Berxwedana Kobaniyê
Berxwedana gelê kurd li Kobaniyê (2014-2015) | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Perçeyekî Şerê navxweyî yê Sûriyê û Şerê Rojava û DAÎŞê | ||||||||||
![]() Nexşeya pêşveçûna dorpêçkirina Kobanî, ji cotmeha 2014 heta çileya 2015an | ||||||||||
| ||||||||||
Aliyên şer | ||||||||||
![]() ![]() ![]() ![]() |
![]() | |||||||||
Fermandar | ||||||||||
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | |||||||||
Yekîne | ||||||||||
![]() ![]() ![]() ![]() |
![]() | |||||||||
Hêz | ||||||||||
1,500–2,000 YPG & YPJ (1ê mijdar a 2014an)[17] |
9,000+ şervan[21] | |||||||||
Windayî | ||||||||||
YPG & YPJ: 562[27]–741[28] şehît (3 MLKP) Opozisiyonên Sûriyeyê: 29[27]–72[11][29] şehît Pêşmerga: 1 şehît (qaza)[30][31] |
1,422–2,000[22] kuştin (gorî SOHR) 2,000+[**] kuştin (gorî DYAê)[23] 1,068–5,000 kuştin,[24][25][26] | |||||||||
Hezar sivîlîst hatin kuştin[27] Ji 400,000 zêdetir sivîl koçberiya Tirkiyeyê dikin[32] * Bi sedan mirin ji aliyê bombarakirinên amerîkî[33] ** 1,000+ ji aliyê bombardmanên koalîsyonê[34] |
Berxwedana Kobaniyê berxwedan û parastina bajarê Kobaniyê ye ji aliyê şervanên kurd ve li hemberî êrîşên çeteyên DAIŞê, yên ku bi alikariya Tirkiye û welatên din ên herêmê di roja 15ê îlona 2014an de êrîşî bajarê Kobanî kirin.[35] Ev êrîşeke berfireh bû li ser kantona Kobaniyê û di heman demê de tevahiya Rêveberiya Xweser a Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê li Rojava dikir armanc.
Di 2ê çiriya pêşîn 2014an de DAIŞê bi qasî 350 gund û bajarokên kurdan li derdora Kobaniyê bi dest xist.[36] Bi vî şerî re nêzîkî 300.000 penaberên kurd bi ser sînor re koçî parêzgeha Rihayê ya Bakurê Kurdistanê bûn.[37] Di kanûna paşîn 2015an de hejmara penaberên ku ji ber êrîşên DAIŞê ji herêmên Kobaniyê derketin, gihîşte 400.000 kesan.[38] Ji bo xilaskirina Kobaniyê Yekîneyên Parastina Gel (YPG), Hêzên Parastina Gel (HPG) û hinek komên Artêşa Azad a Sûriyê (AAS) (di bin odeya operasyonên hevbeş yên Volkana Firatê de), Pêşmergeyên hikûmeta Herêma Kurdistanê di gel firokeyên amerîkî û leşkerên ereb ên hevalbend dest bi êrîşên li ser DAIŞê kirin.[39]
Di 26ê çileya 2015ê de, YPG û hevalbendên wê, bi piştevaniya berdewamiya êrîşên asmanî yên bi serkêşiya Amerîkayê, bajarê Kobaniyê ji destê DAIŞê standin û DAIŞ mecbûr ma paşve bikişe. Di 27ê çile de bajarê Kobaniyê bi temamî hate rizgarkirin, lê piraniya gundên kantona Kobanî hê jî di bin destê DAIŞê de bûn.[40][41] Piştre YPG û hevalbendên wê bi lez li gundewarê Kobanî pêşde çûn, û DAIŞ di 2ê sibatê de qasî 25 km ji bajarê Kobanî vekişiya.[42][43] Di dawiya nîsana 2015an de, DAIŞ hema hema ji hemû gundên ku xistibûn bin kontrola xwe hate derxistin. Tenê çend deh gundên ku li bakur-rojavayê parêzgeha Reqayê dagîr kiribûn, di bin kontrola wan de ma.[44] Di dawiya hezîrana 2015an de, DAIŞê êrîşeke nû li dijî bajar kir û ew bi kêmî ve 233 sivîl kuştin,[45][46] lê rêxistin, bi lez paşde hat derxistin.
Şer û berxwedana Kobaniyê di şerê li dijî DAIŞê de wek xaleke guherînê tê dîtin. Lewma ev bûyer ji aliyê hinekan ve wekî "Stalîngrada kurdî" tê binavkirin.[47][48]
Bingeh

Di Şerê Navxweyî yê Sûriyê de, Yekîneyên Parastina Gel (YPG) di 19ê tîrmeha 2012ê de bajarê Kobanî kontrol kir.[49] Ji wê demê ve, bajar di bin kontrola kurdan de ye û dikeve nav sînorên Rêveberiya Xweser a Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê li Rojava.[50]
Piştî pêkhatina şoreşa Rojavayê, êrîşên li Rojavaya Kurdistanê nesekinîn û DAIŞ weke planeke şerê bi kurdan re hat pêşxistin. Li gorî vê planê, wê DAIŞ derbeyek mezin li giştiya civata kurd bixista û wê şoreşa Rojavayê jî têkbiriba.[51] Ji bo vê yekê, DAIŞ, bêî ku rastî berxwedanekê were, li Mûsilê hat bicihkirin û piştre rêxistin ber bi serê herêmên Başûrê Kurdistanê ên weke Şingalê û hwd de belav bû. Li Şingalê bi hezaran kurdên êzidî ji ber nasnameya wan a kurd-êzdî di komkujiyekê de hatibûn qetilkirin û bi sed hezaran jî koçî herêmên din ên Başûrê Kurdistanê û Rojavaya Kurdistanê kirin.[52]
Dema ku di 2ê tîrmeha 2014an êrîşên DAIŞê li Kobaniyê dest pê kirin[53], li hemû beşên Kurdistanê ên başûr, rojava, rojhilat û bakur hemû kurd rabûna serhildanê ji bo Kobaniyê. Kurdên li derveyî welêt ên li welatên Ewropayê jî hemû daketin qadan û xwepêşadinên şermazarkirina DAIŞê li darxistin.
