Zeynelabidin Zinar

Zeynelabidin Zinar
Jidayikbûn	1953 Gundê Hedhedk, Qubîn
Pîşe	Nivîskar, Lêkolîner û Wergêr
Zimanê nivîsê	Zimanê Kurdî
Netewe	Kurd
Tevgera wejêyî	Wêjeya kurdî
Bandorbar	Eliyê Teremaxî, Melayê Cizîrî, Ehmedê Xanî, Şêx Hesenê Nûranî, Ebdurehmanê Axtepî, Şêx Fethullah Werqanisî,
biguherîne

Zeynelabidîn Zinar nivîskar, wergêr û lêkolînerê kurd e, ji Bakûrê Kurdistanê ye, di 1953'an de li gundê Hedhedkê girêdayê bi qeza Qubînê ve hatiye dinyayê. Yazdeh sal medreseya kurdî, piştre Îmam-Xetîb û lîse xwendiye. Piştî kurtedemeke leşkeriyê, Zinar yazdeh sal li belediya Êlihê şixuliye.

Ji 12'ê îlona 1980'yî ve ku cunta leşkerî hatiye, hetanî sibata 1984'an, Zinar heşt caran hatiye girtin û gelek îşkence lê hatine kirin, sezayê girtîgehê û sirgûn lê hatine birrîn. Ew îşkenceyên ku dîtine, bi pirtûka xwe ya bi navê di İşkencede 178 Gün diyar kiriye. Zinar, di dawiya 84'an de jî çûye Swêdê. Piştî ku Zinar li Swêdê bi cih bûye, di sibata 1985'an de li nexweşxana Xaça Sor beşa îşkencedîtan a Stockholmê hetanî 1995'an tedawi bûye.

Destpêka nivîsandina Zeynelabidîn Zinar a bi zimanê kurdî, çendî ku di salên 1963-64'an de pêşî bi tîpên erebî çêbûye, lê di 1985'an de li Swêdê bi awayekî rêkûpêk hatiye domandin. Pêşî dest bi tîpguhaztina klasikên kurmancî kiriye û lêkolîn li folklora kurdî kiriye. Heta niha (2016) 123 pirtûkên wî hatine weşandin, herweha Zinar xwedî û berpirsê Weşanxaneya Pencînar ye.

Saziyên ku tê de Zeynelabidîn Zinar endam e

• Sendika Nivîskarên Swêdî
• Sendîka Rojnamevanên Sînornenas
• PEN'a Swêdî
• Komela Nivîskarên Kurd a Swêdê

82 pirtûkên Zeynelabidîn Zinar

• Xwençe Cild I (folklor-kurmancî)
• Xwençe Cild II (folklor-kurmancî)
• Xwençe Cild III (folklor-kurmancî)
• Xwençe Cild VI (folklor-kurmancî)
• Xwençe Cild V (folklor-kurmancî)
• Xwençe Cild VI (folklor-kurmancî)
• Xwençe Cild VII (folklor-kurmancî)
• Xwençe Cild VIII (folklor-kurmancî)
• Xwençe Cild IX (folklor-kurmancî)
• Xwençe Cild X (folklor-kurmancî)
• Nimûne Ji Gencîneya Çanda Qedexekirî (lêkolîn-kurmancî)
• Işkencede 178 Gun (serpêhatiya îşkencê-turki)
• Siyabend û Xecê (serpêhatî- kurmancî)
• Xwendina Medresê (lêkolîn- kurmancî)
• Kadîna Mişkan (çîrvanok- kurmancî)
• Balafira Jînê (çîrvanok- kurmancî)
• Xweşber (Çîrokên folklorî- kurmancî)
• Mîrate (leyztikên zarûkan- kurmancî)
• Çarmix (helbestên îşkencê- kurmancî)
• Hemdîn û şemdîn (serpêhatî- kurmancî)
• Fermana 33 Rewşenbîran (lêkolîn- kurmancî)
• Bingeha Çîroka Kurdî (lêkolîn- kurmancî)
• Çivîka Bilûrvan (Çîroka folklorî- kurmancî)
• Bawermendî -I (eqîde- kurmancî)
• Bawermendî -II (eqîde- kurmancî)
• Pîra Kût û Dîkê Derpîkurt (Çîroka folklorî- kurmancî)
• Hecî Rovî (Çîroka folklorî- kurmancî)
• Kurdistana Xwedê jî şewitî (meselokên rawilan- kurmancî)
• Nêçîra Çiyayê Reş (Çîroka folklorî- kurmancî)
• Keywan Paşa û Keçelok (Çîroka folklorî- kurmancî)
• Beranê Sêr (Çîroka folklorî- kurmancî)
• Abidê şikeftê (Çîroka folklorî- kurmancî)
• Zira Kerê û Lota Devê (Çîroka folklorî- kurmancî)
• Çîm Beg (Çîroka folklorî- kurmancî)
• Qîza Paşayê Çîn û Maçînê û Hesenê Sênî (Çîroka folklorî- kurmancî)
• Ji heftan çar şaxên çîroka Gûl û Sînem (Çîroka folklorî- kurmancî)
• Hevberdana Qijik û Kevokê (Çîroka folklorî- kurmancî)
• Kalê Merivxwir (Çîroka folklorî- kurmancî)
• Kewê Çîrokbêj (Çîroka folklorî- kurmancî)
• Kerkerokê Bayê (Çîroka folklorî- kurmancî)
• Sînelmasî û Mîr Mihê (Çîroka folklorî- kurmancî)
• Sêva Sêrê (Çîroka folklorî- kurmancî)
• Gurê Selikê (Çîroka folklorî- kurmancî)
• Mele Kulî (Çîroka folklorî- kurmancî)
• Pêxemberê Derewîn (meselokên folklorî- kurmancî)
• Mîrê Cîzîra Botan û Siltanê Stenbolê (serpêhatî- kurmancî)
• Xwişkebiratiya Teyr û Rovî (Çîroka folklorî- kurmancî)
• Kurê Paşê û Mişkê Qut (Çîroka folklorî- kurmancî)
• Cihê û Çil Kose (Çîroka folklorî- kurmancî)
• Bablîcan (Çîroka folklorî- kurmancî)
• Miriyê Li Ser Bîrê (Çîroka folklorî- kurmancî)
• Serpêhatiya Wezîr û Paşê (Çîroka folklorî- kurmancî)
• Mado Paşa û Keça Dêwê (Çîroka folklorî- kurmancî)
• Mîr Mihê û Gulîzar (Çîroka folklorî- kurmancî)
• Zerdeşt Pêxember (lêkolîn- kurmancî)

