Farabî
| Farabî | |
|---|---|
 |
|
| Navê rastî | Abū Nasr Muhammad ibn al-Farakh al-Fārābi |
| Roja jidayikbûnê | 872 Tirkmenistan |
| Roja mirinê | 950 |
| Hemwelatî | Tirkmenistan |
| Eslê xwe | Tirk |
| Destûrname | Arîstoteles û Fîlozofên Misilman |
| Pîşe | Fîlozof |
biguherîne  |
|
Farabî, Elfarabî an jî Ebû Nesr Mihemed ibn el-Ferex el-Farabî (bi farisî û erebî: Abū Nasr Muhammad ibn al-Farakh al-Fārābi) fîlosofê bi koka xwe Tirk di sala 872'an li Farabê (Otrar) ya Turkmenistanê ji dayîk bûye û di sala 950'an de li Şamê jiyana xwe ji dest daye. Navê wî yê rastî Mihemed kûrê Tahran kûrê Uzlug e û li rojava jî ew bi navê Alpharabius, Alfarabi û Abunaser tê naskirin. Ji bona ku ew li bajarê Farabê yê Tirkmenistanê hatiyê dinê jê re dibêjin Farabî. Wî perwerdeya xwe ya serata li Farabê dest pê kir û bi şûnde jî li Rey û li Bexdayê xwend.
Dema ku wî li Haranê lêkolîn li ser felsefê dikir wî Yûhana bin Haylan naskir û rêgezên dibistana nepen fêr bû. Li Helebê ew bû mêvanê hukûmdarê Hamedanan Seyfûdewlet.
Girînge ku bê gotin, ku Farabî mirovekî zimanzan bû û dikarî bû bi zimanê kurdî jî biaxive.[çavkanî pêwîst e]
Berhem û ramanên Farabî[biguherîne]
Farabî di dema piştî mirina Pêxember Mihemed û rewşa polîtîk a ku piştî wî re di navbera xelîfeyande derketiye jiyaye û ev rewş çavdêrî kirye. Ew bi giranî li ser têkiliyên olî û polîtîk sekiniye û ji bona ku şîroveyekî li vê rewşê bîne, ew li ser nivîsên Platon û Arîstoteles xebitiye. Gerek mirov vê rewşê bîne ber çavên xwe û nivîsên Farabî li gor vê yekê şîrove bike.
Farabî wek mijîyekî ensîklopedîk, bi teybetê bala xwe daye birêvebiriya polîtîk. Ji ber vê yekê gelek nivîsên wî şîrove û sentezên şexsî li ser felsefa Platon û Arîstoteles in.
wî pirtukek bi navê "Lihevhatina fîlozofan Arîstoteles û Platon" nivîsand. ev pirtuk bahsa "ramanên şêniyên siteya dilpak" dike. wekî din wî kurtebirek li ser zagonên Platon jî nivîstiye.