Pêşdeçûna DAIŞê

Di 15ê îlona 2014ê de, DAIŞê dest bi êrîşeke berfereh kir ji bo girtina kanton û bajarê Kobanî û ber bi gundên rojava û rojhilatê kantonê ve pêşve çû.[54] Roja 17ê îlonê, DAIŞê pireke stratejîk a li ser Firatê girtibû, di nava 24 saetan de 21 gund bi dest xist û Kobanî dorpêç kir[55] Vê yekê şervanên mayî yên AAS neçar kir, ku paşde vekişin nav bajêr.[56] Piştî du rojan, DAIŞê 39 gundên din bi dest xist û 20 kîlometran ji Kobanî pêşde çû.[57][58] Di encama vê êrişê de, 45.000 kes ji tirsa kontrolkirina navçeyê ji aliyê DAIŞê ve ber bi Tirkiyê ve reviyan.[59]
Roja 20ê îlonê, DAIŞê 15 kîlometran dûrî bajêr bû û herêmên derdora wê bombebaran kir.[60] Di heman demê de, zêdetirî 300 şervanên kurd ji Tirkiyê weke hêzekê gihîştin Kobaniyê.[60] Ji destpêka êrîşan ve 34 sivîl hatibûn kuştin û hejmara penaberan jî bûbû 60,000.[60]
Heta roja 21ê îlonê, çekdarên DAIŞê 64 gund bi dest xistin û 10 kîlometran dûrî bajêr bûn.[61][62] Dotira rojê berdevkekî kurd ragihand, ku şeva borî pêşdeçûna DAIŞê li rojhilatê bajêr hatibû rawestandin.[63] Di heman rojê de cîgirê serokwezîrê Tirkiyê Numan Kurtulmuş diyar kir, ku zêdetirî 130.000 kurdên Sûriyê ji sînorê Tirkiyê reviyane, ji bo ku xwe ji pêşdeçûna çekdarên DAIŞê rizgar bikin.[64]
Roja 24ê îlonê, hêzên DAIŞê pêşveçûna xwe li başûrê bajêr berdewam kirin û ber bi 8 kîlometran ji Kobaniyê ve çûn.[65] DAIŞê hejmara çekdarên xwe li kantona Kobanî zêde kir û gihande 4,000 kesî.[66][65][67]
Roja 26ê îlonê, çekdarên DAIŞê girekî stratejîk ji destê şervanên YPGê stand, ku 10 kîlometran li rojavayê bajarê Kobaniyê disekinî.[68]
Dorpêç kirin û êrîşên balafirên Hevpeymaniya Navdewletî

Di 27ê îlona 2014ê de firokeyên Hevpeymaniya Navdewletî ya bi serkêşiya DYAyê dest bi êrîşên asmanî li ser çeperên DAIŞê li derdora Kobaniyê kirin.[69][70] DYA di destpêkê de dudil bû, ku ji bo piştgiriya kurdan êrîşên hewayî pêk bîne, ji ber ku wê nexwest Tirkiyeya ku têkçûna kurdan tercîh dikir hêrs bike.[71][72][73]
Roja 28ê îlonê, 1500 şervanên kurd ên Tirkiyê berevaniyê li Kobaniyê kirin.[74] Lê pêşveçûna hêzên DAIŞê ber bi bajêr ve berdewam bû, gelek gundên derdorê hatin girtin û çete 2-3 kîlometran nêzîkî bajêr bûn.[75][76][77][78]
Heta 1ê cotmehê, çekdarên DAIŞê gihîştin derdora Kobaniyê.[79] Piştî wê yekê şervanên kurd ji ber nebûna çekan vekişiyan nav bajêr û bi barîkatên torbeyên qûmê dest bi amadekariya şerê kolanan kirin.[80]Di heman demê de çekdarên DAIŞê îşkence, destavêtin û kuştina sivîlan dikirin.[81] Raporên serjêkirina şervanên Kurd, ku jin jî di nav de ne, belav bûn.[82]
2ê cotmehê, DAIŞê 350 ji 354 gundên derdora Kobanî girtibûn û tenê çend sed metreyan dûrî navenda bajêr bûn.[83] Di encama şerên dijwar de bi dehan çekdarên DAIŞê hatin kuştin.[84] 3ê cotmehê, hêzên DAIŞê ber bi başûrê rojavayê Kobanî ve bi pêş ve çûn û şer berdewam bû.[85][86]. Di 3ê cotmehê de, DAIŞê têketinên başûr û rojhilatê Kobanî kontrol kir û xalên stratejîk ên wek gir û birca radyoyê bi dest xist. Di 4ê cotmehê de, Kobanî hema bêje çol bû[87], ji ber ku hema hema hemû niştecîh reviyabûn[88]; tenê şervan li paş man. Nêzîkî 90% ji nifûsa derdora wê deverê terk kiribûn[89][90], û rojnamevanê herî dawî yê biyanî bajar terikand.[91]
Şer li bajarê Kobaniyê
Roja 5ê cotmeha 2014an de, DAIŞê aliyê başûrê Girê Mistanûr li nêzîkî Kobaniyê xistibû bin kontrola xwe,[92][93] Ev bû sedema şerekî dijwar, ku tê de şervaneke jin a kurd Arîn Mîrkan (Dîlar Gencxemîs) deh çekdarên DAIŞê di êrîşeke xwekujî de kuştin,[94] berî ku leşkerên DAIŞê derbasî navçeyên başûrê rojhilat bibin û dest bi şerê kolanan bikin.[95] Di 6ê cotmehê de, DAIŞê êrîşa xwe berdewam kir, 100 metreyan ber bi bajêr ve pêşve çû[96][97] û deverên stratejîk wek Meqtela el-Cedîda û devera pîşesazî bi dest xistin.[98][99]
Tevî êrîşên asmanî yên amerîkî û êrîşên dijber ên kurdan di 7ê cotmehê de, DAIŞê karî avahiyên sereke li başûr û rojava bi dest bixe û hebûna xwe zêdetir berfireh bike.[100][101]
Di 9ê cotmehê de, DAIŞê bêtirî sêyek ji bajarok kontrol kir[102], di nav de hemû deverên rojhilat. Wan navenda polîs jî girt, berî ku ji alîyê hevpeymanîyê ve were bombebaran kirin[103] û avahî dane şewitandin, da ku ewrên dûmanê li dijî êrîşên asmanî bikar bîne. Di heman demê de ku şervanên kurd bi cebilxaneyên kêm destkeftên biçûk li rojhilat bi dest xistin.[104][105] Heta roja 10ê cotmehê, DAIŞê 40% ji Kobanî, di nav wan de baregeha kurdî, kontrol kir, [106] û bi unîformayên YPGê derbasî xetên parastinê bû.[107][108][109] Di navbera 13 û 15ê cotmehê de, 39 êrîşên asmanî yên hevpeymaniyê piştgirî dan şervanên kurd, û ew heta 80% ji bajêr vegerandin.[110][111][112] Roja din fermandarekî kurd ragihand, ku DAIŞ bi giranî paşde vekişiyaye, ji bilî çend deverên mayî yên berxwedanê.[113]

19ê cotmehê DYAyê 24 ton çek û pêdiviyên pizîşkî radestî DAIŞê kiribû, lê barek jî ketibû destê DAIŞê û ew piştre hatibû jinavbirin.[114][115] Roja 23ê cotmehê, DAIŞê girê Tel Şîr vegerandin, lê piştî êrîşên asmanî û êrîşeke hêzên kurd a di heman şevê de, ew ji dest da.[116] Li gorî raportên hatin belav kirin, DAIŞê çekên kîmawî bikar anîne.[117]
26ê cotmehê DAIŞê bo cara çaran hewl da, ku deriyê sînorî yê bi Tirkiyê re li navçeya Cumrokê bigire, lê bi ser neket.[118] Di heman demê de vîdyoyeke propagandaya DAIŞê bi îdiayên derewîn hate belavkirin, ku Kobanî hema hema bi temamî di bin kontrola wan de ye. Di ser de jî 200 pêşmerge wek hêz hatin ragihandin.[119] Pêncemîn hewla DAIŞê ya girtina deriyê sînorî jî di 28ê cotmehê de hat têkbirin û amadekariyên girîng derbasbûna pêşmerge ji sînor hatin kirin.
Hatina hêzên AAS û Pêşmergeyên Roj

Di 29ê cotmehê de 50 çekdarên AAS ji sînorê Tirkiyê derbasî Kobaniyê bûn, piştre jî 150 pêşmerge bi çekên giran di 31ê cotmehê de hatin bajêr.[120] Ev cara yekem bû, ku Tirkiyê destûr da hêzên bejayî bo kurdan.[121]
Roja 1ê mijdarê YPG ber bi Mizgefta Hac-Reşad ve pêşde çû[122], roja din jî fermandarê AAS Ebdulcebar Ekada diyar kir ku 320 çekdarên AAS li bajêr hene, lê 60% hîn jî di destê DAIŞê de ye.[123] Piştî demeke kin, medyaya kurdî ragihand, ku çend gundên derdorê ji destê DAIŞê hatine rizgarkirin, di nav wan de Arbus û Manaza.[124][125]
Roja 5ê mijdarê çend kamyonên ku cebilxaneyên Hikûmeta Herêma Kurdistanê hilgirtibûn, bi dizî ji Hewlêrê di ser Tirkiyê re gihiştin Kobaniyê, û hişt ku hêzên kurd pêşveçûnên girîng li dijî DAIŞê bi dest bixin. Ji dema hatina pêşmerge ve çendîn êrişên DAIŞê hatine rawestandin û ziyanên DAIŞê gihiştine bi sedan çekdaran.[126]
