Wîkîpediya:Gotarên ku ji bo hemû Wîkîpediyayan pêwîst in
Gelek Wikipedia hene. Ji wan çend mezin, çend biçûk in. Çend gotarên bingehîn ji bo hemî Wîkîpediyayan pêwîst in. Heger dirêj nebin jî, bila qet nebe kurt û di awayê şitlan de bin.
Ev lîste, lîsteya 1.000 gotarên bingehîn ji bo her Wîkîpediyayê ye.
Têgînên bingehîn
[çavkaniyê biguhêre]Herî kêm sed jînenîgariyên kesayetiyên navdar û herî kêm bi sê hevokan..
Derander, kaşîf, vebîner)
[çavkaniyê biguhêre]- Jacques Cartier
- Christopher Columbus
- Marco Polo
- Hernán Cortés
- Vasco da Gama
- Ferdinand Magellan
- Francis Drake
- Roald Amundsen
- Edmund Hillary
Zanistvan
[çavkaniyê biguhêre]- Albert Einstein
- Charles Darwin
- Isaac Newton
- Galileo Galilei
- Alan Turing
- Al-Khawarizmi (Abu Abdullah Muhammad bin Musa al-Khwarizmi)
- Ptolemy (Claudius Ptolemaeus)
- Nîkolaws Kopernîkus
- Nîkola Têsla
- William Harvey
Dahêner
[çavkaniyê biguhêre]- Henry Ford
- Johann Gutenberg
- Birayên Wright
- Leonardo Da Vinci
- Thomas Alva Edison
- Bill Gates
- Linus Torvalds
- Edward Jenner
- Yohann Gutenberg
- James Watt
- Alessandro Volta
- Platon
- Arîstoteles, Arîsto
- Martin Luther
- Adam Smith
- Karl Marx
- William Shakespeare
- Johann Wolfgang von Goethe
- Sokrates, Sokrat
- Pîtagoras
- Dante Alighieri
- Mary Wollstonecraft
- Rosa Luxemburg
- George Orwell
- J. R. R. Tolkien
- Immanuel Kant
- Lao Zî
- Homer
- Herodot
- Hîpokrat
- Vergilius
- Zeamî
- Victor Hugo
- René Descartes
- Molière
- Voltaire
Kesên siyasî
[çavkaniyê biguhêre]- Ekberê Mezin
- Tutankhamun
- Lev Trotskî
- Tîmûrleng, Tamerlan
- Cengîz Xan
- Julius Caesar
- Augustus
- William the Conqueror
- Hugh Capet
- Richard I
- Mahatma Gandî
- Sitting Bull, Conegayê Rûniştî
- Kwame Nkrumah
- Charles de Gaulle
- Keyên pîroz ên Romî-Alman, Împeratorên Romayê yên Pîroz
- Louis XIV.
- Ferdinand Magellan
- Otto von Bismarck
- Peter I. (Rûsya)
- Simón Bolívar
- Samuel de Champlain
- Hernán Cortés
- Vladîmîr Îlyîç Lenîn
- Napoléon Bonaparte
- Îskenderê Mezin
- Selahedînê Eyûbî
- Josef Stalin
- Adolf Hitler
- Benito Mussolini
- Winston Churchill
- Franklin Delano Roosevelt
- Harry Truman
- Mao Zedong
- Shaka Zulu
- Pol Pot
- Hîrohîto, keyê Japon
- Franz Ferdinand
- Charlemagne
- Keybanû Victoria (BM)
- Wilhelm II. (Germanistan)
- Kleopatra, keybanûyên bi navê Kleopatra yên Egîptê
Siyasetmedar û rêberên hevdem ên navneteweyî
[çavkaniyê biguhêre]- George W. Bush
- Gerhard Schröder
- Jacques Chirac
- Silvio Berlusconi
- Kofi Annan
- Nelson Mandela
- Tony Blair
Ên din
[çavkaniyê biguhêre]- Hezar û yek şev
- Quran ??kategorî rast e??
- Încîl
- Don Kîşot
- Odîseya/Îliyad
- Komar (pirtûk) a Platon (en), (de)
- Mîr (pirtûk) a Niccolò Machiavelli
- Tewrat ??kategorî rast e??
Qet nebe bi hevokek behsa welatên di vê lîsteyê de cih digirin: [1]
Karên malê
[çavkaniyê biguhêre]- Nan
- Qehwe, kafê, kofî
- Garis
- Pembû
- Soya
- Gilgil
- Genim
- Ceh
- Fêkî
- Pincar
- Titûn
- Penîr
- Alkol
- Çay
- Riz (riwek)
Qet nebe bi sê hevokan agahî li ser parzemînan bên dayîn.
