Nelson Mandela

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Nelson Mandela
Image dans Infobox.
Nelson Mandela di sala 2008an de
Sekreterê Giştî yê Non-Aligned Movement (d)
-
Andrés Pastrana Arango (en)
Thabo Mbeki (en)
President of South Africa (en)
-
Thabo Mbeki (en)
Member of the National Assembly of South Africa (d)
Jidayikbûn
Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Mvezo (en) (Cape Province (en), Union of South Africa (en))Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Mirin
Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre (95 salî)
Houghton Estate (en)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Cihê goristanê
Qunu (en)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Navê rastî
Nelson Rolihlahla MandelaLi ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Navê jidayikbûnê
Rolihllahla MandelaLi ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Hevwelatî
Cîwar
Houghton Estate (en)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Perwerde
University of the Witwatersrand (en)
University of South Africa (en) (Bachelor of Arts (en))
University of Fort Hare (en)
Zanîngeha Londonê (en)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Pîşe
Siyasetmedar, parêzer, aktîvîsta/ê siyasî, Girtiyên siyasî, senaryonivîsLi ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Bav
Gadla Henry Mphakanyiswa (d)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Nosekeni Fanny (d)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Hevjîn
Evelyn Mase (en) (ji heta )
Winnie Madikizela-Mandela (en) (ji heta )
Graça Machel (en) (ji heta )Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Zarok
Makgatho Mandela (en)
Thembekile Mandela (d)
Zenani Mandela-Dlamini (en)
Makaziwe Mandela (en)
Zindzi Mandela (en)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Xizm
Ndileka Mandela (en) (neviyê kur)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Partiyên siyasî
Kongreya Neteweyî ya Afrîkayê (dp. )
South African Communist Party (en) (1950î-1960î)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Endamê
American Academy of Arts and Sciences (en)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Bandorbar
Luis Taruc (en)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Ketiye girtîhê
Robben Island (en) (-), Pollsmoor prison (en) (-), Drakenstein Correctional Centre (en) (-)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Malper
Xelat
Xelata Nobelê ya Aştiyê ()Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Lîsteya berfireh
Order of Stara Planina (d)
Order of Friendship
Grand Cross of the National Order of Mali (d)
Congressional Gold Medal (en)
Order of the Companions of O. R. Tambo (en)
Isitwalandwe Medal (en)
Queen Elizabeth II Golden Jubilee Medal (en)
Order of Augusto César Sandino (d)
Honorary Canadian citizenship (en)
Arthur Ashe Courage Award (en)
Bruno Kreisky Award for Services to Human Rights (en)
Bharat Ratna
Philadelphia Liberty Medal (en)
Al-Gaddafi International Prize for Human Rights (en)
Nishan-e-Pakistan (en)
Order of Jamaica (en)
Honorary doctor of the University of Calcutta (d)
Honorary doctor of the University of Hong Kong (d)
Honorary doctor of the University of Pretoria (d)
Bailiff Grand Cross of the Order of Saint John (d)
Honorary doctor of the Howard University (d)
Order of Playa Girón (en)
Honorary doctor of the Autonomous University of Barcelona (d)
Grandmaster of the Order of Good Hope (d)
Order of the Star of Ghana (en)
Grand Cross of the Order of Liberty (d)
Order of the Smile (en)
Order of Agostinho Neto (en)
Delta Prize for Global Understanding (en)
Jawaharlal Nehru Award for International Understanding ()
International Simón Bolívar Prize ()
Ludovic-Trarieux International Human Rights Prize (en) ()
United Nations Prize in the Field of Human Rights ()
Xelata Saxarov ()
Star of People's Friendship (en) ()
Order of Friendship (d) ()
Order of Eduardo Mondlane, 1st class (d) ()
Honorary degree from Spelman College (d) ()
Lenin Peace Prize ()
Order of Lenin (en) ()
Order of José Martí ()
Honorary doctor of the University of Madrid Complutense ()
Félix Houphouët-Boigny Peace Prize ()
Princess of Asturias Award for International Cooperation (d) ()
Honorary doctor of the Peking University (d) ()
Fulbright Prize (d) ()
Honorary doctorate of the Vrije Universiteit Brussel ()
Xelata Nobelê ya Aştiyê ()
Gold Olympic Order (d) ()
Alan Paton Award (en) ()
Order of Merit ()
Grand Collar of the Order of Prince Henry (d) ()
Order of the Elephant (en) ()
Order of the Nile (en) ()
Royal Order of the Seraphim (en) ()
Grand Cross with Collar of the Order of the White Rose of Finland (d) ()
Knight Grand Cross of the Order of St. Olav‎ (d) ()
Honorary Companion of the Order of Canada (d) ()
Nîşana Terîqeta Îsabela Katolîk (d) ()
Honorary doctor of Leiden University (d) ()
Order of the Gold Lion of the House of Nassau (en) ()
Order of Prince Yaroslav the Wise, 1st class (d) ()
Presidential Medal of Freedom ()
Honorary Companion of the Order of Australia (d) ()
Gandhi Peace Prize (en) ()
Four Freedoms Award – Freedom Medal (d) ()
Order of the Lion (en) ()
Platinum Order of Mapungubwe (d) ()
Order of Saint John (en) ()
Honorary Doctor at Karolinska Institutet (d) ()
Ambassador of Conscience Award ()
Giuseppe Motta Medal (en) ()
Ahimsa Award (en) ()
Mo Ibrahim Prize for Achievement in African Leadership (en) ()
Honorary doctorate of the University of Las Palmas, Gran Canaria (d) ()
Grand Cross of the Order of the Aztec Eagle (d) ()
Welatiyê rûmetî yê Parîsê ()Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Xebatên navdar
Long Walk to Freedom (d)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
şanenava Nelson Mandela
Şanenav

Nelson Rolihlahla Mandela (jdb. 18ê tîrmeha 1918an - m. 5 kanûna pêşîn a 2013an) ji 9ê gulanê 1994 heta hezîran 1999 yekemîn serokkomarê reşik ê Afrîkaya Başûr bû.

Berî hingî ew ji bo bizavên siyasî û bo nehêlana rejîma apartheid têkoşiya bû ketibû zîndanê. Ew beriya ku bibe serokkomar, rêberê Kongreya Neteweyî ya Afrîkayê (African National Congress, ANC) bû.

Wî 27 salên jiyana xwe li zîndanê bihurandine ku piraniya wê li zindana Gizîrteya Robben derbazbû. Ji ber vê heyama dirêja zîndanîbûnê û bizava wî ji bo nehêlana nîjadperestiyê ew bû navdartirîn rêberê şerê dijberî apartheidê.

Li van bîst salên bihurî wî zêdetirî sed xelatên navneteweyî wergirtine. Li sala 1992anXelata Atatürk a Aştiyê nepejirand û got ko ew nikare di vê rewşa ku Kurdan li Tirkiyê tên bindestkirin de xelatekî wiha werbigire.

Xwendin, bihêztirîn sîleh e ku hûn dikarin jibo guhertina Cîhanê wê bikarbînin.

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Girêdanên derve[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]