Okyanûsya
Jump to navigation
Jump to search
 | Tu dikarî vê gotarê ji gotara wekhev a îngilîzî bi riya wergerê berfireh bikî.
Ji bo dîtina rêzikên wergerandinê pê li [nîşan bide] bike.
|
Okyanûsya (bi latînî: Oceania) binavkirineke çandî, aborî ye. Bi vê nav an têgînê giravên pasîfîkê wekî parzemîneke taybet tê pêşandan. Bi vê binavkirinê Okyanûsya dibe parzemîna herî biçûk a erdê û ji aliyê gelheyê ve jî ya duyemîn.
Li Okyanûsyayê 7.500î zêdetir girav hene û rûerda wê digihê 1,3 milyon km²yê. Bi tevî aliyên xwe yê deryayî rûerd dibe 70 milyon km². Li 2.100 giravên deryayî cihwarbûn heye û 14,9 milyon mirov lê dijîn.
Welatên serbixwe yên Okyanûsyayê[biguherîne | çavkaniyê biguherîne]
| Cih | Welat | Serbajar-Paytext | Rûerd (km²) |
Gelhe (sala 2002) |
Berbelavî pro km² |
|---|---|---|---|---|---|
|
 Awistralya
|
Canberra | 7.686.850 | 19.546.792 | 2,5 |
|
 Giravên Cook
|
Avarua | 240 | 20.811 | 87 |
|
 Fîjî
|
Suva | 18.270 | 856.346 | 47 |
|
 Kirîbatî
|
Tarawa ya başûr | 811 | 96.335 | 119 |
|
 Giravên Marşal
|
Majuro | 181 | 73.630 | 407 |
|
 Mîkronezya
|
Palikir | 702 | 135.869 | 194 |
|
 Naûrû
|
Yaren | 21 | 12.329 | 587 |
|
 Nû Zelenda
|
Wellington | 268.680 | 3.908.037 | 16,4 |
|
 Palau
|
Melekeok | 458 | 19.409 | 42 |
|
 Papua Gîneya Nû
|
Port Moresby | 462.840 | 5.172.033 | 11 |
|
 Giravên Salomon
|
Honiara | 28.450 | 494.786 | 17 |
|
 Samoa
|
Apia | 2.944 | 178.631 | 61 |
|
 Tonga
|
Nuku'alofa | 748 | 106.137 | 142 |
|
 Tûvalû
|
Funafuti | 26 | 11.146 | 429 |
|
 Vanûatû
|
Port Vila | 12.200 | 196.178 | 16 |
Herêmên ne serbixwe ne[biguherîne | çavkaniyê biguherîne]
| Welat | Serbajar | Rûerd (km²) |
Gelhe (sala 2002) |
Berbelavî pro km² |
|---|---|---|---|---|
 Samoaya Amerîkanî (DYA)
|
Pago Pago | 199 | 68.688 | 345 |
 Guam (DYA)
|
Hagåtña | 549 | 160.796 | 293 |
 Bakurê Marianan (DYA)
|
Saipan | 477 | 77.311 | 162 |
 Tokelau (Zê.Nû.)
|
Fakaofo (Fale) | 10 | 1.431 | 143 |
 Polînezyaya Fransî (Fr.)
|
Papeete | 4.167 | 257.847 | 62 |
 Wallis û Futuna (Fr.)
|
Mata-Utu | 274 | 15.585 | 57 |
 Giravên Norfolk (Aws.)
|
Kingston | 35 | 1.866 | 53 |
 Kaledonyaya Nû (Fr.)
|
Nouméa | 19.060 | 207.858 | 11 |
 Niue (Zê.Nû.)
|
Alofi | 260 | 2.134 | 8,2 |
 Giravên Pitcairn (Brîtanya)
|
Adamstown | 47 | 47 | 1,0 |
Herêmên ne serbixwe (giravên bêcihwar, bêkes)[biguherîne | çavkaniyê biguherîne]
Awistralya: Giravên deryayî yên Koralan]]
DYA: Girava Baker, Girava Howland, Girava Jarvis, Girava Midway, Wake, Johnston-Atoll, Kingmanriff, Palmyra
Herêmên girêdayî dewletên ne di Okyanûsyayê de ne[biguherîne | çavkaniyê biguherîne]
Şîle: Girava rojhilatê (parêzgeheke Şîleyê)
Fransa: Clipperton (rasterast girêdayî Fransayê ye)
Îndonezya: Papua (yek ji du parêzgehên Îndonêzyayê)- Îndonezya: Papua Barat (yek ji du parêzgehên Îndonêzya)
- DYA: Hawaii (DYA)
Girêdanên derve[biguherîne | çavkaniyê biguherîne]
Li
Parzemînên cîhanê | |
|---|---|
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
_political.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Welatên Okyanûsyayê | ||
|---|---|---|
 Awistralasya | Ashmore and Cartier Islands (Awistralya) • Awistralya • Christmas Island (Awistralya) • Cocos Island (Awistralya) • Coral Sea Islands Territory (Awistralya) • Giravên Norfolk (Awistralya) • Zêlanda Nû | .svg) |
 Melanezya | Fîjî • Îndonezya (Maluku, West Papua) • Nouvelle-Calédonie (Fransa) • Papua Gîneya Nû • Giravên Salomon • Tîmora Rojhilat • Vanûatû | |
 Mîkronezya | Guam (DYA ) • Kirîbatî • Giravên Bakurê Marianan (DYA) • Giravên Marşal • Dewletên Federal ên Mîkronezyayê • Naûrû • Palau • Wake Island (DYA) | |
 Polînezya | Giravên Cook (Nû Zelenda) • Hawaii (DYA) • Minor Outlying Islands (DYA) • Niue (Nû Zelenda) • Isla de Pascua (Şîle) • Pitcairn Islands (Keyaniya Yekbûyî) • Polînezyaya Fransî (Fransa) • Samoa • Samoaya Amerîkanî (DYA) • Tokelau (Nû Zelenda) • Tonga • Tûvalû • Wallis û Futuna (Fransa) | |