Serkeftinên yekem ên AAS û YPGê
Di mijdara 2014an de, şervanên kurd ên YPGê êrişên xwe li ser çeperên DAIŞê li Kobaniyê tund kirin û pêşkeftinên girîng bi dest xistin. Ew bi piştevaniya êrîşên asmanî yên bi serokatiya DYAyê û hêzên Pêşmerge deverên stratîjîk wek Beladiye û Qada Azadî ji destê DAIŞê girtin.[127][128] DAIŞê bi êrîşên xwekujî û hewildanên vegerandina herêmên windakirî berxwedaneke xurt nîşan da, lê xisarên giran dîtin, di nav de çend fermandarên payebilind hatin kuştin.[129] Di destpêka meha kanûnê de YPGê zêdetir pêşde çû û navenda çandê dorpêç kir.[130][131] Di heman demê de, DYA û hevpeymanên hevpeymaniyê êrîşên asmanî li ser çeperên DAIŞê berdewam kirin.[132]
Heta çileya 2015an de, YPG dora 80% ji bajêr kontrol kir, di nav de navçeyên sereke yên hikûmetê û ewlehiyê.[133] Di heman demê de wan bi serkeftî êrişên DAIŞê li ser xalên stratejîk ên wek Pirtûkxaneya Reş têk birin.[134] Tevî çend teqînên xwekujî û êrîşên DAIŞê, wan bi xwe ziyanên mezin dîtin û hêzên kurd kontrola xwe her ku çûn bihêztir kirin, bi piştgiriya êrîşên asmanî yên navdewletî.[134]
Rizgarkirina bajarê Kobaniyê
Di 19ê çileya 2015an de, şervanên YPGê Girê Mistanûr li başûrê Kobanî bi temamî kontrol kiribûn û di encamê de 11 çekdarên DAIŞê hatibûn kuştin. Bi vegerandina gir, YPGê rêyên gihandina DAIŞê bo Heleb û Reqayê kontrol kir.[135] Roja din YPG nexweşxaneya niştimanî jî girt û gihîşt ber deriyê başûrê rojavayê bajêr.[136] Paşê, YPG bêtir pêşde çû, dibistana Şerîa, mizgefta Sîdan û gundê Termak ewle kir, û hebûna DAIŞê hê li du navçeyan piştrast kir. Roja 25ê Çile, YPG û AAS gundê Mamîd rizgar kirin û rêyên gihandina DAIŞê ji bajêr re qut kirin. Tenê ji 10% ya bajêr hê di bin kontrolaDAIŞê de ma 10% û çekdar reviyan, ku di nav wan de gelek ciwanên di bin 18 salî de hebûn.[137]
Di 26ê çile de, YPGê taxên dawî vegerandin û roja 27ê çile hat tekezkirin ku Kobanî ji DAIŞê hatiye rizgarkirin.[138]
Serhildanên ji bo berxwedana Kobaniyê

Berxwedana Kobaniyê, di qada navneteweyî de jî deng veda.[139] Ji hemî herêmên cîhanê ji bo piştgiriya li Kobaniyê bertek hatin nîşandin.[140] Berxwedana Kobaniyê, pirsgirêka kurdî jî, di qada navneteweyî de bi hemî rengê wê anî rojevê. Cîhan, bi Kobaniyê û navê wê û berxwedana wê re radiza û radibû.[141] Lê berxwedana Kobaniyê giyaneke Kurdistanî di nava kurdan de bo yekbûna wan jî afirand.[142] Kobanî û êrîşên ku li wê dibûn, gelek beşên civaka Kurd rakiribû serpiyan.[143] Di wê dema ku berxwedana Kobaniyê didomiya jî, li Bakurê Kurdistanê kurd jî li sînorê Kobanê li deverên weke Pîrsûsê û hwd civiyan û ji bo piştgiriya berxwedana Kobaniyê li qadan bû. Lê her roj jî, leşker û polîsên tirk, êrîşî kurdên ku li herêmên Pîrsûsê û gundên wê nobet digirtîn, dikir. Rayadarên dewletê dixwest ku kurdan ji ser sînor derbas bike. Ji ber ku rejîma tirk alîkarî dida DAIŞê. Dixwest ku Kobanê bikeve destê DAIŞê de.[144]
Piştî ku berxwedana Kobaniyê dest pê kir, li deverên Kurdistanê ên başûr, rojhilat û bakurê Kurdistanê gel rabû serpiyan. Di serhildanê Bakûrê Kurdistanê de polîs û leşkerên tirk hêrîşî kurdistaniyan dikir û di nava herdu rojên pêşî ên serhildanan de ser 42 kurdan kuştin û bi hezaran birîndar kirin.[145] Dem bi dem, ji nava wan birîndan jî mirovên ku jiyana xwe ji dest didan û bi wê re hijmara kuştiyên kurdistanî ên bi destê hêzên rejîma tirk zêdetir dibûn. Rayadarên tirk, piştî wan serhildanan, dest bi "operasyonên qirkirina siyasî" ya kurdan kirin. Ew operasyonên qirkirinê jî, di rengê oparasyonên "dozên KCK" de bûn.
Li herêmên Kurdistanê

Li Bakûrê Kurdistanê piştî ku berxwerdana Kobaniyê dest pê kir û pê de, gelê kurd rabû serpiyan û serhildan kir. Ev asta rabûna serpiyan a kurdan di 7 û 8 çiriya pêşîn de gihişt asta herî bilind. Bi wê re jî, rayadarên dewletê bi polîs û leşkeran re hêrîşî xwepêşanderan dikirin. Di wan hêrîşan ser 50 kurdî re ji aliyê polis û leşkerên tirk ve hatin kuştin. Bi hezaran mirov jî hatine binavkirin û girtin.[146][147]
Li Başûrê Kurdistanê, li pirraniyan kurd rabûne serpiyan xwe pêşandin li darxistin. Li Dihok, Hewlêr, Helebce, Silêmanî, Kerkûk û hwd li gelek bajarên Başûrê Kurdistanê xwepêşandinên girseyî bûn.

Li Rojhilata Kurdistanê jî, gelek xwepêşandin bûn. Li herêmên weke Ciwanro, Sine, Kirmaşan, Mehabad, Ûrmiye û hwd, li gelek deveran xwepêşandin bûn. Li Tehran û Tewrêzê jî xwepêşandin bo piştgiriya bi kurdan re bûn. Rayadarên îranî jî, weke yên tirk, hêrîşî xwepêşandêran kiribûn û bi dehan ji wan kiribûn binçav.[148]
Li welatên Ewropayê

Li hemû bajarên Almanya û Fransayê di nav de, li pirraniya bajarên welatên Ewropayê ku kurd lê dijîn, kurd rabûna serpiyan.[149] Çalakiyên weke dagirkirina balafirgehan, li riyên trênan rûniştin, li pêşiya parlemanan kombûn û hwd, gelek çalakiyên cûr bi cûr kirin. Çalakiyên dorveger ên birçîbûnê jî kirin.[150]
Piştî 15ê îlona 2014an û pê de, li hemû welatên Ewropayê kurd li her deverê daketin qadan û xwepêşandin li darxistin.[151] Li balafirgehan çalakiyên rûniştinê û dagirkirinê li darxistin. Çalekiyên birçîbûnê kirin. Her wisa gelek çalakiyên din jî kirin û ji qadan neçûn. Berxwedana Kobaniyê, di qada navneteweyî de deng veda.[152] Lê bi wê re jî, bandora xwepêşandinên kurdan ên li Kurdistanê û welatên Ewropayê jî, encamên wê ên dîrokî bûn. Piştî wan xwepêşandinan re êdî rayadarên ewoprî û emrîkî jî behsa dayîna alikariyê li Kobaniyê kir.[153] Piştre hêzên emrîkî alikariya çekdarî gihandin YPGê. Bi wê re jî, balafirên hêzên koalîsyonê yên Amerîkayê çeperên çeteyên DAIŞê bi dest bombabarandînê kirin.[154]
Polîtikayên welatên biyanî di derbarê Kobaniyê de
Polîtîkaya Ewropayê
Di şerê Kobanê yê sala 2014an de dewletên Ewropayê helwesteke bisînor nîşan dan. Tevî ku parêzvanên kurd ên bajêr li dijî pêşdeçûna milîsên DAIŞê şer kirin, lê gelek welatên ewropî newxwestin piştgiriya leşkerî ya rasterast bidin wan. Tirkiye jî, wek endameke NATOyê, gelek pasîf ma û nehişt, ku kurdên Tirkiyê ji bo alîkariya gelê xwe yê li Sûriyê sînor derbas bikin. YEyê bang li Tirkiyeyê kir, ku dev ji çalakiyên leşkerî yên yekalî berde û destnîşan kir, ku çareseriya leşkerî ne domdar e.[155][156][157] Di heman demê de, dewletên ewropî nîgeraniya xwe li ser rewşa mirovî nîşan dan û nexwestin herêm ji ber êrişên Tirkiyê têkeve nav bêîstiqrariyê.[158] Bi tevayî, piştgirîya ewropî ji bo şervanên kurd kêm ma, û bû sedema alozîyan bi kurdan re, yên ku xwe di şerê li dijî DAIŞê de bi tenê hîs dikirin.
