Lolan (eşîr)

Lolan navê eşîreke Kurdan e. Êv eşîr bi taybetî li Serhede û Dêrsime dijî. Li Behdînan Lolan gundekî Biradostane . Li Dêrsim û Serhede jî Lolan anku Lolic.

Eşîra Lolan (Lolan, Loluj,lolic) yek ji eşîrên kurdên Dêrsimê ye û ew bi zimanê zazakî diaxifin.Hemû yên ku li vê beşê dijîn zaza û elewî ne. Ew li ser erdnîgariyek fireh wekî Pulümür, Çemişgezek, Varto(gımgım), Nazımiye(Qisle), Xunıse, Tercan, Aşkale (çend gundên Aşkale), Tekman, Bayburt, Kelkit, Ardahan (erdexan), Bingöl(Çewlik), Erzingan belav bûne. 

Beşek ji eşîra ku li ser sînorê Iraq-ranê dijî piranî Soranî ye û çend kes bi Goranî (Hewramanî) diaxifin.Goranî jî bi Elewîtiya xwe yaresanî navdar in. Wan yekemîn xebatên edebiyata Kurdî hilberandin û ev bi Elewîtiyê vegotin. "" "Ya herî nêzîkê Goranî ango Hewramani Zazaki Polonî ye. Her weha, piraniya Eşîra Lolan li ser sînorê başur Iraq-Iranianranê Sunî ne.

Mirovên deşta Çewlikê; Zaza, Îzol, Lolo, Halti, Çevkani, Şekaği1, Kiki, Bisyani, Murki, û idizdî eşîrên Kurd in, û ew bi sedhezaran heywanên xwe ve diçin çiyayê Bingöl û jiyanek taze dibînin û rastê (baca) dezgeh didin vezîr vezirê Erzurumê. Berhemên çiya; Di avhewa pêncemîn de ji bîst û neh çiyayên herî hilberîner ev çiyayê Bingöl e. Gelek celeb nebat û giha, û her weha gihayên kîmyewî hene. ("Ewliya Çelebî Seyahatname")