Dînên kurdan
| Kurd |
|---|
 |
|
Wekî din |
Dînên kurdan, olên kurdan an jî baweriyên kurdan, kurd berî îslamê li ser dînê zerdeştîtiyê bûn, dînê zerdeştîtî ji aliyê Zerdeşt pêxember ve di navbera salên 660-583 BZ ve hatiye belakirin. Pirtûka Zerdeşt Avesta ye. Tê gotin Avesta lê ser çermê 600 ga hatibû nîvisandîn lê wextâ ku Îskender hat wê erdê Mezopotamyayê stand. Ew pirtûka şewtandin[çavkanî pêwîst e].
Îslamiyet di sedsala 7'an de derket wê demê kurd di navbera du dewletên mezin Împeratoriya Sasanî û Împeratoriya Bîzansê de perçekirî dijiyan, artêşa îslamê di dema Omer de di sala 637'an de erdê Kurdistanê fetih kir û îslamiyetê li Kurdistanê belakir û pir kêmê kurdan ne têde pirraniya kurdan misilmantî pijirand.[1]
Li Kurdistanê çawa ku gelek gelên cûda bicihûwarin, gelek olên cuda jî hene. Ji xeynî misilmanan, êzîdî, zerdeştî, xiristîyanî, cihû
Îslam[biguherîne]
Gotara bingehîn: Îslam - Gotara bingehîn: Belavbûna îslamê li Kurdistanê
Gotara bingehîn: Piraniya kurdan misilman in, kurdên ku bi hewramanî, kurmancî û soranî diaxifin bi piraniya xwe sunî ne u ji mezhebe şafiî ne. Li Başûrê Kurdistanê herêmen Kirmaşan, Luristan û Hamedan kurdên şia jî hene ku bi kelhûrî an jî feylî diaxivin.
Qasî 4-5 milyon kurdên elewî li Bakûrê Kurdistanê, li herêmen Dêrsim, Mereş, Meledî, Erzingan, Sêwasê hwd dijîn.
Yarsan[biguherîne]
Kurdên yarsan bi piraya xwe kirmaşanî, lekî û hewramî axifin û li herêmen wek Kirmaşan, Gûran, Lekistan, Behdînan û Germiyan dijîn.
Êzîdîtî[biguherîne]
- Gotara bingehîn: Êzîdîtî
kurdên êzîdî bi piranî li Başûrê Kurdistanê, li herêmên Şengal, Şêxan û Mûsilê dijîn. Li Bakurê Kurdistanê, Rojhelatê Kurdistanê û Rojavayê Kurdistanê jî hejmareke biçûk ji kurdên êzîdî hene. Herweha hejmareke biçûk li Ermenistan, Gurcistanê û Rûsyayê dijîn.
Mesîhîtî (filehtî, xiristiyanî)[biguherîne]
Dînê xiristiyanî ji aliyê Îsa pêxember ve hatiye. xiristiyantî di nav kurdan de pir kêm e. Belê gelek ermenî û sûryanî yên li ser dînê xiristiyanî li Kurdistanê dijîn.
Cihûtî[biguherîne]
- Gotara bingehîn: Kurdên cihû
Kurdên cihû li Behdînan, Hamedan, Luristan, û Kirmaşanê dijîn[2]
Zerdeştî[biguherîne]
- Gotara bingehîn: Zerdeştî
Zerdeştî navê dînê ariyanê ku halê Pêxember Zerdeştê hatû belakirin. Îro kesên ku pê bawerî bînin kêm in[çavkanî pêwîst e].
Çavkanî[biguherîne]
- ↑ http://m.risalehaber.com/kurtler-ve-islamiyet-1-15675yy.htm
- ↑ Günaydın, Eşref (Nisan 2003). Yahudi Kürtler: Babil'in Kayıp Çocukları. Karakutu Yayınları. ISBN 9758658379.