Politikaya DYAyê
DYA bi piranî bi êrîşên asmanî li dijî çekdarên DAIŞê piştgirî da berevankarên kurd. Lêbelê, ji bo ku êrîşên esmanî bi bandor bin, Pentagon tekezî li ser pêwîstiya hêzên bejayî ji bo rizgarkirina bajêr kir.[159][160] DYAyê zext li Tirkiyê kir, ku di şer de rolek aktîftir bigire ser xwe, lê rastî nerazîbûna hikûmeta Tirkiyê hat.[161] Ji bo ku zêdetir piştgirî bide şervanên Kurd, DYAyê çek û cebilxane avêtin Kobanê. Bi vê yekê, wan biryardariya xwe nîşan dan, ku wê bajêr ji DAIŞê re nehêlin.[162] Her wiha destûr hat dayîn, ku DYA baregehên leşkerî yên Tirkiyeyê ji bo operasyonên xwe bikar bîne, û ev yek jî îmkanên wê yên lojîstîk ên li herêmê zêde kir.[163] Tevî van tedbîran, hikûmeta amerîkî hewl da, ku ji şandina leşkerên xwe yên bejayî dûr bikeve.[164]
Polîtîkaya Tirkiyê
Tirkiye ti car nexwest bi awayekî aktîf mudaxeleyî şerê Kobaniyê bike. Tevî ku bajar rasterast li ser sînorê Tirkiyê ye û ji aliyê milîsên terorîst ên DAIŞê ve hatibû dorpêçkirin, lê hikûmeta Tirkiyê red kir, ku piştgiriya xwe ya leşkerî pêşkêş bike. Herwiha, wê rê neda, ku şervanên kurd û çek bi sînorê ve bigihînin nav bajêr. Dema ku serokomar Erdogan bi eşkereyî daxwaza ketina bajêr kir, ev yek bû sedema protesto û alozî di nav Tirkiyê de, ji ber ku gelek kurd hukûmetê bi terikandina şervanên Kobanê tawanbar kirin.[165]
Analîz
Şerê Kobanî ji aliyê hemû aliyan ve weke sembolîk û ne tenê stratejîk hat dîtin. YPGê ev yek weke têkoşîna di navbera mirovahiyê û barbariyê de bi nav kir û bal kişand ser girîngiya berxwedana li dijî zilmê. Şerê Kobaniyê hevkariya YPG û Artêşa Azad a Sûriyê (AAS) jî xurt kir û îspat kir, ku kurd ne alîgirên Esed in.[166] Van serpêhatiyan herwiha bandor li siyaseta DYAyê kir, ku alîkariya teknolojîk û piştgirîya hewayî bide komên din ên muxalîf.[167]
Ji bo DAIŞê, Kobanî ji bo baştirîn çekdarên xwe yên biyanî bû magnet. Gelek vîdeoyên propagandayê hatin belavkirin û tê de dihat gotin, ku Kobanî di bin kontrola DAIŞê de ye. Lê belê, têkçûna wan bû sedema nakokiyên navxweyî di navbera leşkerên DAIŞIê de, ku hevdu bi xiyanetê tawanbar dikirin.[168] Êrîşên asmanî yên amerîkî û qebûlkirina Tirkiyê ya ji bo derbasbûna hêzên kurd ên ji Iraqê pir girîng bûn. Berdevkê Pentagonê tekez kir, ku van tedbîran rê li komkujiyekê girtine û êrîşên hevgirtî yên esmanî û bejayî bi awayekî bi bandor êrîşa DAIŞê rawestandiye.

Ji ber ku Kobanî rasterast li ser sînorê Tirkiyê ye, DAIŞê nekarî bi temamî bajêr dorpêç bike.[169] Tevî qedexeyên Tirkiyê, şervan û çek derbasî Kobanî bûn û gelek ji wan li nexweşxaneyên Tirkiyê hatine dermankirin.[169] Di heman demê de polîtîkaya derve ya Tirkiyeyê weke windaker dihate dîtin, ji ber ku serkeftinên kurdan bû sedema tirsa ji daxwazên serxwebûna kurdan. Serokomar Erdogan şandina çekan a Amerîkayê ji bo kurdan gelek caran rexne kir û dijberiya xwe ya li dijî herêmeke serbixwe ya kurdan li Sûriyeyê nîşan da.[169]
Kurd bi parastina herêmên xwe û lêgerîna xweseriyê wergeriyan hêzeke girîng û bêhempa. Ew amade bûn, ku li ser qadê şerê DAIŞê bikin. Berevajî vê yekê, hikûmeta navendî ya Iraqê, hikûmeta Sûriyê û aktorên din ên herêmî kêmtir di şerê bejayî de bûn. Di şerê li dijî DAIŞê de Kurd îro jî li Sûriyê hevkarê herî pêbawer in û ji wê demê ve li hêviya xwe bi rêvebirina xweser di nava Sûriyê de ne.[170]
Reaksiyonên navneteweyî
Partiya Karkerên Kurdistanê (PKK) - Di meha îlonê de, PKKê gef xwar ku ewê şerê xwe li dijî hikûmetê tirkî ji nû ve dest pê bike, hinekî jî ji ber ku wê got piştgiriya wê ji êrîşa li dijî Kobanî re bû.[171] Öcalan di 1ê cotmeha 2014an de gefa xwe dubare kir.[172]
Partiya Demokrat a Kurdistanê (KDP) - Serokê Giştî yê Partiya Demokrata Kurdistanê û serokê Herêma Kurdistanê Mesûd Barzanî piştî êrîşa yekem bang li civaka navdewletî kir ku parastina bajêr bikin. Serokê Dîwana herêma Kurdistanê Fûad Huseyîn ragihand: "Barzanî daxwaz ji welatên ku şerê DAIŞê dikin, di şerê li dijî DAIŞê ya terorîst de alîkariya xelkê û şervanên Kobanê bikin." Di heman demê de rojnama Hürriyet a tirkî ragihand ku Barzanî daxwaz ji Tirkiyeyê kiriye ku bihêle Pêşmerge di nav axa wê de derbas bibe û derbasî Kobanî bibe û rê li ber ketina bajêr bigire. Di 19ê cotmehê de firokeyên Amerîkayê bi rêya alîkariyên leşkerî û pizîşkî ji herêma Kurdistanê gihandin. Piştî çend rojan 150 pêşmerge ji bo şandina Kobanê hatin komkirin û di 30ê Cotmehê de bi çekên giran bi xwe re ketin nava bajêr.
Herêma Kurdistanê - Di 6ê cotmeha 2014an de, berpirsên herêma Kurdistanê erdnîgariya herêma Kobanî û herwiha "şaşiyên stratejîk" yên Partiya Yekîtiya Demokrat (PYD) - ku di nav wan de komkirina hêzê bi şêweyekî otorîterî hebû- tometbar kiribûn ku nekarîn alîkarî û piştevaniyê bişîne.[173] Hikûmeta herêma Kurdistanê di 12ê cotmeha 2014an de ragihand, ku ewê çek, alavan û alîkariyên mirovî bişîne Kobanî û serokwezîr Nêçîrvan Barzanî jî got "Kobanî ji bo me pir girîng e û em ê ji bo rizgarkirina wê ti hewlekê bidin".[174]
Yekîtiya Niştimanî ya Kurdistanê (YNK) - Di îlona 2014an de YNKê ji Îran, Iraq û Tirkiyeyê xwestibû ku alîkariya kurdên parêzvanên Kobanî bikin.
Sûrî – Wezîrekî pilebilind ê Sûriyê lêborîna xwe xwest ji ber neşandina êrîşên esmanî û got ku Kobanî ewqas nêzîkî sînorê Tirkiyê ye, ku firokeyên wan dê axa Tirkiyê binpê bikin û bên xistin.[175] Wezareta Derve ya Sûriyê her wiha got, her tevgereke leşkerî ya Tirkiyeyê li ser axa wê, dê weke kiryareke destdirêjiyê were dîtin[176] û bi tundî li hember şandina hêzên Pêşmerge bo Kobanî bertek nîşan da û ragihand ku ev yek belgeya “rola komploger” a Tirkiyeyê ye li Sûriyê.[177]
Îran - Berdevka Wezareta Karên Dervê yê Îranê, Marziye Efxem, bal kişand ser girîngiya piştgirîkirina dewlet û miletê Sûriyeyê di têkoşîna dijî terorîstên li herêmê da û daxwaza gihandina alîkariyên însanî ji bo sivîl û penaberan kir. Wê xemsariya civaka navdewletî li hember çarenivîsa xelkê Kobanî şermezar kir û got: "Komara Îslamî ya Îranê dê di demeke nêzîk de bi rêya hikûmeta Sûriyê alîkariyên mirovî ji niştecihan û penaberên vê deverê re bişîne."[178] “Pasîfiya civaka navdewletî" derbarê bajarê Kobanî yê dorpêçkirî li ser sînorê Sûriyê û got divê cîhan alîkariya serok Beşar Esed bike li hember "terorîstan". Gotinên berdevka wezareta derve Afxam demek kurt piştî wê yekê hatin ku serokkomarê Tirkiyeyê Recep Tayyip Erdoğan got ku Kobanî li ber destê cîhadiyên ku ji bo DAIŞê şer dikin.[179][180]
Serokkomarê wê demê Hesen Rûhanî her wiha got ku welatê wî amade ye bi Amerîka û Erebistana Siûdî re li ser awayên çareserkirina şerê navxweyî yê Sûriyê gotûbêjan bike, bi wê mercê ku danûstandinên bi vî rengî aramî û demokrasiyê li Sûriyê ya aloz û aloz dabîn bike. Rûhanî di kongreyeke rojnamevanî de ligel serokkomarê Awistiryayê Heinz Fischer got: "Îran dê ligel welatên navçê û hêzên cîhanî li ser her maseyê rûne, eger encam ji bo Sûriyê bibe paşerojeke ewletir, aram û demokratîk." normên navneteweyî, îslamî û însanî."[181]
Li gelek bajarên kurdan ên Rojhilata Kurdistanê û herwiha bajarên din ên welat ji nav wan Tewrêz, Meşhed û Tehranê bi xwe li ber sefaretxaneya tirk xwepêşandan hatin lidarxistin da ku piştgiriya xwe ji bo Kobanî diyar bikin. Di hin xwepêşandanan de çalakvanên mafên mirovan û mûxalîf jî amade bûn. Muzîkjenên kurd Şehram Nazerî û Sedîq Tarîf jî ji bo balê bikişînin ser rewşa kurdan a li Kobanê dest bi greva birçîbûnê kirin.