- Afrîka
- Antarktîka
- Asya
- Okyanusya (bi îngilizî;Oceania, bi almanî;Ozeanien)
- Ewropa
- Amerîkaya bakur
- Amerîkaya başûr
Heremên din
[çavkaniyê biguhêre]Wekî din
[çavkaniyê biguhêre]- Sehra Sahara ya mezin
- And
- Rûbarê Amazon
- Nîl
- Okyanûsa Atlantîk
- Okyanûsa Hindê
- Okyanûsa Arktîk
- Okyanûsa Başûr
- Okyanûsa Mezin
- Deryaya Navîn
- Deryaya Reş
- Deryaya Bakur
- Deryaya Baltik
- Volkan
- Hîmalaya
- Alp
- Kanyona Mezin, Zixura Mezin
- Great Barrier Reef
- Mississippi (robar)
- Avşara Niagara, Şîpa Niagara
- Gola Tanganyîka
- Zeryaçeya Titicaca (Gola Titicaca)
- Golên Mezin (Great Lakes)
Bajarên sereke yên cîhanê -- krîterêrên gotaran (herî kêm): Girîngiya wê ya dîrokî, gelhe, û/yan rûerda wê:
- London
- Parîs
- Berlîn
- Stenbol (Constantinople a berê)
- Sankt Petersburg
- Moskow
- Orşelîm
- Mekke
- Tokyo
- Atêna
- Roma
- Şanghay
- Pekîn, Beijing
- New York
- Washington
- Tenochtitlán
- Bombay (Mumbai)
- Buenos Aires
- Sêûl
- Cakarta
- Keraçî
- Manîla
- Sao Paulo
- Meksîko
- Daka
- Lagos
- Qahîre
- Tehran
- Lima
- Bogota
- Bangkok
- Kinshasa
- Rio de Janeiro
- Bexda
- Kalkutta (Kolkata)
- Bangalore
- Tianjin
- Osaka
- Los Angeles
- Hong Kong
Têbinî: Di bin vê sernivîsê de pirranî gotarên ku bingeha xwe ji çanda Anglo-Saksonyayê (cîhana bakurê Ewropa û Amerîkayê) digirin hene. Divê bê pêşxistin, çandên din jî lê bên zêdekirin
Dîroka giştî
[çavkaniyê biguhêre]- Dînozor
- Peresan
- Paresana mirovahiyê
- Pêşdîrok
- Kevnarnasî
- Serdema kevirî
- Serdema Bronzê
- Serdema hesinî
- Sumer
- Misira kevin
- Yewnanistana kevnare, Greka Kevn
- Împeratoriya Roma
- Çaxa navîn|Çaxa Tarî
- Vîkîng
- Xaçperestan
- Veqetana Dêrên Rojhilat û Rojava, veqetena mezin a dêran (şîzma)
- Peşte
- Ronesans
- Vedîtina Amerîkayê
- Engizîsyona Spanî
- Împeratoriya Romê ya Pîroz
- Şerê navxwe yê Brîtanyayê
- Koledarî, benîdarî
- Şerê Sar
- Şoreşa Fransayê
- Şoreşa Pîşesazî
- Şerê navxweyî yê Amerîkayê
- Têkoşîna Afrîkayê, xebat û çalakiyên bo Afrîkayê
- Şerê cîhanî yê yekem
- Şoreşa Kewçêrê
- Şerê navxwe yê Rûsyayê
- Şerê navxwe yê Spanyayê
- Şerê cîhanî yê duyem
- Holokost
- Şerê sar
- Şerê Viyetnamê
- Apartheid
- Dîroka Hindistanê
- Bajêrwarî ya Gelîye Îndûsê Şaristaniya Geliyê Hindê (Hindistanê) Indus Valley Civilization ??? heyran ma ev çiye? ???
- Xanedaniya Shishunaga
- Desthilatdariya Îslamê li Hindistanê
- Mongola Mezin
- Racên Brîtanyayî Bi îngilîzî: British Raj??? ev çiye, rac çiye? ???
