Adi Holzer: Serpêhatî (Lebenslauf) (1997). Adi Holzer jiyanê dişibîne bendê canbazan
Jînenîgarî, biyografî (gr. βιογραφία, ji βίος bíos „jiyan“ û grafîk), ji bi rêkûpêk nîgarkirina jiyana (jîna) kesan re tê gotin.
Biyografî dikare bi nivîskî yan gotinî be. Cureyek wê jî xwejînenîgarî (otobiyografî) ye. Otobiyografiyê mirov bi xwe, li ser xwe çêdike. Yan jî qet nebe pirraniyê bi xwe dike.
Zû de ye jînenîgarî tên amadekirin. Di dema Greka antîk de biyografî dihatin nivîsandin.
Di biyografiyê de sîstematî, birêkûpêkî girîng e. Mirov nikare bêî sîstematîkên jînenîgariyekê binivîsîne. Di jînenîgariyê de bûyer û demên girîng tên tomarkirin. Mirov nikare tiştên ne girîng in û bêwate ne binivîsîne. Biyografiyeke baş ji ristinên rastegînî pêk tên. Tomarkirinên farazî û razber, nirxê jînenîgariyekê kêm dikin. Helbet ev prînsîp ne ji bo berhemên wêjeyî ye.
Di jînenîgariyan de bo mînak behsa jidayîkbûn, perwerde, pîşe, marîbûn (zewac), mirin, berhem, tecrûbeyên jiyanê, bûyerên girîng ûêd tên tomarkirin.
Prînsibeke din jî ew e ku biyografiyek divê tevahiya jiyana kesê rabixe ber çavan. Mirov nikare bo mînak tenê behsa zaroktî yan çend salên perwerdeya yekê bike.
Biyografî divê bi xwe neyê nivîsandin. Heger bê nivîsandin dibe xwejînenîgarî. Qîmeta jînenîgariyê ji ya xwejînenîgariyê bilindtir e.
Li Kurdistanê dengbêj bi hostayî jînenîgariyen vedibêjin. Ew viya bi gotin û stranê dikin. Di biyografiyên dengbêjan de sîstematîkek taybet heye. Bo mînak ne dem û katjimêrê, bûyerên girîng birêkûpêk dirêsin. (Gotarê bixwînê...)
Piştî perwerdeya amadeyî li zanîngeha zanistiyên bazirganî û aboriyê ya Enqereyê dixwîne û di zankoyê de dixebite. Sala 1967î de tevlî refên rastgîrên radîkal dibe û bingeha xozên ciwanan davêje. Sala 1987î de ji peywirdariyên xwe yên zanîngehê vedikişe û di nava refên MÇP de dest bi polîtîkayê dike. Heman salî wekî serokê vê partiyê tên hilbijartin. Bahçeli, niha serokê MHPê ye. Di hilbijartinên giştî yên 1999î de partiya wî di desthilatdariyê de cih digire û ew jî wekî cihgirê serokwezîr kar dike. Di jiyana xwe de bi fermî hîç nezewiciye. Di hilbijartinên 2007ê de wekî parlamenterekî MHPê dikeve parlamena Tirkiyeyê. (Gotarê bixwîne...)