DYA - Amerîka êrîşên esmanî pêk anîbûn, lê nêzîkbûna sînorê Tirkiyeyê û şervanên kurd rewşek dijwar çêkir. Rayedarekî Pentagonê di wê baweriyê de ye ku nerazîbûnên medyayî yên li ser rewşa Kobanî ji aliyê rojnamevanên derdorê ve tê ragihandin. Karbidest got ku gelek bajarên din bêyî ekîbên televîzyonê ketine destê DAIŞê.[182] Karbidestên amerîkî ji CNN re diyar kirin ku ew ne xema wan in ku Kobanî bikeve û armanca Amerîka li Sûriyê ne rizgarkirina bajar û bajarokan e, lê ew e ku serkirdayetiya bilind a DAIŞê, parzûngehên petrolê û binesaziyên din ên ku dê şiyana rêxistina terorê asteng bikin.[183] Lêbelê, di dawiya cotmeha 2014 de, The Wall Street Journal ragihand ku karbidestên Amerîkî biryar dabûn ku Kobanî "ji hêla sembolîk ve pir girîng û bizavên xwe zêde kirin ji bo pêşîgirtina li girtina bajarokê sînorî ji aliyê DAIŞê ve, tevî hevrêziya veşartî bi hêzên kurdî yên herêmî re, tevî dijberiya Tirkiyeyê.[184]
Mijarên têkildar
- Serhildana Rojavaya Kurdistanê
- Şerê navxweyî yê Sûriyê
- Kantona Kobaniyê ya Rojavaya Kurdistanê
- Rojavaya Kurdistanê
- Diyaloga kurdî-kurdî
Çavkanî
- ^ "YPG and rebels regain control on 2000 Square kilometers of Aleppo eastern northern countryside". SOHR. 16 sibat 2015. Ji orîjînalê di 16 sibat 2015 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 16 sibat 2015.
- ^ "Islamic State is forced from Kobane -". The Long War Journal. 27 kanûna paşîn 2015. Ji orîjînalê di 5 sibat 2016 de hat arşîvkirin.
- ^ "First unit of Peshmerga enters Kobane". ARA News. 29 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê di 4 adar 2016 de hat arşîvkirin.
- ^ Vijay Prashad. "Siege of Kobane". Frontline.
- ^ "Kobane: Air strikes help Syria town curb IS". BBC News. 7 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê di 7 çiriya pêşîn 2014 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 8 çiriya pêşîn 2014.
- ^ a b c "New U.S. Raids hit Jihadists Outside Syria Kurdish Town". Naharnet. Ji orîjînalê di 6 çiriya pêşîn 2014 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 4 çiriya pêşîn 2014.
- ^ Grant, Rebecca (29 tebax 2018). "The Siege of Kobani - Air Force Magazine". Airforcemag.com. Roja gihiştinê 19 çiriya paşîn 2021.
- ^ "U.S. warplanes target ISIS with airstrikes in Syria near Turkey border". CBS News. 27 îlon 2014. Roja gihiştinê 19 çiriya paşîn 2021.
- ^ Paula Astih (7 çiriya paşîn 2014). "Kurdish PYD leaders says Peshmerga "effective" in Kobani fight". Asharq al-Awsat. Ji orîjînalê di 28 kanûna paşîn 2015 de hat arşîvkirin.
- ^ "Kurdish woman leading Kobane battle against IS: activists". Yahoo News. 12 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 16 kanûna pêşîn 2015 – bi riya Agence France Presse.
- ^ a b "YPG Chief Commander in Kobane Berxwedan: Kobane is Resisting for Humanity". Mutlu Civiroglu. 9 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê di 16 kanûna pêşîn 2014 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 25 kanûna pêşîn 2014.
- ^ Ruth Pollard (7 çiriya pêşîn 2014). "Islamic State gains ground in besieged Kurdish town despite US air strike". The Sydney Morning Herald. Ji orîjînalê di 25 îlon 2015 de hat arşîvkirin.
- ^ "Interview with YPJ Commander in Kobane and Mishtenur Hill". 17 çiriya paşîn 2014. Ji orîjînalê di 13 çiriya pêşîn 2014 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 13 çiriya paşîn 2013.
- ^ Ludovica Iaccino (5 sibat 2015). "Hebun Sinya: Female Kurdish leader who battled Isis \'killed in Kobani\'". IB Times. Roja gihiştinê 12 çiriya paşîn 2019.
- ^ "Martyr Mam Hejar is the slogan of unity for Kurdish people". YPG Rojava. 26 sibat 2017. Ji orîjînalê di 10 çiriya pêşîn 2020 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 16 adar 2017.
- ^ "Peshmerga entrance into Kobane strengthens Kurdish ties". Middle East Eye (bi îngilîzî). Roja gihiştinê 1 çiriya paşîn 2024.
- ^ "Peshmerga fighters 'heavily shelling' ISIS in Kobani". The Daily Star. 4 çiriya paşîn 2014. Ji orîjînalê di 4 çiriya paşîn 2014 de hat arşîvkirin.
- ^ "Syrian Kurds escape ISIS, cross into Turkey". 21 îlon 2014. Ji orîjînalê di 9 çiriya pêşîn 2014 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 21 îlon 2014.
- ^ "Free Syrian Army joins fight in Kobani". Agence France-Presse. 29 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê di 29 çiriya pêşîn 2014 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 29 çiriya pêşîn 2014.
- ^ "Islamic State crisis: Syria rebel forces boost Kobane defence". BBC. 29 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê di 12 kanûna pêşîn 2014 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 2 kanûna pêşîn 2014.
- ^ Shoumali, Karam; Barnard, Anne (6 çiriya pêşîn 2014). "Slaughter Is Feared as ISIS Nears Turkish Border". The New York Times. Ji orîjînalê di 7 çiriya pêşîn 2014 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 7 çiriya pêşîn 2014.
- ^ "Syrian Kurds push back Islamic State around Kobani – monitor, Kurds". Reuters. 2 sibat 2015. Ji orîjînalê di 26 hezîran 2015 de hat arşîvkirin.
- ^ "A Victory in Kobani?". The New Yorker. 27 kanûna paşîn 2015. Ji orîjînalê di 29 kanûna paşîn 2015 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 27 kanûna paşîn 2015.
- ^ "After about four months of fighting, ISIS was defeated in the Kurdish city of Kobanî (Ayn al-Arab) in northern Syria. It was the worst blow dealt to ISIS since the beginning of the American and coalition campaign against it" (PDF). terrorism-info.org.il. Ji orîjînalê di 26 hezîran 2016 de hat arşîvkirin (PDF). Roja gihiştinê 16 nîsan 2017.
- ^ 268 killed between 27 January – 15 March (see the Retaking the Kobanî Canton section)
- ^ "Syrian Democratic Forces further advance into Manbij, fear genocide against Kurds by ISIS - ARA News". aranews.net. 27 hezîran 2016. Ji orîjînalê di 15 sibat 2017 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 16 nîsan 2017.
- ^ a b c Master (17 nîsan 2015). "YPG retakes more than 332 villages in Ayn al- Arab "Kobane", and consultations to convert about a third of the city to a museum". Syrian Observatory For Human Rights. Ji orîjînalê di 15 sibat 2017 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 17 nîsan 2015.
- ^ 431 şehît (16ê îlon –7ê berfanbar 2014an),"1400 killed in 80 days of clashes, bombardment, and suicide explosions in ein al-Arab"Kobane" | Syrian Observatory for Human Rights". Ji orîjînalê di 29 çiriya pêşîn 2015 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 4 sibat 2016. 310 şehît (17 berfanbar a 2014an – 26ê çileya 2015),"Kopîkirina arşîvê" (PDF). Ji orîjînalê di 3 adar 2016 de hat arşîvkirin (PDF). Roja gihiştinê 4 sibat 2016.
{{cite web}}
: CS1 maint: archived copy as title (lînk) total of 741 reported - ^ 2 killed 13 March (see the Retaking the Kobanî Canton section)
- ^ "القوات المشتركة تكشف حصيلة اشتباكات 4 اشهر ونصف في كوباني". Ji orîjînalê di 31 kanûna paşîn 2015 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 1 sibat 2015.
- ^ "Elijah J. Magnier on Twitter". Twitter. Ji orîjînalê di 28 kanûna paşîn 2015 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2015.
