Transfobî
.jpg){kind=spacer}
| Beşek rêzika li ser |
| Lezbiyen, gey, bîseksuel û transgender (kesên LGBT) |
|---|
 |
| Berpêbûniya zayendî |
| Dîrok |
| Çand |
| Maf |
| Helwestên civakî |
| Pêşbiryar / Şîdet |
|
Qadên Akademîk û vegotin |
Transfobî anku tirsa ji kesên trans (wek latînî û îngîlîzî transfobia ji latînî trans "li derveyî, wêdetir" û ji phobia ji yewnaniya kevn phobos "tirs") an transfobia dijwarî û nehezkirinek civakî (nefret) an dijminatî (agresîv) li hember mirovên transgender nîşan dide li dijî kesên ku transgender in an ku nasnameya xwe ya zayendî wek transgender îfade dikin ("kesên trans"). Fermo transfobî dikare xwe wek tirs, nefret, tundûtûjî, hêrs an nerehetiya hember kesên trans nîşan bide.[1][2] Ew bi gelemperî li kêleka nêrînên homofobîk tê vegotin û ji ber vê yekê pir caran wekî aliyek homofobî tê hesibandin.[3] Loma transfobî celebek pêşdarazî û cihêkariyê ye, dişibihe nijadperestî û zayendperestiyê, [4]û kesên rengîn ên transgender bi gelemperî rastî her sê awayên cihêkariyê di heman demê de tên.[5]
Ciwanên transgender dibe ku di dibistanê de, bernameyên lênêrîn û refahiyê de, û hem jî di nav malbata xwe de rastî destdirêjiya zayendî, zordestî û şîdetê bên. Mexdûrên mezin bi tinazên gel, tacîzkirin, di nav wan de sextekarî, gefên tundiyê, talankirin, û girtina bêsedem rûbirû tên; gelek kes xwe di nav gel de ne ewle hîs dikin. Rêjeyeke bilind mexdûrên şîdeta zayendî ne. Hin kes ji lênihêrîna tenduristiyê têne red kirin an rastî cûdakariya li cîhê kar tên, di nav de ji ber ku transgender in ji kar têne avêtin, an jî di bin dorpêçkirina komên siyasî an olî yên muhafezekar ên ku li dijî qanûnên mafên LGBT-ê de ne. Ew her weha ji hêla hin kesên di nav tevgerên civakî yên LGBT de, û ji hêla hin femînîstan ve jî têne cûda kirin.
Ji xeynî zêdebûna metirsiya tundûtûjiyê û tehdîdên din, stresa ku ji hêla transfobiyê ve hatî çêkirin dikare bibe sedema encamên hestyarî yên neyînî ku dibe sedema tevliheviyên karanîna maddeyan, revîna ji malê (di piçûkan de), û rêjeyek bilind a xwekuştinê.
Li cîhana rojava, ji bo danîna polîtîkayên ne cudakarî û firsendên wekhev gav bi gav guherîn çêbûn. Ev meyla di nav welatên pêşkeftî de jî pêk tê. Wekî din, kampanyayên di derbarê civaka LGBT de li çaraliyê cîhanê têne belav kirin da ku pejirandina civakî ya nasnameyên zayendî yên ne kevneşopî baştir bikin. Kampanyaya "Stop the Stigma" ji aliyê UNê ve yek ji van pêşketinan e.[6]
Çavkanî[biguherîne | çavkaniyê biguherîne]
- ↑ Chakraborti, Neil; Garland, Jon (2009). Hate Crime: Impact, Causes and Responses. SAGE Publications, Ltd. pp. 77. ISBN 978-1412945684.
- ↑ Chrisler, Donald R.; McCreary, Joan C. (2010). Handbook of Gender Research in Psychology, Volume 2. Springer. p. 366. ISBN 978-1441913555.
- ↑ Doug Meyer, Violence Against Queer People: Race, Class, Gender (2015, ISBN 0813573181), pp. 14–15 (Alternate: 14, 15)
- ↑ Judith A. Lewis, Michael D. Lewis, Judy A. Daniels, Community Counseling: A Multicultural-Social Justice Perspective (2010, ISBN 113317003X)
- ↑ Doug Meyer, Violence Against Queer People: Race, Class, Gender (2015, ISBN 0813573181), pp. 14–15 (Alternate: 14, 15)
- ↑ "Tackling Discrimination on Grounds of Sexual Orientation and Gender Identity" (PDF).