Ew di pirtûka xwe ya bi navê Lorîna Pênûsê de sedema nav guhartina xwe wisa dibêje: “Ji xewna reşikê tirsê, bi şeqama pîrikê di tarîreşa seqema şevekê meha sibatê ya 1955an de min bi girî çavên xwe vekir. Nav li min kirin, lê wateya wî wan jî nizanîbû. Navê min kirin Faruk. Divê ku ez wijdana xwe xirab nekim. Paşnav ne wan li min kir. Berî ez werim dinyayê reşikê tirsê paşnavên bi zimanê xwe watedar li herêmê belav kiribûn. Destûra bijartina paşnavê ji kesî re tune bû. Pêwîst bû her kes ji van paşnavan yekî li xwe bike. Ji paşnavên reşikê tirsê belav kirin Aslan bûbû para malbata min. Vêca navê min bûbû Faruk û paşnavê min jî bûbû Aslan. Min ne ji navê xwe û ne jî ji paşnavê xwe hez dikir. Navê min mîna şalwarekî li mirovan teng bê, min ji xwe re teng didît. Paşnavê min jî mîna kirasê guriyan bê çawa laşê wan di xwirêne û qet naxwazin li xwe bikin, paşnavê min jî bi gezan dihate min û ez gez dikirim. Roja min hêza bijartina nav û paşnavekî bi zimanê xwe di xwe de dît, min şalwarê teng derxist û avêt. Kirasê ez gurî dikirim jî min bi şalwarê teng re qet qet kir û ew jî avêt. Li meydanê min şûrê xwe kişand, bi nav û paşnavê xwe yê nû Kamran Simo Hedilî li hemberê reşikê tirsê ketim nav bizavê.”[çavkanî hewce ye] Di zaroktiya Kamran Simo Hedilî de malbat, mala xwe bar dikin bajarê Batmanê. Di temenê ciwaniyê de dikeve nav tevgera azadiya Kurdistanê û ji ber wî awayî ji terefî Dewlata Tirk ve du caran tê girtin. Di cûnta eskerî ya 12ê îlona1980î de bi hevalên xwe re derbasî Rojavayê Kurdistanê û Libnanê dibe. Xebata xwe li Rojavayê Kurdistanê didomîne. Li wir jî gelek caran ji terefî dewleta Sûrî ve tê girtin. Ji Rojavayê Kurdistanê derbasî Başûr û Rojhilatê Kurdistanê dibe. Li Rojhilatê Kurdistanê ji terefî Dewlata Îranê ve jî tê girtin. Her sê dewletên Kurdistanê di bin destên xwe de digirin, wî digirin û zilma xwe nîşan didin. (Gotarê bixwîne...)
Şefik Yaktin muzikvan û stranbêj û çalakvanekî kurd bû ku di sala 1975an li NorşînaBidlîsê (Bakurê Kurdistanê) ji dayik bûye.
Hemû zarokatiya xwe heya 14 saliya xwe li Norşîne dijî. Piştî wî bi xwesteka xwe berê xwe dide bajarên Tirkiyê wek Muğla û Îzmîrê. Li wan deran karên cûda cûda dike. Karên wî yê muzîkê bi salên 90î dest pê dike. Sala 1994an têkiliyên xwe ji malbatê xwe dibire û welatparêziya xwe di domîne. Ji sala 1993 heya 1998an karê xwe ya hunerî li nav Navenda Çanda Mezopotamya dide meşandin. Cihê xwe li nav Koma Agirê Zerdeşt û demekî pir kurt ji li nav Koma Agirê Jiyan digire.
Piştî 1998an berê xwe dide Qafqasyayê û ji wir ji derbasi paytexta Moskowa Rûsyayê dibe. Li wê derê jî xwe karên muzîkê dûr naxîne. Sala 2000 bi hêstên welatparêzî tevlê Artêşa PKK dibe û êdî bi navê Argeş Norşinî tê naskirin. Li nav rêxistina navhatî ji demekî karên xwe yî muzîkê dimeşîne, bes piştî demekî din bi pêşnêyarê xwe wek endamekî artêş cihê xwe li nav gerîla digire. Di 21ê çiriya pêşîn a 2004an de li Çiyayê Cûdî jiyana xwe ji dest da. (Gotarê bixwîne...)
Çiftexas, patîskebestirek ji pembûyê ye. Bi bendên 60-80 numareyê tên ristin. 1 m² = 60, 100 gr e. Ev bestir dikare bê boyaxkirin jî.
Şûştin û dirûtina wê hêsan e. Navê patîske ji paşnava Cambraili Baptiste tê ku cara pêşîn wî hilberîna vê qumaşê kiriye. Hin jî dibêjin navê vê bestirê ji bêjeya baftas a hindî tê û ev qumaş ji Hindistanê belav bûye.
Çiftexas li Kurdistanê gelek hezkirî ye, di wêjeya kurdî de herwiha pirra hatiye bikaranîn. (Gotarê bixwîne...)
Xeynî helbesta çîrok, mîtolojî, fabil jî dinivîsîne. Nivîs û helbestên wî di hemû kovarên kurdî de derdikevin. Helbestên wî bêhtir li Stenbolê derbas dibin. (Gotarê bixwîne...)
Xelîl Kalo (1958-2015) nivîskarekî kurd bû ku di 1958an de li gundê Dêrûna Qulingan a Tirbespiyê hatiye ser rûyê dinyayê.