- ^ "Most US Airstrikes in Syria Target a City That's Not a "Strategic Objective"". Mother Jones. Ji orîjînalê di 13 tîrmeh 2015 de hat arşîvkirin.
- ^ Master (16 sibat 2015). "More than 1800 killed since the IS started its attack on Ein al-Arab "Kobane"". Syrian Observatory For Human Rights. Ji orîjînalê di 16 sibat 2015 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 19 sibat 2015.
- ^ "U.S. says Kobani shows how to beat Islamic State; key city of Mosul may require new tactics". Japan Times. Ji orîjînalê di 31 kanûna paşîn 2015 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 29 kanûna paşîn 2015.
- ^ "Agathocle de Syracuse | Syria Kobane IS offensive (13 Sept 2014 – 26 Jan 2015)". web.archive.org. 4 sibat 2015. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 4 sibat 2015. Roja gihiştinê 2 çiriya paşîn 2024.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Turkey's Parliament Approves Military Action Against ISIS In Syria, Iraq". web.archive.org. 3 adar 2016. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 3 adar 2016. Roja gihiştinê 2 çiriya paşîn 2024.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Syria says giving military support to Kurds in Kobani | News , Middle East | THE DAILY STAR". web.archive.org. 22 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 22 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 2 çiriya paşîn 2024.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Most US Airstrikes in Syria Target a City That's Not a "Strategic Objective" | Mother Jones". web.archive.org. 13 tîrmeh 2015. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 13 tîrmeh 2015. Roja gihiştinê 2 çiriya paşîn 2024.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Kopîkirina arşîvê". web.archive.org. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 30 kanûna paşîn 2016. Roja gihiştinê 2 çiriya paşîn 2024.
{{cite web}}
: CS1 maint: archived copy as title (lînk) CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "YPG retakes the entire city of Ayn al- Arab "Kobani" after 112 days of clashes with IS militants | Syrian Observatory For Human Rights". web.archive.org. 16 çiriya pêşîn 2015. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 16 çiriya pêşîn 2015. Roja gihiştinê 2 çiriya paşîn 2024.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "BBC News - Syrian Kurds 'drive Islamic State out of Kobane'". web.archive.org. 26 kanûna paşîn 2015. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 26 kanûna paşîn 2015. Roja gihiştinê 2 çiriya paşîn 2024.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Syrian Kurds push back Islamic State around Kobani - monitor, Kurds | Reuters". web.archive.org. 2 sibat 2015. Ji orîjînalê di 2 sibat 2015 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 2 çiriya paşîn 2024.
- ^ "Islamic State in Syria withdrawing from Kobani outskirts: monitor | Reuters". web.archive.org. 2 sibat 2015. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 2 sibat 2015. Roja gihiştinê 2 çiriya paşîn 2024.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "@deSyracuse Syria civil war (21 April 2015) - uMap". web.archive.org. 23 nîsan 2015. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 23 nîsan 2015. Roja gihiştinê 2 çiriya paşîn 2024.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Islamic State kills at least 145 civilians in Syria's Kobani | Reuters". web.archive.org. 13 çiriya paşîn 2015. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 13 çiriya paşîn 2015. Roja gihiştinê 2 çiriya paşîn 2024.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "SYRIA and IRAQ NEWS | Peter Clifford Online". web.archive.org. 18 kanûna pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 18 kanûna pêşîn 2014. Roja gihiştinê 2 çiriya paşîn 2024.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "The Kurdish Stalingrad". The Economist. ISSN 0013-0613. Roja gihiştinê 2 çiriya paşîn 2024.
- ^ "'Kurdish Stalingrad' -- Is Islamic State Floundering In Kobani?". Radio Free Europe/Radio Liberty (bi îngilîzî). 21 çiriya paşîn 2014. Roja gihiştinê 2 çiriya paşîn 2024.
- ^ "Rudaw in English....The Happening: Latest News and Multimedia about Kurdistan, Iraq and the World - More Kurdish Cities Liberated As Syrian Army Withdraws from Area". web.archive.org. 21 tîrmeh 2012. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 21 tîrmeh 2012. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Rudaw in English....The Happening: Latest News and Multimedia about Kurdistan, Iraq and the World - Liberated Kurdish Cities in Syria Move into Next Phase". web.archive.org. 28 tîrmeh 2012. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 28 tîrmeh 2012. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ War, Institute For The Study Of (19 îlon 2014). "ISW Blog: YPG and Rebel Forces Challenge ISIS in Northern Syria". ISW Blog. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 19 sibat 2017. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Kurdish forces advance on Iraq's Sinjar in major offensive against IS group". France 24 (bi îngilîzî). 12 çiriya paşîn 2015. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
- ^ "Kurdish Question - What's happening in Kobanê?". web.archive.org. 14 tîrmeh 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 14 tîrmeh 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ Abdo, Meysa (28 çiriya pêşîn 2014). "Opinion | A Town Shouldn't Fight the Islamic State Alone". The New York Times (bi îngilîziya amerîkî). ISSN 0362-4331. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
- ^ "Thousands of Syrian Kurds Flee Islamic State Fighters Into Turkey - WSJ". web.archive.org. 21 îlon 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 21 îlon 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "In Major Assault, IS Fighters Seize Kurdish Villages in Syria". web.archive.org. 24 îlon 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 24 îlon 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Syrian Kurds warn of mounting crisis as ISIS advances, takes more villages | Q13 FOX News". web.archive.org. 24 îlon 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 24 îlon 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Kurdish leader urges world to protect Syrian town from Islamic State - SWI swissinfo.ch". web.archive.org. 24 îlon 2014. Ji orîjînalê di 24 îlon 2014 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
- ^ "NewsWires : euronews : the latest international news as video on demand". web.archive.org. 22 îlon 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 22 îlon 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ a b c "About 60,000 Syrian Kurds flee to Turkey as Islamic State advances | Reuters". web.archive.org. 20 îlon 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 14 tîrmeh 2015. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "نزوح أكثر من 150 ألف مواطن كردي منذ بدء هجوم الدولة الاسلامية". web.archive.org. 6 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 6 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Syria refugee flood to Turkey hits 100,000 - The Washington Post". web.archive.org. 24 gulan 2015. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 24 gulan 2015. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Kurds say halted ISIS advance on Syrian town | News , Middle East | THE DAILY STAR". web.archive.org. 23 îlon 2014. Ji orîjînalê di 23 îlon 2014 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
- ^ "More than 130,000 Syrian Kurds flee to Turkey | News , Middle East | THE DAILY STAR". web.archive.org. 6 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 6 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ a b "Kopîkirina arşîvê". web.archive.org. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 2 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: archived copy as title (lînk) CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Syria Daily, Sept 24: US Missiles Hit Insurgents, Kill Civilians, Upset the Opposition | EA WorldView". web.archive.org. 6 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 6 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Syria Blog - Live Blogs - Al Jazeera English". web.archive.org. 6 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 6 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Islamic State tightens grip on Syrian border town; shells hit Turkey | Reuters". web.archive.org. 6 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê di 6 çiriya pêşîn 2014 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
- ^ "Coalition forces interrupts ISIL attacks to Kobani - CİHAN". web.archive.org. 6 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 6 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Islamic State defies air strikes by shelling Syrian Kurdish town | Reuters". web.archive.org. 6 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 7 çiriya pêşîn 2015. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Air strikes alone will fail to stop Isis - Comment - Voices - The Independent". web.archive.org. 30 îlon 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 30 îlon 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Turkey could cut off Islamic State's supply lines. So why doesn't it? | David Graeber | Opinion | The Guardian". web.archive.org. 9 nîsan 2017. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 9 nîsan 2017. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Here's why Turkey isn't helping save Syria's Kobani from ISIS". web.archive.org. 22 sibat 2017. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 22 sibat 2017. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "1,500 Kurdish Fighters Join Forces Against IS in Syria - The New Indian Express". web.archive.org. 6 kanûna pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 6 kanûna pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "IS jihadists within 5 km of key Syria border town - Your Middle East". web.archive.org. 3 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê di 3 çiriya pêşîn 2014 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
- ^ "Isil jihadists bombard Syrian border town despite allied air strikes - Telegraph". web.archive.org. 2 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 2 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "تنظيم "الدولة الإسلامية" على مشارف عين العرب "كوباني" الشرقية". web.archive.org. 30 îlon 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 30 îlon 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Kurds Defeat ISIS Forces Holding Key Iraq Border Border Crossing". web.archive.org. 1 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 1 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Islamic State: Kurdish fighters retreat as IS militants advance towards Syrian town of Ain al-Arab - ABC News (Australian Broadcasting Corporation)". web.archive.org. 3 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 3 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Islamic State Closes in on Syria's Kobani as Kurds Resist - Businessw…". archive.ph. 1 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 1 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Refugees tell of rape and murder as Isis closes in on Syrian city of Kobani | World news | The Observer". web.archive.org. 4 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 4 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Syria: Isis Beheads Kurdish Women Soldiers as Battle for Kobani Rages On". web.archive.org. 3 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 3 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Kurds seize Iraq/Syria border post; Sunni tribe joins fight against Islamic State | Reuters". web.archive.org. 6 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê di 6 çiriya pêşîn 2014 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
- ^ "ISIS Announces an Offensive in Al-Qamishli; Syrian Arab Army Liberates 2 More Villages in Northeast Latakia". web.archive.org. 3 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 3 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "ISIS fighters enter Kobani: reports | News , Middle East | THE DAILY STAR". web.archive.org. 6 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 6 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Syrian Kurds plea for help defending Kobani from Isis advance | World news | The Guardian". web.archive.org. 3 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 3 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Syrian border town still under siege by Islamic State despite allied air strikes". reuters.com.
