zanîngeha Zanistên Bijîşkî û Xizmetên Tenduristiyê ya Şîrazê, li gel versiyoneke nû ya bi vî rengî dirûşma “Jin, jiyan, azadî; Mirov, welat, dewlemendî.” kirin.[19]
Piştî ku xwepêşandanên Îranê li bajarên din ên cîhanê belav bûn, li bajarên cuda mîtîngên hevgirtinê hatin lidarxistin û xwepêşanderan dirûşma "Jin, Jiyan, Azadî" li gel sloganên din bikar anîn.[20][21] Di dawiya strana "Baraye" ya Şervîn Hacîpûr de jî hatiye bikaranîn, ku ji ber pêşwaziya stranê ya cîhanî hatiye binçavkirin. Stran paşê di mîtîngên cîhanî yên pro-Îranê de di 1ê cotmeha 2022an de li nêzîkî 150 bajarên cîhanê hate gotin.[22][19]
Swêd
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Parlamentera swêdî ya PE ya iraqî Ebîr Al-Sahlanî di dema axaftineke xwe ya li Parlamena Ewropayê de bi kurdî û îngilîzî got "jin, jiyan, azadî" berî ku pora xwe ji bo hevgirtinê bi xwepêşandanên li Îranê qut bike.[23]
Tirkiye
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Li Tirkiyeyê ev slogan ji aliyê Dayikên Şemiyê û jinên Kurd ve gelek caran hatiye bikaranîn. Di 21’ê Îlona 2022’an de jî xwepêşanderên Tirk ên li Tirkiyeyê dema ku li ber sefaretxaneya Îranê kom bûn, vê sloganê avêtin.[24]
Çavkanî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- ^ "sas-space.sas.ac.uk".
- ^ Hamad, Words by Sarah Lazarus Photographs by Sonja (28 kanûna paşîn 2019). "Women. Life. Freedom. Female fighters of Kurdistan". CNN (bi îngilîzî). Roja gihiştinê 30 îlon 2022.
- ^ a b c "«ژن، ژیان، آزادی» چگونه به سمبل و رمز اتحاد ستمدیدگان مبدل شد؟". ANF News (bi farisî). Roja gihiştinê 30 îlon 2022.
- ^ a b جهاد راستین / اتحاد اسلامی برای آزادی افغانستان. University of Arizona Libraries. 1981.
- ^ a b "همصدایی زنان افغانستان با زنان ایران درپی قتل مهسا امینی: ما هم‌سرنوشتیم" [Afghan women's solidarity with Iranian women after the murder of Mahsa Amini: We share the same fate]. ار.اف.ای - RFI (bi farisî). 20 îlon 2022. Roja gihiştinê 28 îlon 2022.
- ^ Ouassil, Samira El (20 çiriya pêşîn 2022). "Die Grünen und die Waffen: Die Revolution frisst ihre Winder". Der Spiegel (bi almanî). Roja gihiştinê 27 çiriya pêşîn 2022.
- ^ "Parteitag: Grüne Friedens- und Sicherheitspolitik in der Zeitenwende". BÜNDNIS 90/DIE GRÜNEN (bi almanî). Ji orîjînalê di 24 çiriya pêşîn 2022 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 27 çiriya pêşîn 2022.
- ^ "ZEIT ONLINE | Lesen Sie zeit.de mit Werbung oder im PUR-Abo. Sie haben die Wahl". www.zeit.de. Ji orîjînalê di 27 çiriya pêşîn 2022 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 27 çiriya pêşîn 2022.
- ^ "شعار «زن، زندگی، آزادی» از کجا آمد؟". آسو (bi farisî). Roja gihiştinê 29 îlon 2022.
- ^ "Libération". journal.liberation.fr (bi fransî). Roja gihiştinê 29 îlon 2022.
- ^ "اعتراض‌های گسترده و سرکوب شدید در ایران؛ شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان دعوت به اعتصاب کرد" [Widespread protests and severe repression in Iran; The Coordinating Council of Educators' Union Organizations called for a strike]. euronews (bi farisî). 25 îlon 2022. Roja gihiştinê 28 îlon 2022.
