Here naverokê

Lûksembûrg

Girêdanan biguhêre
Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Lûksembûrg
Lëtzebuerg Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
  • Grand Duchy of Luxembourg Li ser Wîkîdaneyê biguhêre

Ala


Mertal
49°46′Bk 6°08′Rh / 49.77°Bk 6.13°Rh / 49.77; 6.13

Sirûd: Ons Heemecht Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
ParzemînEwropa Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
DewletLûksembûrg Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Paytext
ZimanZimanê luksembûrgî, almanî û zimanê fransî Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Dema avabûnê
  • 1815 Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Xelat
  • Charlemagne Prize Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Pêk tê ji
  • Oesling Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Budce27.300.000.000 Euro (2023) Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Birêvebirin
 • Awayê birêvebirinêPadîşahiya destûrî Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
 • Serokê rêveberiyêLuc Frieden (2023–) Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Hejmara kursiyê
Rûerd
  • 2586,36 km² Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Nifûs681.987 (2025) Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Saet
Plakaya erebeyêL
Malperluxembourg.public.lu Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêreBelge

Lûksembûrg, bi fermî Dukata Mezin a Lûksembûrgê (bi lûksembûrgî: Groussherzogtum Lëtzebuerg, bi fransî: Grand-Duché de Luxembourg, bi almanî: Großherzogtum Luxemburg), welatekî biçûk li Ewropaya Rojavayê e. Ew ji rojava û bakur bi Belçîka, li rojhilat bi Almanya û ji başûr ve bi Fransa re sînordar e. Paytext û bajarê wê yê herî qelebalix bajarê Lûksembûrg ye,[1] yek ji çar kursiyên sazî yên Yekîtiya Ewropayê ye (bi Bruksel, Frankfurt û Strasbourg re) û cihê gelek saziyên herwiha a Yekîtiya Ewropayê ye, nemaze Dîwana Edaletê ya Ewropî. Yekîtî, desthilata dadwerî ya herî bilind.[2][3] Çand, gel û zimanên Lûksembûrgê di bin bandora Fransa û Almanyayê de ne; wek nimûne, lûksembûrgî, zimanekî almanî, yekane zimanê neteweyî yê gelê Lûksembûrgê ye,[4] zimanê fransî ji bo qanûndanînê tenê ziman e û her sê jî - lûksembûrgî, almanî û fransî - ji bo karûbarên îdarî yên li welêt têne bikar anîn.[4]

Bi rûbera 2,586 kîlometre çargoşe, Lûksembûrg heftemîn welatê herî piçûk ê parzemîna Ewropayê ye.[5] Di sala 2024an de, nifûsa wê 672,050 kes bû, ku ew dike yek ji welatên herî kêm nifûsa ji welatên din a Ewropayê,[1] her çend bi rêjeya mezinbûna nifûsê ya herî zêde heye;[6] Lûksembûrg demokrasiyek nûnerî ye ku ji hêla qralîtiya destûrî ve tê rêvebirin, ew dike yekane mayî serweriya mezin a cîhanê.

Li gorî texmînên IMF û Banka Cîhanê, Lûksembûrg welatek pêşkeftî ye ku xwedan aboriyek pêşkeftî ye û yek ji herî zêde GDP (PPP) ya cîhanê ye ku li gorî texmînên IMF û Banka Cîhanê, ew dike welatê herî dewlemend ê cîhanê. Asta neteweya pêşkeftina mirovî û wekheviya mafên LGBT li Ewropayê di rêza herî bilind de ye.[7] Bajarê dîrokî tevî kelehên xwe di sala 1994an de ji ber parastina awarte ya kelehên xwe yên mezin û deverên dîrokî di nav mîrata cîhanî ya UNESCO de hate ragihandin.[8] Lûksembûrg endamek damezrîner a Yekîtiya Ewropayê,[9] OECD, Neteweyên Yekbûyî, NATO, û Benelux e.[10][11] Di sala 2013 û 2014an de cara yekem bû endamê Konseya Ewlekariyê ya Neteweyên Yekbûyî.[12]