- ^ "Map of Countires Supporting the Proliferation Security Initiative". web.archive.org. 6 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 6 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Besieged Syrian Town near Turkish Border under Heavy Fire — Naharnet". web.archive.org. 6 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 6 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Kurdish forces continue fight in Syria, regain control of some Iraqi towns | Al Akhbar English". web.archive.org. 6 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 6 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "BBC News - Kobane: Last foreign journalist to leave embattled town". web.archive.org. 6 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 6 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Kurds battle Islamist militants closing in on Syrian town | News , Middle East | THE DAILY STAR". web.archive.org. 5 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 5 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Sunday 5 October 2014 – International Support Kurds in Syria Association – SKS" (bi îngilîziya brîtanî). 5 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
- ^ "Soldatin Arin Mirkan: Diese Kurdin opferte sich, um IS zu stoppen". Blick (bi almaniya bilind a swîsrî). 6 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
- ^ "In battle for Kobani, Syria's Kurds hold out against ISIS militants | CTV News". web.archive.org. 12 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 12 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Street fighting rages in Syrian town as Islamic State moves in | Top News | Reuters". web.archive.org. 7 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê di 7 çiriya pêşîn 2014 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
- ^ "Islamic State raises flag in eastern Kobani, Kurds say town has not fallen | News | GMA News Online". web.archive.org. 10 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 10 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Street battles as ISIL enters Syria's Kobane - Middle East - Al Jazeera English". web.archive.org. 8 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 8 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Islamic State militants seize parts of key Syrian town - Channel NewsAsia". web.archive.org. 10 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 10 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Turkey: Syrian town poised to fall to militants - The Washington Post". web.archive.org. 8 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 8 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Turkish Inaction on ISIS Advance Dismays the U.S. - NYTimes.com". web.archive.org. 11 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 11 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Islamic State seizes large areas of Syrian town despite air strikes | Reuters". web.archive.org. 12 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê di 12 çiriya pêşîn 2014 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
- ^ "US-Led Coalition Ramps up Strikes on Syrian Town - ABC News". web.archive.org. 12 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 12 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "BBC News - Kobane: Air strikes 'stall IS advance' on Syrian border town". web.archive.org. 11 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 11 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Kurdish Ammo Runs Low in Kobani as Turkey Controls Exit - Businessweek". web.archive.org. 11 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 11 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Islamic State fighters capture Kurd HQ in Syria's Kobane: monitor". web.archive.org. 12 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 12 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "الـــرئيـــســيــة1 - المرصد السوري لحقوق الإنسان" (bi erebî). 17 çiriya pêşîn 2024. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
- ^ "ISIL bid to storm Syrian town repelled - Middle East - Al Jazeera English". web.archive.org. 11 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 11 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Islamist Terrorists Move to Encircle Kobani, Push Into Town - Bloomberg". web.archive.org. 11 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 11 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Islamic State Seen Capturing Kobani Within Days - Bloomberg". web.archive.org. 13 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 13 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Islamic State crisis: Kurds 'recapture key Kobane hill' - BBC News". web.archive.org. 18 adar 2016. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 18 adar 2016. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Islamic State 'retreating' in key Syria town of Kobane - BBC News". web.archive.org. 4 adar 2016. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 4 adar 2016. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "BBC News - Islamic State 'being driven out of Syria's Kobane'". web.archive.org. 16 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 16 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "US drops weapons and ammunition to help Kurdish fighters in Kobani | World news | The Guardian". web.archive.org. 22 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 22 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "US airdrops weapons for Kurds fighting ISIL - Middle East - Al Jazeera English". web.archive.org. 23 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 23 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ Jones, Rory (23 çiriya pêşîn 2014). "Islamic State, Syrian Kurds Battle For Territory in Kobani". Wall Street Journal (bi îngilîziya amerîkî). ISSN 0099-9660. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
- ^ "Kurds fear Isis use of chemical weapon in Kobani | World news | The Guardian". web.archive.org. 25 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 25 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Islamic State fighters attack crossing, Kurds to reinforce Kobane". Business Insider. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
- ^ "British hostage John Cantlie says ISIS controls Kobani - CNN.com". web.archive.org. 28 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 28 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "More than 20 vehicles enter the city of Kobani | Syrian Observatory For Human Rights". web.archive.org. 4 çiriya paşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 4 çiriya paşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Kurdish peshmerga forces enter Syria's Kobani after further air strikes | Reuters". web.archive.org. 3 çiriya paşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 24 îlon 2015. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Kopîkirina arşîvê". web.archive.org. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 5 kanûna pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: archived copy as title (lînk) CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "" العكيدي" و " الشيخ حسن" : نقاتل معاً تنظم الدولة الإسلامية في عين العرب / كوباني | ساس نيوز". web.archive.org. 2 çiriya paşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 2 çiriya paşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Joint action by YPG, Burkan al Firat and Peshmerga". web.archive.org. 3 çiriya paşîn 2014. Ji orîjînalê di 3 çiriya paşîn 2014 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
- ^ "Kurdish Question - BREAKING: YPG and Peshmerga take back 4 villages in Kobane". web.archive.org. 4 çiriya paşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 4 çiriya paşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Iraqi Kurds Boost Battle for Syrian City, But No Breakthrough Yet - WSJ - WSJ". web.archive.org. 9 çiriya paşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 9 çiriya paşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "تقدم حذر للوحدات الكردية، بعد انسحاب "الدولة الإسلامية" من سوق الهال وأجزاء واسعة من المربع الحكومي الأمني في عين العرب "كوباني" – المرصد السوري لحقوق الإنسان". web.archive.org. 10 çiriya pêşîn 2017. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 10 îlon 2018. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Kopîkirina arşîvê". web.archive.org. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 1 kanûna pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: archived copy as title (lînk) CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "More than 95 shells launched on Kobani in the last 36 hours | Syrian Observatory For Human Rights". web.archive.org. 19 kanûna pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 19 kanûna pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "YPG advances in Kobane and take control on the cultural center | Syrian Observatory For Human Rights". web.archive.org. 22 kanûna pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 22 kanûna pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "YPG fighters take control over some positions in Ayn al- Arab "Kobani" | Syrian Observatory For Human Rights". web.archive.org. 20 kanûna pêşîn 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 20 kanûna pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Map of Countires Supporting the Proliferation Security Initiative". web.archive.org. 24 adar 2015. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 24 adar 2015. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Kurds push back ISIS in Syria's Kobani: activists | News , Middle East | THE DAILY STAR". web.archive.org. 6 kanûna paşîn 2015. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 6 kanûna paşîn 2015. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ a b "107 killed on Tuesday 06/01/2015 | Syrian Observatory For Human Rights". web.archive.org. 15 kanûna paşîn 2015. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 15 kanûna paşîn 2015. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ Master. "After 3 months of losing control on it, YPG takes full control on Mashta Nour hill". Syrian Observatory For Human Rights. Ji orîjînalê di 19 kanûna paşîn 2015 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 20 kanûna paşîn 2015.
- ^ sohranas (20 kanûna paşîn 2015). "YPG fighters advance and seize the National Hospital and entrance of the city of Kobani". Syrian Observatory For Human Rights. Ji orîjînalê di 20 kanûna paşîn 2015 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 20 kanûna paşîn 2015.
- ^ "YPG fighters seize 90% of the city of Ayn Arab "Kobani" | Syrian Observatory For Human Rights". web.archive.org. 27 kanûna paşîn 2015. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 27 kanûna paşîn 2015. Roja gihiştinê 28 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "U.S. general says Syrian town of Kobani taken from Islamic State | Reuters". web.archive.org. 1 sibat 2015. Ji orîjînalê di 1 sibat 2015 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 28 kanûna paşîn 2025.