- ^ "خیزش مردم ایران؛ تیتر اول رسانه‌های جهان" [The uprising of the Iranian people; The first headline of the world's media]. Independent Persian (bi farisî). 26 îlon 2022. Roja gihiştinê 28 îlon 2022.
- ^ "مهسا امینی با شرکت گسترده مردم به خاک سپرده شد" [Mehsa Amini was buried with the large participation of people]. dw.com (bi farisî). 17 îlon 2022. Roja gihiştinê 28 îlon 2022.
- ^ "خشم عمومی از جان‌باختن مهسا امینی؛ معترضان شعار "زن، زندگی، آزادی" سر دادند" [Public anger over Mehsa Amini's death; Protesters chanted "Woman, Life, Freedom".]. Radio Farda (bi farisî). 21 îlon 2022. Roja gihiştinê 28 îlon 2022.
- ^ "مردم کردستان بار دیگر به خیابان‌ها آمدند؛ شلیک نیروهای امنیتی به معترضان" [The people of Kurdistan once again came to the streets; Security forces shot at protesters]. Iran International (bi farisî). 21 îlon 2022. Roja gihiştinê 28 îlon 2022.
- ^ "تجمع دانشجویان دانشگاه تهران در اعتراض به قتل مهسا امینی با شعار "زن، زندگی آزادی"" [Tehran University students gathered to protest against murder of Mehsa Amini with the slogan "Woman, Life ,Freedom"]. Iran International (bi farisî). 21 îlon 2022. Roja gihiştinê 28 îlon 2022.
- ^ تصاویر دریافتی از اعتراض مردم مریوان؛ دوشنبه ۲۸ شهریور شعار مردم: زن، زندگی، آزادی (bi farisî), roja gihiştinê 27 çiriya pêşîn 2022
- ^ "از کردستان تا تهران اعتراض به مرگ فجیع مهسا و در دفاع از زن، زندگی و آزادی" [From Kurdistan to Tehran, protest against the horrible death of Mahsa and in defense of women, life and freedom]. RFI (bi farisî). 19 îlon 2022. Roja gihiştinê 28 îlon 2022.
- ^ a b تجمع دانشگاه پزشکی شیراز؛ «زن، زندگی، آزادی؛ مرد، میهن، آبادی» (bi farisî), roja gihiştinê 27 çiriya pêşîn 2022
- ^ "انعکاس اعتراض‌های سراسری در مطبوعات جهان؛ لوموند: صدای زنان ایرانی همه‌جا شنیده می‌شود" [Reflecting nationwide protests in the world press; Le Monde: Iranian women's voices are heard everywhere]. Voice of America (bi farisî). 26 îlon 2022. Roja gihiştinê 28 îlon 2022.
- ^ "اعتراضات گسترده در حوالی سفارت جمهوری اسلامی در پاریس و لندن" [Massive protests around the embassy of the Islamic Republic in Paris and London]. Radio Zamaneh (bi farisî). 27 îlon 2022. Roja gihiştinê 28 îlon 2022.
- ^ "Worldwide Rallies Show Unprecedented Support For Iran Protests". Iran International (bi îngilîzî). Roja gihiştinê 20 çiriya pêşîn 2022.
- ^ "Iran: EU-Abgeordnete schneidet sich aus Solidarität mit Protesten die Haare ab". Der Spiegel (bi almanî). 5 çiriya pêşîn 2022. Roja gihiştinê 27 çiriya pêşîn 2022.
- ^ "شهروندان ترکیه در اعتراض به مرگ مهسا امینی و در همبستگی با زنان ایران تظاهرات کردند" [Turkish citizens protested the death of Mehsa Amini and demonstrated in solidarity with Iranian women]. RFI (bi farisî). 21 îlon 2022. Roja gihiştinê 28 îlon 2022.