Paraguay

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
República del Paraguay
Tetã Paraguái
Komara Paraguayê
Ala Nîşan
(Ala) (Nîşan)
Sirûda netewî: Paraguayos, República o Muerte
Zimanên fermî Spanî, guaranî


Paytext Asuncion
Sîstema siyasî Demokratîk
 - Serokdewlet
 - Serokwezîr
Fernando Lugo
Federico Franco
Rûerd
 - Giştî

406 752 km2
Gelhe
 - Giştî
 - Berbelavî

6 783 272 (2015) kes
kes/km2
Serxwebûn 14'ê gulanê 1811 (ji Spanyayê)
Dirav Guaranî
Dem UTC-4
Nîşana înternetê .py
Koda telefonê +595

Paraguay yan Komara Paraguayê (bi spanî: República del Paraguay, bi guaranî Tetã Paraguái), welatekî li Amerîkaya Başûr e. Sînorên xwe li rojhelat bi Brezîlê, li başûr û rojava Arjentînê li başûr û rojava jî bi Bolîvyayê re hene. Paraguay di zimanê guaranî de tê mane "ava dera av e".

Erdnîgarî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Río Paraguay, ango çemê Paraguay, welat ji bakur de ber va aliyê başûr de derbaz dike û du perçeyan pêk hatî ye. Sînorên başûr rojhilata bi Brezîlê re ji çemê Paran pêk hatî ye. Li ser wî çemî bendava dinêya herî mezina bi Brezîlê va par ve dibe Itaipu heye. Bendavaka dina mezina li ser wî çemî, Paraguay bi Arjentînê ve parve dike, Yacyretá heye. Ji bo wan bendavan Paraguay welatê li dinê derxistiniya kehre (ceyran) herî pir dike.

Li Paraguayê siruşta bintropîkî (subtropîkal) tê dîtîn

Gel[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Gelê Paraguayê bi piranî, bi %95an xwe, ji mestîzan sipanî û guaraniyan de pêk tê. Li wan bêtir bi kêmavî îtalî, alman, japonî, koreyî, çînî, ereb, brezîlî û arjentînî jî hene.

Ziman[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Li Paraguayê spanî û di 1992an vir de jî guaranî zimanên fermî ne. Li gel nêzî %84an xwe guaraní, %75an xwe jî spanî dikane biaxive.

Ol[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Gelê Paraguayê bi piranî (li dor %90) xiristiyanên katolîk ên romî ne. Li wan bêtir bi kemavî protestan û menonît jî hene.

Werzîş (spor)[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Li Paraguayê spora herî navdar futbol e. Hin futbolvanên navdar ew in: José Luis Chilavert, Roque Santa Cruz û Nelson Valdez.

Girêdanên derve[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]