Nifûs

[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
Nifûs li gorî salan
SalNifûs±%
1960313.970—    
1961316.845+0,9%
1962320.750+1,2%
1963324.100+1,0%
1964327.750+1,1%
1965331.500+1,1%
1966333.895+0,7%
1967334.995+0,3%
1968335.850+0,3%
1969337.500+0,5%
1970339.171+0,5%
1971342.421+1,0%
1972346.600+1,2%
1973350.450+1,1%
1974355.050+1,3%
1975358.950+1,1%
1976360.731+0,5%
1977361.358+0,2%
1978362.007+0,2%
1979362.856+0,2%
1980364.150+0,4%
1981365.225+0,3%
1982365.525+0,1%
1983365.622+0,0%
1984365.998+0,1%
1985366.706+0,2%
1986368.355+0,4%
1987370.750+0,7%
1988373.450+0,7%
1989377.100+1,0%
1990381.850+1,3%
1991387.000+1,3%
SalNifûs±%
1992392.175+1,3%
1993397.475+1,4%
1994402.925+1,4%
1995408.625+1,4%
1996414.225+1,4%
1997419.450+1,3%
1998424.700+1,3%
1999430.475+1,4%
2000436.300+1,4%
2001441.525+1,2%
2002446.175+1,1%
2003451.630+1,2%
2004458.095+1,4%
2005465.158+1,5%
2006472.637+1,6%
2007479.993+1,6%
2008488.650+1,8%
2009497.783+1,9%
2010506.953+1,8%
2011518.347+2,2%
2012530.946+2,4%
2013543.360+2,3%
2017599.449+10,3%
2018602.000+0,4%
2019613.900+2,0%
2020626.108+2,0%
2021634.730+1,4%
2022645.397+1,7%
2023660.809+2,4%
2024672.050+1,7%
2025681.987+1,5%
Çavkanî: Li ser Wîkîdaneyê bibîne Li ser Wîkîdaneyê biguhêre

Çavkanî

[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
  1. ^ a b "Luxembourg". The World Factbook (bi îngilîzî). Central Intelligence Agency. 3 îlon 2024.
  2. ^ "Decision of the Representatives of the Governments of the Member States on the location of the seats of the institutions (12 December 1992) - CVCE Website". web.archive.org. 13 çiriya pêşîn 2019. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 13 çiriya pêşîn 2019. Roja gihiştinê 5 îlon 2024.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk)
  3. ^ "Luxembourg | History, Culture & Economy | Britannica". www.britannica.com (bi îngilîzî). Roja gihiştinê 5 îlon 2024.
  4. ^ a b "Legilux". web.archive.org. 18 îlon 2023. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 18 îlon 2023. Roja gihiştinê 5 îlon 2024.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk)
  5. ^ "Skyscanner". www.skyscanner.net. Roja gihiştinê 5 îlon 2024.
  6. ^ "The World Factbook". web.archive.org. 27 gulan 2016. Ji orîjînalê di 27 gulan 2016 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 5 îlon 2024.
  7. ^ "Country Ranking | Rainbow Europe". web.archive.org. 21 gulan 2019. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 21 gulan 2019. Roja gihiştinê 5 îlon 2024.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk)
  8. ^ "City of Luxembourg: its Old Quarters and Fortifications - UNESCO World Heritage Centre". web.archive.org. 26 kanûna paşîn 2020. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 26 kanûna paşîn 2020. Roja gihiştinê 5 îlon 2024.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk)
  9. ^ "European Union (EU) | Definition, Flag, Purpose, History, & Members | Britannica". web.archive.org. 9 çiriya pêşîn 2023. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 9 çiriya pêşîn 2023. Roja gihiştinê 5 îlon 2024.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk)
  10. ^ "BBC NEWS | Europe | Country profiles | Timeline: Luxembourg". web.archive.org. 13 gulan 2007. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 13 gulan 2007. Roja gihiştinê 5 îlon 2024.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk)
  11. ^ "Luxembourg | History - Geography | Britannica". web.archive.org. 5 adar 2021. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 5 adar 2021. Roja gihiştinê 5 îlon 2024.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk)
  12. ^ "Luxemburger Wort - Asselborn's final Security Council meeting". web.archive.org. 10 çiriya pêşîn 2017. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 10 çiriya pêşîn 2017. Roja gihiştinê 5 îlon 2024.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk)

Girêdanên derve

[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
Commons Li Wikimedia Commons medyayên di warê Lûksembûrg de hene.
Ji "https://ku.wikipedia.org/w/index.php?title=Lûksembûrg&oldid=1909231" hatiye standin.