Here naverokê

Bênîn

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Republic of Benin Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Bênîn
Ala Mertal
Dirûşm: Fraternity, Justice, Labour Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Sirûd: L'Aube Nouvelle Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Bênîn li ser nexşeyê
Map
Paytext

8°50'Bk, 2°11'Rh
Zimanên fermî
Zimanên tên bikaranîn
  • Tofin
  • Nateni
  • Foodo
  • Kyenga
  • Saxwe Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Rêveberî demokrasiya nûnerî Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
 •  Serokdewlet Patrice Talon (2016–) Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
 •  Serokwezîr Patrice Talon (2016–) Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Avakirin
 •  Dema avakirinê 1 tebax 1960 Li ser Wîkîdaneyê biguhêre 
 •  Rûerd 114.763 ±1 kîlometre çargoşe Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Gelhe
 •  Giştî 14.111.034 (2023) Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Demjimêr
Hatûçûna ajotinê
  • rast Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Koda telefonê +229
Malper
https://www.gouv.bj/ Li ser Wîkîdaneyê biguhêre

Bênîn an jî Komara Bênînê (fransî: Bénin) dewleteke li rojavayê Efrîqayê ye. Li wir dora 10.160.556 (sal: 2014) kes hene. Paytexta Bênînê Porto Novo ye.

Nifûs li gorî salan
SalNifûs±%
19905.001.271—    
19915.182.525+3,6%
19925.378.226+3,8%
19935.582.420+3,8%
19945.786.794+3,7%
19955.985.658+3,4%
19966.176.318+3,2%
19976.361.301+3,0%
19986.546.493+2,9%
19996.740.491+3,0%
20006.949.366+3,1%
20017.174.911+3,2%
20027.414.744+3,3%
SalNifûs±%
20037.665.681+3,4%
20047.922.796+3,4%
20058.182.362+3,3%
20068.443.671+3,2%
20078.707.490+3,1%
20088.973.293+3,1%
20099.240.783+3,0%
20109.509.798+2,9%
20119.779.795+2,8%
201210.050.702+2,8%
201310.008.749−0,4%
201711.175.692+11,7%
202314.111.034+26,3%
Çavkanî: Li ser Wîkîdaneyê bibîne Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Petrol ji bo firotanê

Erda Bênînê 112.622 km² ye. Ev dewlet digehe Nîjer, Nîjeriya, Burkîna Faso û Togoyê, li başurê ew digehe deryaya Atlantîkê.

Li Bênînê 23,3% bawermendên dînê xwezayî ne, berê pir kes di nav wî dînî de bûn. Dora 42,8% ji niştecihan xiristiyan in, 24,4% jî misilman in. 9,5% ji kesên Bênînê de dînê xwe tune.

Li Bênînê kesên li wir fransî û dora 90 zimanên efrîqî dibêjin.[çavkanî hewce ye] Li wir mehê adarê 2005an da 60% ji mêrên ser 15 saliyê de nexwenda ne, ê jina hên pire, nêzîkî 75%.

Di sala 1863an de Fransa hat û Porto Novo, paytexta Bênînê ji xwe re bir. Di 1868an de bajarê Cotonou li başurê Bênînê ket destê fransayiyan; paşê, dora salê 1879an, Fransayê erdên bakurê Bênîn dibirin.

Di tebaxa 1960î Bênîn sebixwe bû. Ew xwe ji Fransayê ketand.

Herêmên Bênînê

[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Bênîn ji 12 herêman pêk tê:

Girêdanên derve

[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]