- ^ "International - «Die Kurden sind bereit, für Kobani zu sterben»". Schweizer Radio und Fernsehen (SRF) (bi almanî). Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
- ^ "Turkey, IS and the Kurdish conflict: "Kobani is now everywhere" | Qantara.de". qantara.de (bi îngilîzî). 15 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
- ^ Revolution, Adopt a (29 çiriya pêşîn 2014). "The struggle for Kobane: An example of selective solidarity - Leila Al Shami". Adopt a Revolution (bi îngilîziya amerîkî). Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
- ^ Media, Yekîtî (3 kanûna pêşîn 2014). "Ji Hollena alîkarî boyî penaberên Kobanî hate şandin". Yekîtî Media (bi îngilîziya amerîkî). Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
- ^ "HDP'nin Kobane İçin Dayanışma Çağrısı". hedep.org.tr (bi tirkî). Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
- ^ Gazetesi, Evrensel. "Erdoğan, 'Kobani de düşüyor' diyerek Kürtlere yüklendi". Evrensel.net (bi tirkî). Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
- ^ "Kobani protestolarının ağır bilançosu Sözcü Gazetesi - Sayfa 4 - Sayfa - 4 - Sözcü Gazetesi". web.archive.org. 24 îlon 2015. Ji orîjînalê di 24 îlon 2015 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
- ^ Derneği, İnsan Hakları. "Kobanê Direnişi ile Dayanışma Kapsamında Yapılan Eylem ve Etkinliklere Müdahale Sonucu Meydana Gelen Hak İhlalleri Raporu (2-12 Ekim 2014) – İnsan Hakları Derneği" (bi tirkî). Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
- ^ "Deadly protests in Turkey – DW – 10/10/2014". dw.com (bi îngilîzî). Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
- ^ "Iranians protest in solidarity with Kobane". Global Voices (bi îngilîzî). 7 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
- ^ "Solidarität mit Kurden in Kobane – DW – 11.10.2014". dw.com (bi almanî). Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
- ^ "Three Finns on hunger strike for Kobane". News (bi îngilîzî). 10 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
- ^ Sabah, Daily (9 çiriya pêşîn 2014). "Kurds protest ISIS attacks in Kobani across Europe". Daily Sabah (bi îngilîziya amerîkî). Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
- ^ "Kurds break into European Parliament". BBC News (bi îngilîziya brîtanî). Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
- ^ "The situation of Kurds in Kobane - European Parliament" (PDF). Europarl.europa.eu. 22 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
- ^ "Air strikes on Kobani". reuters.com.
- ^ "Syrian Kurds standing up to ISIS: a personal account of a trip to Kobani". www.eppgroup.eu (bi îngilîzî). Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
- ^ Bic0475 (3 tîrmeh 2015). "Kobani conference in EU Parliament:". Koerdisch Instituut Brussel (bi îngilîziya amerîkî). Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: numeric names: lîsteya nivîskaran (lînk) - ^ "Erklärung der Hohen Vertreterin im Namen der EU zu den jüngsten Entwicklungen im Nordosten Syriens". Consilium (bi almanî). Roja gihiştinê 28 kanûna paşîn 2025.
- ^ "Die türkische Invasion in Nordostsyrien". Zeitschrift Luxemburg (bi almanî). 15 kanûna pêşîn 2019. Roja gihiştinê 28 kanûna paşîn 2025.
- ^ "Kampf gegen den "Islamischen Staat": USA: Luftschläge können Kobane nicht retten". Der Tagesspiegel Online (bi almanî). ISSN 1865-2263. Roja gihiştinê 28 kanûna paşîn 2025.
- ^ "Battle for Kobane: Key events". BBC News (bi îngilîziya brîtanî). 20 çiriya pêşîn 2014. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
- ^ deutschlandfunkkultur.de (8 çiriya pêşîn 2014). "Kämpfe in Kobane - USA sehen Türkei in der Pflicht". Deutschlandfunk Kultur (bi almanî). Roja gihiştinê 28 kanûna paşîn 2025.
- ^ "Kobane: Kurden bekommen Waffen von den USA". Der Spiegel (bi almanî). 20 çiriya pêşîn 2014. ISSN 2195-1349. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
- ^ "Kampf um Kobane: USA dürfen türkische Militärstützpunkten nutzen". Der Spiegel (bi almanî). 13 çiriya pêşîn 2014. ISSN 2195-1349. Roja gihiştinê 28 kanûna paşîn 2025.
- ^ "Kampf um Kobani: Wird die Stadt geopfert?". Die Tageszeitung: taz (bi almanî). 11 çiriya pêşîn 2014. ISSN 0931-9085. Roja gihiştinê 28 kanûna paşîn 2025.
- ^ BARNES, AYLA ALBAYRAK, NOUR MALAS ve JULIAN E. (8 çiriya pêşîn 2014). "Türkiye ve ABD: Kobani düştü düşüyor". Wall Street Journal (bi îngilîziya amerîkî). ISSN 0099-9660. Roja gihiştinê 26 kanûna paşîn 2025.
{{cite news}}
: CS1 maint: multiple names: lîsteya nivîskaran (lînk) - ^ "Fresh Off Victory Over IS in Kobani, Kurds Seek More Success - US News". web.archive.org. 13 sibat 2015. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 13 sibat 2015. Roja gihiştinê 28 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "U.S. to Give Some Syria Rebels Ability to Call Airstrikes - WSJ". web.archive.org. 18 sibat 2015. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 18 sibat 2015. Roja gihiştinê 28 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Islamic State militants showing some signs of strain, infighting in Syria after Kobani defeat | Fox News". web.archive.org. 21 sibat 2015. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 21 sibat 2015. Roja gihiştinê 28 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ a b c "Kurdish victory in Kobani defeat for Turkish policy - Al-Monitor: the Pulse of the Middle East". web.archive.org. 1 sibat 2015. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 1 sibat 2015. Roja gihiştinê 28 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "Three Lessons From Islamic State's Retreat - Bloomberg View". web.archive.org. 31 kanûna paşîn 2015. Ji orîjînalê di 31 kanûna paşîn 2015 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 28 kanûna paşîn 2025.
- ^ "Exclusive: PKK commander threatens to resume war". Al-Monitor. 25 îlon 2014. Ji orîjînalê di 3 çiriya pêşîn 2014 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 3 çiriya pêşîn 2014.
- ^ "Turkey steels for action as Islamic State advances on Syrian border town". Reuters. 2 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê di 3 çiriya pêşîn 2014 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 4 çiriya pêşîn 2014.
- ^ "Kurdistan MPs Debate Hurdles to Aiding Kobane". Rûdaw. 6 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê di 8 çiriya pêşîn 2014 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 7 çiriya pêşîn 2014.
- ^ Daragahi, Borzou (12 çiriya pêşîn 2014). "Iraqi Kurds send aid to Syrian counterparts". Financial Times. Ji orîjînalê di 13 çiriya pêşîn 2014 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 12 çiriya pêşîn 2014.
- ^ "Syrian Minister: We Could Not Defend Kobani Because of Turkey". Rudaw. Ji orîjînalê di 1 çiriya pêşîn 2014 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 3 çiriya pêşîn 2014.
- ^ "ISIL closes in on besieged Syrian town". Al Jazeera. 4 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê di 3 çiriya pêşîn 2014 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 4 çiriya pêşîn 2014.
- ^ Sly, Liz (2 çiriya paşîn 2014). "Syrian regime denounces Turkey for allowing foreign fighters to enter Kobane". The Washington Post. Ji orîjînalê di 2 çiriya paşîn 2014 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 2 çiriya paşîn 2014.
- ^ "Iran warns against catastrophic humanitarian situation in Kobani". iran-daily.com. Ji orîjînalê di 1 tîrmeh 2017 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 16 nîsan 2017.
- ^ "Iran slams world 'passivity' over Kobani in Syria". dailystar.com.lb. 7 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê di 16 sibat 2017 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 16 nîsan 2017.
- ^ "Spokeswoman: Iran's Suspicions Reinvigorated after Coalition's Approach to Kobani". farsnews.ir. Ji orîjînalê di 15 sibat 2017 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 16 nîsan 2017.
- ^ "Iran ready to hold talks on Syria with US, Saudi Arabia". timesofisrael.com. Ji orîjînalê di 15 sibat 2017 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 16 nîsan 2017.
- ^ "ISIS set to capture Kobani, finish major land grab". CNN. 6 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê di 6 çiriya pêşîn 2014 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 7 çiriya pêşîn 2014.
- ^ "U.S. military: Airstrikes against ISIS won't save key city of Kobani". CNN. 8 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê di 12 çiriya pêşîn 2014 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 12 çiriya pêşîn 2014.
- ^ "U.S. Cooperated Secretly with Syrian Kurds in Battle Against Islamic State". The Wall Street Journal. 22 çiriya pêşîn 2014. Ji orîjînalê di 23 çiriya pêşîn 2014 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 22 çiriya pêşîn 2014.