- Serxwebûna Hindistanê
- Parçebûna Hindistanê
- Dîroka Çînê
- Dîroka Japonê
- Dîroka Awistraliyayê
- Dîroka Rûsyayê
- Dîroka Afrîkayê
- Dîroka Îsraelê
Dîroka Kurdistanê
[çavkaniyê biguhêre]Dîroka Bakurê Kurdistanê
[çavkaniyê biguhêre]Dîroka Başûrê Kurdistanê
[çavkaniyê biguhêre]Dîroka Başûrê Kurdistanê (1918-1919)
[çavkaniyê biguhêre]Inglîzên dagirker (1918-1919)
[çavkaniyê biguhêre]- Sir William Marshall
- Sir George MacMunn
- Major F.S. Greenhouse
- General Fraser
- Hêza Başûrê Kurdistanê (South Kurdistan Force)
- Captain A.C. Pearson (Alfred Christopher Pearson)
- Colonel Leachman
- Captain H.D. Willey (Harold Duncan Willey)
- Captain H. Macdonald (Lieutenant H. Macdonald)
- Sergeant K. Troup
- General Nightingale
- General Wooldridge
- Mr Bell
- Lance-Corporal A. Methuen
- J.H. Bill (John Hugo Bill)
- Captain K.R. Scott (Kenneth Robert Scott)
Kurdên şoreşger (1918-1919)
[çavkaniyê biguhêre]- Behnîne
- Kela Şabaniyê
- Deştika
- Silêmanê Qutê Tahir
- Hecî Reşîd
- Hecî Şeban
- Heso Dîno
- Babekirê Zêbarî
- Ferîq Êkîle
- Sadiq Birahîm (Sadqê Birûy)
- Tahir Hemzanî
Dîroka Rojavaya Kurdistanê
[çavkaniyê biguhêre]Dîroka Rojhilata Kurdistanê
[çavkaniyê biguhêre]- Anarşî
- Komûnîzm
- Faşîzm
- Demokrasî
- Monarşî
- Dîktatorî
- Nijadparêzî
- Globalîzm
- Sosyalîzm
- Sosyal demokrasî
- Lîberalîzm
- Lîbertarîzm, Lîbertarîarîzm
- Kapîtalîzm
- Împeryalîzm
- Femînîzm
- Fûndamentalîzma ayînî
Mirov
[çavkaniyê biguhêre]- Mafên mirovan
- Zayendperestî, seksîzm
- Nîjadperestî
- Dardekirin, îdam, şenaq
- Kurtaj ??? çiye? ????
- Berzevtkirina Zaûzêyê ???? xêra xwe bêjin ev çiye? ????
- Şer
- Aşitî
Navneteweyî
[çavkaniyê biguhêre]- Neteweyên Yekbûyî, NY
- Xelata Nobelê
- Lîga Ereb
- NATO
- Yekîtiya Ewropayê (YE)
- Olîmpiyad
- OPEC
- Dîplomasî
- Azadî
- Xaça Sor/Heyva Sor
- WHO
Dawiyê, qet nebe bi pênc hevokan van gotarên li ser dîn bixemilînîn:
- Xwedê / Allah, Yezdan, Homa, Ahora Mazda
- Cin
- Bahayî
- Bûdîzm
- Xristiyanî
- Konfuçetî
- Hindûîzm (Dînê hindû)
- Îslam
- Jaînîzm
- Cihûtî
- Şînto
- Sîhîzm
- Gûrû, Guru (sîhîzm)
- Gûrû Granth Sahîb
- Taoîsm
- Zerdeştî
- Voodoo
Bi tevî gotarên ne-dînî:
Popular Culture / Timtêla sûkê
[çavkaniyê biguhêre]Hema bi sê hevokan be jî derbareyê:
- Televîzyon
- Radyo
- Fîlm
- Gambling
- Wêje
- Dans
- Huner
- Muzîk
- Pop
- Rock
- Traditional ??? kurdiya wê dibe yan navê dibistana muzîkê ye? ?
- Huner (Muzîka klasîk/Jazz)
- Comics, nîgartûman, keneweriya nîgarî
- The Beatles
- Lîstik
Bila pênc hevokên we jî bo van gotarên girîng bin:
Têgînên bingehîn:
- Tîn an Germa
- Elektrîk an Kareva
- Magnetîk an Asinrevayî
- Kişana erdê
- Girse an Bariste
- Hêz
- Dem
- Dirêjahî
- Rûber
- Velocity an Bezahî
- Acceleration an Lezahî
- Atom
- Elektron
- Proton
- Neutron
- Foton
Dûşên mezin, asta bilind, babetên zanistiyê:
- Newton's laws of motion an Zagonên livînê yên Newton
- Termodînamîk
- Angaşta atomî
- Fîzîka parçeyê
- Angaşta dîmaneyiyê
- Angaşta qûantûmê
- Çişt|Element
- Kevala vedorî
- qet nebe di yek an çend gotaran de gewherên kîmyayî bidin nasandin (elementên kîmyayî) chemical elements, bi tevî daneyan
- Berpeyiya kîmyayî
- Nûn
- Asîd
- Alkalî
- pH
- Xwê
- Têkela gewheran
- Kîmyaya lebatî
Lajwerdên elemental ku li Wîkî gelek tên bikaranîn
[çavkaniyê biguhêre]Amêjeyên tên bikaranîn
[çavkaniyê biguhêre]Neft
[çavkaniyê biguhêre]- Çandinî, cotyarî, kişt û qal, zîraet
- Agir
- Lajwerdnasî, metalûrjî
- Nivîsar
- Alfabe, elîfba
- Keştî
- Bixêlî, babajok, bagepok, sail
- Lêlatiyên çevandî, lêlatiyên tewandî (xwar, kûz), Inclined plane
- Çerx
- Rist
- Malêle
- Cer, vîde, boxrî, Screw
- Kahûr, pînc, qame
- Çek
- Debançe, demançe
- Necax
- Şûr
- Kevana dirêj, kevana di zanistiyê de tê bikaranîn
- Pilte, teqemenî, explosives
- Şûre
- Vêlosîpêd ??? ev çiye ???
