Andorra

Andorra
Ala	Mertal
	Dirûşm: Virtus Unita Fortior
	Sirûd: El gran Carlemany ;
	Andorra li ser nexşeyê;
Paytext	Andorra la Vella ; ; 42°33'Bk, 1°33'Rh
Zimanên fermî	zimanê ketelanî ;
Zimanên tên bikaranîn	zimanê ketelanî ;
Rêveberî	keyîtiya makeqanûnî
Avakirin
Gelhe
Dirav	Euro (1 kanûna paşîn 2000);
Koda telefonê	+376
	Malper; https://www.govern.ad/

Andorra, bi fermî Mîrektiya Andorrayê^[1] (bi ketelanî: Principat d'Andorra), mîkrodewletekî bê derya ye ku li ser nîvgirava Îberî bi Fransa li bakur û bi Spanya li başûr sinor e. Mîrektî di sala 1278an de bi destûrnameyek hatiye damezrandin. Rêveberiya mîrektiyê niha ji aliyê du hev-prensê ve tê rêvebirin ku ji aliyê pîskoposa Urgellê li Ketelonya, Spanya û ji aliyê serokê Fransayê ve tê birêvebirin. Paytext û bajarê herî mezinê mêrektiyê Andorra la Vella ye.

Andorra şeşemîn dewleta herî piçûk ê Ewropayê ye ku bi rûerda mîrektiyên bi qasî 468 kîlomêtre çargoşe û nifûsa mîrektiyê bi qasî 79.034 kes e.^[2] Gelê Andorrayê komekî etnîkî ya romanî ye ku ji nêzîkê gelê ketelen ve girêdayî ye.^[3] Andorra ji hêla bejahiyê ve 16em welatê herî piçûk ê cîhanê ye û ji hêla nifûsê ve jî di rêza 11em de ye.^[4] Paytexta mîrektiyê, Andorra la Vella, paytexta herî bilindahî a Ewropayê ye ku bi bilindahiya 1023 mêtre ji asta deryayê bilind e. Zimanê fermî ketelenî ye lê li deverê bi gelemperî spanî, portûgalî û fransî jî te axavtin.^[5]^[6] Li Andorrayê her sal bi texmînî 10,2 mîlyon geştyar tîne welêt.^[7] Andorra ne endamê yekîtiya Ewropayê ye lê ji 1993an vir ve endamê Neteweyên Yekbûyî ye.^[8]

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

↑ "Constitution of the Principality of Andorra" (PDF).
↑ "World Population Prospects - Population Division - United Nations". population.un.org. Roja wergirtinê: 29 îlon 2023.
↑ Minahan, James (30 tîrmeh 2000). One Europe, Many Nations: A Historical Dictionary of European National Groups (bi îngilîzî). Bloomsbury Academic. ISBN 978-0-313-30984-7.
↑ "Andorra: 10 Unusual Facts About The Tiny European Principality - Tell Me Nothing". web.archive.org. 7 hezîran 2017. Ji orîjînalê di 7 hezîran 2017 de hat arşîvkirin. Roja wergirtinê: 29 îlon 2023.
↑ "Andorra". The World Factbook (bi îngilîzî). Central Intelligence Agency. 25 îlon 2023.
↑ "Andorra". U.S. Department of State. Roja wergirtinê: 29 îlon 2023.
↑ "404 - Pàgina bloquejada". web.archive.org. 12 îlon 2017. Ji orîjînalê hat arşîvkirin li 12 îlon 2017. Roja wergirtinê: 29 îlon 2023. {{cite web}}: Cite uses generic title (alîkarî)CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)
↑ Nations, United. "Member States". United Nations (bi îngilîzî). Roja wergirtinê: 29 îlon 2023.

Girêdanên derve[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Li Wikimedia Commons medyayên di warê Andorra de hene.

[1] "Constitution of the Principality of Andorra" (PDF).

[2] "World Population Prospects - Population Division - United Nations". population.un.org. Roja wergirtinê: 29 îlon 2023.

[3] Minahan, James (30 tîrmeh 2000). One Europe, Many Nations: A Historical Dictionary of European National Groups (bi îngilîzî). Bloomsbury Academic. ISBN 978-0-313-30984-7.

[4] "Andorra: 10 Unusual Facts About The Tiny European Principality - Tell Me Nothing". web.archive.org. 7 hezîran 2017. Ji orîjînalê di 7 hezîran 2017 de hat arşîvkirin. Roja wergirtinê: 29 îlon 2023.

[5] "Andorra". The World Factbook (bi îngilîzî). Central Intelligence Agency. 25 îlon 2023.

[6] "Andorra". U.S. Department of State. Roja wergirtinê: 29 îlon 2023.

[7] "404 - Pàgina bloquejada". web.archive.org. 12 îlon 2017. Ji orîjînalê hat arşîvkirin li 12 îlon 2017. Roja wergirtinê: 29 îlon 2023. {{cite web}}: Cite uses generic title (alîkarî)CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)

[8] Nations, United. "Member States". United Nations (bi îngilîzî). Roja wergirtinê: 29 îlon 2023.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]