Pirtûkên ku ji alfabeya erebî veguhaztine alfabeya latînî

• Dîwan, Melayê Cizîrî (kêşan- kurmancî)
• Nûbihar, Ehmedê Xanî, (ferheng-kêşan- kurmancî)
• Eqîde, Ehmedê Xanî,(kêşan- kurmancî)
• Mewlûda Kurmancî, Melê Bateyî (kêşan- kurmancî)
• Şerha Eqîdeya Ehmedê Xanî, Mele Ebdulah Qoxî (pexşan û kêşan- kurmancî)
• Sirmehşer, Feqe Reşîdê Hekarî (pexşan û kêşan- kurmancî)
• Nehc-ul Enam, Mele Xelîlê Sêrtî (kêşan- kurmancî)
• Dîwan, Pertew Begê Hekarî (kêşan- kurmancî)
• Rewdnein, Şêx Evdirehmanê Axtep (kêşan- kurmancî)
• Dîwan, Şêx Evdirehmanê Axtep (kêşan- kurmancî)
• Mîrsad-ul Etfal, Şêx Mihemed Kerbela (kêşan- kurmancî)
• Iqdê Durfam, Şêx Eskerî (çîrok, kêşan- kurmancî)
• Herdubat, Mele Zahidê Diyarbekrî (mewlûd, kêşan- kurmancî)
• Leyl û Mecnûn, Şêx Mihemed Can (kêşan- kurmancî)
• Serfa Kurmancî, Mele Elî Teremaxî (rêziman, pexşan- kurmancî)
• Hozanvanêt Kurd, Sadiq Behaedîn Amêdî (lêkolîn, pexşan- kurmancî)
• Sêkêşan, Mele Evdilhadiyê Comanî (bawermendî, kêşan- kurmancî)
• Rênasî, Şêx Xiyasedîn Emre (bawermendî, kêşan- kurmancî)
• Rêgeha Perestiniyê, Nûrullah Kodişkî (şerîet, pexşan- kurmancî)
• El Hemaîlu Fî‘ş şemaîlî, Şêx Fethullah Werqanisî (bawermendî, kêşan- kurmancî)
• Rîsalet-ul Kufrî wel Kebaîrî, Şêx Fethullah Werqanisî (bawermendî, pexşan û kêşan- kurmancî)
• Eqîdeya Îmanê, Şêx Fethullah Werqanisi (bawermendî, kêşan- kurmancî)

Pirtûkên werger

• Jiyana Mele Seîdê Kurdî (pexşan- kurmancî)
• Îslam û Ewrûpa, Ingmar Karlsson

Pirtûkên veguhaztina ji destnivîsan

• Hostanîbêja Zarhaweyên Kurdî, Mele Nûriyê Hesarî] (rêziman, pexşan- kurmancî)
• Çanda Warê Talankirî, Ebas Alkan] (folklor, pexşan û kêşan- kurmancî)
• Mamikên Kurdî, M. Xalid Sadînî] (folklor, pexşan- kurmancî)

Girêdanên derve

• Hevpeyvîna Zeynelabidîn Zinar a bi deng, bi kurmanci, li Stenbolê, di Yaşam Radyoya dewletê (Radyoya Jiyanê) de hatiye çêkirin
• seminerên cuda cuda (di 2006an de 8 seminer).
• Nivis û meqaleyên Zinar di gelek kovar û rojnameyan de hatine weşandin, hin ji wan ev in: Nûdem, Nûbihar, Politika Berbang, Medya, Armanc, Kovara W, Nûbûn, Kurdistan Times, Gundem [1],Diyarname û hin malperên Internetê.

Çavkanî

• Pencinar [2]