Mezhebên îslamê

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.

Mezheb ango zav wûşeyeke erebiye tê wetayê "çûn, pêy çûn" e. Lê di lîteratûra olî de ew tê maneyê ew komeke gorî distûr û bawerên ji aliya hin kesan hatin diyar kirinî re tê gotin.

Îslam[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Di dîroka îslamê de mezheb ji bo ciyawaziyên siyasî fiqhî hatiye bikaranîn. Di îslamê de mezheb gorî îtîqadî (bawerî) û fiqhî tên polandin. Mezhebên îtîqadî mezhebên ji pê lihevnehatina Elî û Mûawiye dest bi der ketinê kirî re tê gotin. Di wê bûyerê de alîgirên Elî wek Şîa hatin navandin. Ew kesên bûyera kizîr re bervêdanî jî wek Xaricî hatin navandin. Îroj di Îslam de du mezhebên bingehî Şiîtî û Sunîtî hene. Ew mezheban jî bin xwe gorî bawerî û fiqhî (puşul) parva çend mezheban dibe.

Sunnî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Gorî sunniyan mezhebên bawerî sê ne:

Mezhebên fikhî ango puşulî jî çar in:

Xaricî û Wehabî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Xaricî mezheba di dema bûyerê kizîr de der ketiye. Wehabî jî di sedsala 18'an li Erebistan der ket.

Mezhebên din[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Di dîroka Îslam de hin mezhebên dinên Xwedê şibandina hin heyîniyên din jî der ketina.

Şia[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Şia ji pê lihevnehatina Elî û Mûawiye der ketî bûn. Şia jî di navbera xwe de wek Dozdehan, Îsmaîlî û Zeydî parve dibin.

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  1. ^ Şentürk, Lütfi; Yazıcı, Seyfettin, İslam İlmihali