Alxasî

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.

Alxas hozeke kurdên elewî û suniyan (şafî) ye ku bi piranî li Albistanê û Sêwregê dijî.

Ew bi kurmancî yan bi dimilkî deyn dikin. Devoka kurmanciya alxasan û devoka kurdên sînemilî pir nêzik in. Devoka dimilkiya alxasan devoka başûr e.

Alxas di her çar parçeyên Kurdistanê de[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Navendên alxasan li Albistanê û Sêwregê ne, lê gundên alxasî li herderê derheq Kurdistanê hene:

Mereş[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  • Albistan [1]: Sevdilli, Yalıntaş (Aktil), Yoğunsöğüt, Yalak (Yalax), Toprakhisar (Torpaxsar), Beştepe, Büyükköy (Digır), Dere Topallı (Topalli), Yazı Topallı, Kösolar (Aksakal), Yapılıpınar (Biragani), Gölpinar (Golpinar), Han (Xan), Pasolar, Karakuyu; Mezre: (Karakuyu), (Gölpinar), Kalanzöran (Dengolar), (Pasolar), Kamolar, Kocapinar, Tahtali (Taxtali), Serçekuyusu, Şerefli, Maltoplar, (Han (Xan)), (Yazıtopallı)
  • Avşîn: Çomudüz, li vî gundî kesên alxasan, sînemilîyan, kurecikan û kürneliyan tevlihev in.

Meletî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Sêwas[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Qeyserî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Riha[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  • Sêwreg, li Bucax [6], [7] - Kümekavak (Alhas) [8], Dardağan, Ilyasören (Gundê Gavura), Çomaklı (Çabakçur), Hay, Modan

Xorasan[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  • Alkhas Qal'eh [9]

Azerbaycan[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Kokên kesên alxasî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Derheq kokên kesên alxasî çend bîrûbawerî hene:

  1. Li gora pirsiyarkirinên nivîskarî Mehmet Teker, eslên aşiretî "alxas" şadiyan in; rojekê lxas çûn Sêwregê û Amedê; li wir doza xwîndariyê hebû; paşê pir Alxas hatin Albistanê û Dêrsimê, hinek li Sêwregê mayîn; li Dêrsimê alxas bûn xormekan; paşê hinek çûn Gimgimê. Li Albistanê Alxasan Kurmancî bellî kir. [10][11] Girêdana arşîvê 2016-04-09 li ser Wayback Machine[12][13] Girêdana arşîvê 2013-03-13 li ser Wayback Machine
  2. Dibe ku eslên alxasan berazî bûn û ji Sêwregê rov Albistanê rê kêmzêde 150-200 berê sal bi cîh bûn. [14] Lê Alxasan li Sêwregê dibêjin ku ev ne bi Berazan girêdayî bûn, lê bi Bucakan. Lê Berazî eşîretek nîn e, konfoderasiyonek e; di vê konfoderasiyonê de jî Şadiyan hene. [15] Girêdana arşîvê 2020-10-20 li ser Wayback Machine
  3. Bi dîtina Nûrî Dêrsimî se aşiret "alxas", "sînemilî" û "atmî" bihevra "atmî" konfederasyon pêkan; ew berê li Dêrsimê mayîn. [16] Girêdana arşîvê 2013-03-13 li ser Wayback Machine

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  1. ^ Latitude.to. "Satellite map of Xoləzəy Alxaslı, Azerbaijan. Latitude: 40.0167 Longitude: 46.0333". Latitude.to, maps, geolocated articles, latitude longitude coordinate conversion. (bi îngilîzî). Roja gihiştinê 16 hezîran 2022.

Girêdanên derve[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]