Şêx Murşidê Xeznewî
Şêx Murşidê Xeznewî (jdb. li Qamişlo, Rojavaya Kurdistanê) kesayetiyekî dînî, alim û çalakvanê civakî yê kurd e ku di nav civaka kurd de bi hewl û xebatên xwe yê ji bo kurdan hatiye naskirin.[1] Şêx Murşîde Xeznewî kurê Şêx Maşûqê Xeznewî yê ji malbata navdar a Xeznewîyan e ku di sala 2005an de ji aliyê rejîma Bees a Sûriyê ve hatibû kuştin. Malbata Xeznewî bi pêşengiya xwe ya giyanî û rewşenbîrî di nav nifşan de tê naskirin. Şêx Murşîdê Xeznewî di serdemên dijwariyên Şerê navxweyî yê Sûriyê de ji bo qezencên Rêveberiya Xweser a Bakur û Rojhilatê Sûriyê de hewl daye ku yekîtiya kurdan pêk bîne û diyaloga kurd-kurd saz bike.[1][2]
Biyografî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Ciwantî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Şêx Murşidê Xeznewî li bajarê Qamişlo yê Rojavaya Kurdistanê, bajarê pirçandî yê ku kurd, ereb û suryanî lê dijîn hatiye dinyayê. Eleqeya wî bi dîn û mijarên giyanî re di temenekî biçûk de dest pê kiriye û ev digel perwerdeya kevneşopî ya malbata wî ve mezin bûye. Şêx Murşid di warê teolojî, felsefe û mîstîzma îslamî de hem li Sûriyê û hem jî bi xwendina li derveyî welat perwerdeyeke berfireh wergirtiye.
Di ciwantiya xwe de wî dest bi gihandina peyama malbata xwe kir û nirxên aştî, tolerans û paqijiya giyanî pêş xist. Weaz û hînkirinên wî bala kesên ji pêkhateyên cuda yên etnîkî û dînî jî dikişîne û ev yek bû sedema naskirina wî ji derveyî sinorên Sûriyê. Şêx Murşid di diyaloga di navbera komên cuda de roleke sereke dilîze û her tim daxwaza aştiyê li herêmê kiriye.[1][2] Ew bi hewldanên xwe yên avakirina piran di navbera civakên etnîkî û mezhebên dînî de tê naskirin. Peyama wî tekezî li ser mirovahiya hevpar û pêwîstiya çareserkirina nakokiyan bi diyalog û dilovaniyê dike.[3]
Çalakvanî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Şêx Murşid Xeznewî di van dehsalên dawî de parêzvanekî çalak ê mafên kurd û mirovan e li Sûriyê. Ew piştgiriya çareseriyên aştiyane ji bo nakokiyên siyasî dike û bi parastina nasnameya çandî û zimanî ya civaka kurd ve girêdayî ye. Di heman demê de ew her cure tundrewiyê red dike û şiroveyeke nerm û vekirî ji Îslamê derdixe pêş. Rola wî ya serokatiyê di dema şerê navxweyî yê Sûriyê de hîn giringtir bû. Ew wekî dengê aqil û hêviyê tê dîtin, nemaze ji bo kesên ku ji ber pevçûnên berdewam bûne koçber an bindest bûne. Şêx Murşid tevî kêşeyên ku pê re rû bi rû dimîne jî ji bo civaka xwe kesayetiyeke xurt û giring e.
Karê wî ne tenê rehetiya giyanî peyda dike lê di heman demê bû sedema rêxistin û piştgirîya pratîkî di nav civatê de, di nav de projeyên perwerdehiyê, alîkariyên mirovahî û destpêşxeriyên ji bo pêşvebirina hevgirtina civakî. Heya îro, ew bi aqilmendî, taybetmendiyên xwe yên rêbertiyê û dilsoziya xwe ya ji bo bihevrejiyana dadperwer û aştiyane îlhamê dide mirovan.
Çavkanî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- ^ a b c "Banga Şêx Murşid Xeznewî ji bo hemî Kurdên Sûriyê re". www.rudaw.net. Roja gihiştinê 2 kanûna paşîn 2025.
- ^ a b "Şêx Murşid El Xeznewî: Divê em destkevtiyên xwe biparêzin". ANF News (bi tirkî). Roja gihiştinê 2 kanûna paşîn 2025.
- ^ "Şêx Murşid El Xiznewî: Mezhebperestiyê red bikin".