Cakarta

Cakarta

Jakarta
Cakarta Jakarta
Bajarên paytext;
	Jakarta
	; Ala ; Mertal
	Bernavk: The Big Durian
	Dirûşm: Jaya Raya ;
	Cakarta li ser nexşeyê;
	Cakarta
	Koordînat: 6°10'30"Bş, 106°49'39"Rh
Parzemîn	Asya
Dûgel	Îndonezya
Paytexta	Îndonezya ;
Dema avabûnê	22 hezîran 1527
Rêvebir
• Şaredar	Anies Baswedan (2017–)
Rûerd
• Giştî	662 km² ;
• Bilindahî	8 m
Gelhe	10.562.088 (2020)
Dem	UTC+7
Koda telefonê	021
Nîşana wesayîtê	B
Malper	jakarta.go.id
	biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêre

Cakarta (bi îndonezî: Jakarta), paytext û bajarê herî mezin ê Îndonezyayê ye. Jakarta li peravê bakurê rojavayê Javayê ye ku girava herî qelebalix a cîhanê ye û mezintirîn bajarê Asyaya Başûr e ku wekî paytexta dîplomatîk a Yekîtiya Neteweyên Asyaya Başûr kar dike.^[1]

Bajêr navenda aborî, çandî û siyasî ya Îndonezyayê ye ku bajêr xwedan statûyek di asta parêzgehê de ye ku li gorî daneyên sala 2021an nifûsa bajêr 10.562.088 kes e. Her çend Jakarta tenê li ser 664,01 km² dirêj bibe jî bajêr xwedan qada herî piçûkê Îndonezyayê ye ku qada metropolê ya bajêr 9.957,08 km² rûerd werdigire ku bajarên satelîtên wekî Bogor, Depok, Tangerang, Tangerang Başûr û Bekasî wedihewîne û ji sala 2021an vir ve 35 milyon nifûsa devera bajarî heye ku bajêr dibe mezintirîn devera bajarî ya li Îndonezyayê û piştî Tokyoyê jî duyem mezintirîn devera bajarî ya li cîhanê ye. Jakarta di nav parêzgehên Îndonezyayê de di rêza pêşkevtina mirovî de di rêza yekem de ye. Derfetên karsazî û karûbarê Jakarta, digel kapasîteya bajêr ya pêşkêşkirina standarda bilind a jiyanê li gorî beşên din ên welêt koçberên ji seranserê arşîpela Îndonezyayê kişandiye û bajêr bûye melbenda gelek çandan.

Jakarta yek ji kevintirîn bajarên Asyaya Başûr e ku bi domdarî mirovan li bajêr jiyan kirine. Cakarta di sedsala çaremîn de wekî Sunda Kelapa hatiye damezrandin ku bajêr ji bo Padîşahiya Sunda dibe benderek bazirganî ya girîng. Dema ku bajêr bi navê Batavia dihat zanîn, paytexta defakto ya Hindistana Rojhilatê Holendayê bû. Heya sala 1960an ku statûya bajêr ya fermî wekî parêzgehek bi cihêrengiya herêma paytexta taybetî hate guhertin, Cakarta bi fermî bajarek di nav Javaya Rojava de bû. Wekî parêzgeh, rêveberiya bajêr ji pênc bajarên îdarî û ji parêzgehek îdarî pêk dihat. Jakarta bajarekî cîhanê yê alfa ye û cihê sekreteriya Yekîtiya Neteweyên Asyaya Başûr e. Saziyên darayî yên wekî Banka Îndonezyayê, Borsaya Îndonezyayê û navendên gelek pargîdaniyên îndonezyayî û pargîdaniyên pirneteweyî li bajêr hene.

Wêne[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Rêya Buswayê li Bundaran
Wêneyek ji Cakartayê
Bundaran HI, nîşaneyek sala 1960an a Cakartayê ye ku li dawiya rojavayê navçeya Mentengê ye.
Monas, sembola Cakartayê.
Ofîsa parêzgarê Cakarta li avahiya Şaredariya Cakartayê.
Asoya Cakartayê ji Semanggiyê.

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

↑ "Overview". web.archive.org. 17 sibat 2015. Ji orîjînalê hat arşîvkirin li 17 sibat 2015. Roja wergirtinê: 13 tîrmeh 2023.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)

Girêdanên derve[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Li Wikimedia Commons medyayên di warê Cakarta de hene.

Ev gotara li ser bajarekî şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?)

[1] "Overview". web.archive.org. 17 sibat 2015. Ji orîjînalê hat arşîvkirin li 17 sibat 2015. Roja wergirtinê: 13 tîrmeh 2023.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)

[1]