- Motora hilmê, motora dûkelê, dûkelmotor, steam engine
- Tren
- Otomobîl
- Elektrîk an Ronî
- Elektronîk
- Motora elektrîkdar, motora bielektrîk
- Radyo, radîo
- Televîzyon
- Telefon
- Firende
- Xêvjimêr an Kompûter
- Lazer
- Înternet
- Îngilîziya hêsan
- Îngilîzî
- Mandarîn, çîniya bakur, zaraveyeke çînî
- Kantonez, çîniya başûr
- Erebî
- Germanî
- Hindî
- Urdû
- Îndonêzî
- Rûsî
- Spanî
- Fransî
- Esperanto
- Sanskrîtî
- Latînî
- Yewnanî
- Yewnaniya klasîk
- Japonî
- Korêyî
- Thaî
- Viyetnamî
- Portûgalî
- Îtalî
- Almanî
- Pîramîdên Gîzeyê
- Bedena Çînê
- Gumbet, gumêz, kemer,
- Qub, qube
- Pir, pire, pird, Pira Evdirehmanpaşa
- Bizmar, mix
- Bermahiyên bêhempa yên cîhanê
- Tac Mehel
- Hejmar
- Hejmarên xwezayî
- Hejmarên tam, Integer (ferhengê binêre)
- Hejmarên rasyonal
- Hejmarên rast
- Hejmarên kompleks
- Endaze, hendese
- Algebra
- Beris, berisandin, hesab
- Trîgonometrî
- SalnameCalendar
- Angaşta komê
- Vac
- Arşîmed
- Pîtagoras
- Fibonnacci
- Blaise Pascal
- René Descartes
- Karl Gauss
- Isaac Newton
- Nîkolay Îvanovîç Lobaçevskî
- Albert Einstein
- Henri Poincaré (en)
- David Hilbert (en)
Anatomî
[çavkaniyê biguhêre]- Dil
- Pişik
- Vajîna
- Penîs
- Gurçik
- Zik
- Cerg
- Fatreşk
- Hûr
- Kakût
- Berûk
- Çerm
- Ser
- Dest
- Enîşk
- Movika dest
- Derdest ??? mebest çiye ???
- Ling, pê, pa, nig
Pirkirin
[çavkaniyê biguhêre]- Korîtî, koranî, korayî, korî
- Kerrî
- Nexweşiyên têger, nexweşiyên bisaw (şewb, vegir, dirm, buwar)
- Astengiyên hişmendîtiyê, nexweşiyên hişê
- NDD, nexweşiyên dil-damarê
- Şêrpence
- Bêxurdemenîtî (îngîlîzî starvation
- Xela
- Bez girtin, obesîte, obesity, qelewbûn
- Kolera
- Jana zirav
- AIDS
- Xurî
- Lerzeta, hemlik
- Dîzanterî
- Belweşîn
Dû û derman
[çavkaniyê biguhêre]Werziş / Sport
[çavkaniyê biguhêre]- Futbol (goga pê, goga lingê) û Basketbol
- Krîket
- Beysbol
- Fûtbola Amerîkan
- Atletîzm
- Avjenî, soberî, melevanî, ajnêberî, sobayî
- Erdhej, axhej, bivelerz, hejek, zelzele
- Volkan, agirpij, xamirpêt, arpêt
- Bager, bagêje, mûryaz
- Lehî şêlav, lefaf, lemlate,
- Berfende, aşît, hêlan, hesa
- Helana dendikî, helana nûklear
- Bahoz
- Tsunamî
Heger hûn alîkarî û piştgiriya vê xebatê dikin, xêra xwe interwiki bikin û li vê lîsteyê zêde bikin. Ji bo naveroka sernivîsan bê fêhmkirin, di ber wan de kurteagahiyan jî bidin. Bi kurtî em dikarin hîmê ensîklopediyê zexm û dewlemend bikin.