Pêjgeha spanî

Paellaya valensiyayî

Pêjgeha spanî ji xwarinên-vexwarinên Spanyayê re tê gotin. Di nava herêmên Spanyayê de ji aliyê xwarin-vexwarinan ve gelek cudatî hene. Masî û çêjên deryayê cihekê sereke digirin. Ji zebzeyan kartol û berê beqleyan navdar in.

Heger bi kurtî behsa pêjgeha spanî bê kirin

• Xwarinên quşxaneyê yên rengîn û pirranî bi berên beqleyê tên çêkirin
• Ji sebzeyê bêhtir, di xwarinan de goşt, çi goştê sor, çi kedanî, çi masî tê bikaranîn
• Ji rûnan rûnê zeytê
• Bi temayî bikaranîna biharbêhnan (biharat)
• Piştî kelînê berkelî (melzeme) pirranî hêj jî dîtbar in. Ango spanî kêm pureyê (helîse) dixwin
• Spanî jî wekî kurdan sîrxwur in, ango sîrê gelek bikartînin
• Sos û biharbêhn di seleteyan de kêm tên bikaranîn

Xwarin-vexwarinên navdar

Primer Plato (Xurînî, xwarinên sivik)

• Alubias, xwarineke quşxaneyê ji lobiyeyê (lovî, fasûlî)
• Cocido
• Fabada Asturiana
• Fideuà
• Fritada
• Gazpacho Andaluz
• Gazpacho Manchego
• Lentejas, ji nîskê
• Paella
• Pisto manchego
• Salmorejo cordobés
• Tortilla, cureyên arxavkê, Tortilla Española
• Tachos

Segundo Plato (Xwarinên giran)

• Filete de ternera, cureyek ji pariyê ango schnitzelê
• Carne Guisada, dişibe gulaşê
• Merluza a la romana, ji masîyê
• Pollo asado, biraşkek ji goştê kedanîyê

Postre (Şîv û şîranî)

• Almendrados
• Arroz con leche, gulol
• Crema Catalana, "krema ketelanî", ya ku li Ketelonyayê bi tenê Crema jê re dibêjin.
• Flan
• Natillas
• Turrón
• Tortas de Aceite
• Herwiha binêrin: Cabello de angel

Sos

• Alioli, ajoaceite, mayoneza katalanî ya bi şîr û zeyt allioli ye
• Mayonnaise, orjînala navê wê mahonesa ji herêma Mahó a li Menorkayê
• Vinagreta, tevlîhevkirina rûn-sirkeyê

Sosîs û jambon

Kengeya (jambon) Chorizo.

Sosîsa Longaniza.

Ji benî û sosîsan re bi spanî embutidos dibêjin. Hin ji wan ev in:

• Cecina,
• Chistorra,
• Chorizo,
• Fuet,
• Lomo embuchado,
• Longaniza,
• Morcilla,
• Salchichón,
• Jambona Serrano, Jamón serrano,
• Jambona Îberî, Jamón Ibérico.

Pêjgehên herêmî û yên gelên Li Spanyayê dijîn

Li Spanyayê jî wekî Tirkiye, Îraq û Îranê ne tenê neteweyek dijî. Li Spanyayê ji xeynî spaniyan baskî, ketelanî gelên din jî hene.

• Pêhgeha Endulusê
• Pêjgeha baskî
• Pêjgeha Galîsyayê
• Pêjgeha Kanaryayê
• Pêjgeha Kastîlya û Leonê
• Pêjgeha ketelanî
• Pêjgeha Mallorcayê
• Pêjgeha valensî

Xwarinên navdar ên navneteweyî bûne

Jamón Serrano

• Rioja: şeraba sor a herêma Riojayê
• Jamón Serrano: Jambona Serrano
• Cava: cava anku kawa, şampanyaya ketelanî ya navdar a ji herêma Penedèsê û gelek cihên din ên Ketelonyayê ye.
• Turrón: helawa valensî ye, navê wê yê valensî-katalanî turró ye.
• Paella: paelyaya navdar a Valensiya ye.
• Gazpacho Andaluz: gazpaçoya endulusî
• Tapas: mezeyên cuda cuda.
• Horchata: vexurika orxata (valensî-ketelanî) ji Valensiya ye.
• Tortas de Aceite: ji Sevîlya
• Manchego: penîrê mançego ji herêma La Mancha ye.

Çavkanî

• Culinaria España - Spanische Spezialitäten. Könemann Verlagsges. mbH, Köln 1998, ISBN 3-8290-1442-2 (almanî)

Girêdanên derve

• Traditionelle spanische Küche - Kevneşopiya pêjgeha spanî (ne bi kurdî ye)